Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Czerni, Krystyna
Rezerwat sztuki: tropami artystów polskich XX wieku — Kraków, 2000

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.42191#0166

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
rzy Bereś

w połowie lat osiemdziesiątych, organizowane pod hasłem »Sztuka, Na-
uka, Religia«. Myślę, że właśnie takie uporządkowanie spowodowało, ze
miały tam miejsce bardzo ciekawe i otwarte dyskusje. Właśnie dzięki ta-
jemnicy na pierwszym miejscu”.
Sztuka w programie Beresia podlega sakralizacji tylko o tyle, o ile
zdolna jest być szafarzem Tajemnicy. W tym sensie nie można mówić
o „ubóstwieniu” dzieła, ani o „deifikacji” artysty - co także zarzucano
rzeźbiarzowi. Sztuka nie jest wynoszona na ołtarze, pozostaje tylko for-
mą liturgii. Jest me celem, lecz drogą wiary, każda wiara zaś - powtarza
artysta - wymaga ofiary i świadectwa. Stając nago wśród eleganckiej, wer-
nisażowej publiczności, cierpliwie ponawiając próbę dyskusji lub sporu,
Bereś wydaje się chwilami w swej wierze odosobniony. Drewniane dyby,
sznur, pręgież, na ciele barwne stygmaty - rzeźbiarz staje na ustawionym
przez siebie stosie, domagając się bezustannie dialogu i osądu. Na próż-
no. Może największe wrażenie tych manifestacji płynie właśnie z drama-
tycznej dysproporcji między żarliwością świadectwa, jego - by użyć słów
Beresia - „lękiem, rozpaczą, wstydem”, a znikomością odzewu, bezrad-
nością i zakłopotaniem widzów, dla których język tego świadectwa czę-
sto pozostaje niemy.
Sztuka Beresia jest jednym wielkim apelem o odrodzenie wyobraź-
ni, o twórczą postawę, która - jedynie - może jeszcze ocalić człowieka.
Pierwszym „Ołtarzem” był Budzik (1972) - „rzeźbostół” z ruchomą dźwi-
gnią podnoszącą drewnianą twarz z zanurzenia w korycie pełnym ryżu.
Jedną z ostatnich rzeźb jest Wstań (1988) - zwieńczona flagą postać pod-
noszącego się z klęczek człowieka. „Zbudź się! Wstań i idź!” - całą swoją
twórczością powtarza Jerzy Bereś, wierząc, że sztuka, na równi z Ewan-
gelią, daje siłę do podjęcia tego wyzwania.

1993
 
Annotationen