DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.42191#0292
o
CL
wanej, to na pewno niespełnionej. Jego wyrazisty styl nosi cechy mistrzo-
stwa: łączy dobitność z powściągliwością, ironię z monumentalizmem i wi-
doczną ambicją zbudowania wizualnego kodu, szyfru świata. A świat na
tych płótnach został zredukowany do wyjętych z kontekstu przedmiotów,
ludzi, zwierząt - i istniejących pomiędzy nimi napięć. Uproszczone, wal-
cowate sylwetki postaci-fantomów, przyłapanych na mniej lub bardziej
abstrakcyjnych gestach, swoją schematycznością przypominają estetykę
szyldów, sztywną i bezceremonialną emblematykę tablic instruktażowych
- choć nie jest to polityczny pastisz ani doraźna antypropaganda, jak bywa-
ło u „wprostowców”, stosujących podobną poetykę 20 lat wcześniej.
Modzelewski już w czasie studiów wolał od ry-
sunku z modela - pozornie tylko łatwiejsze - wyci-
nanki, szablony i płaskie, plakatowe kompozycje.
Przełomem okazał się moment, gdy w połowie lat
osiemdziesiątych wjego ręce
wpadł radziecki elementarz dla
dzieci z republik nierosyjskich
(więc w pewnym sensie i dla
PRL-u). Powstała wtedy waż-
na seria „elementarnych” obra-
zów, jeden z nich wisi dziś nad
łóżkiem Marty Tarabuły: Trzy
emblematyczne, zawieszone
w próżni dziewczynki bez twa-
rzy powtarzają proste czynności:
Umywajetsja, utirajetsja, odieiaajet-
sja. Rozbrajająca oczywistość ich
gestów, plastyczna nieporadność
- wszystkie te smaczki soc-folk-
loru - budzą uśmiech pobłaża-
nia, a nawet rodzaj nostalgicznej
frajdy. Ale także dyskomfort -in-
fantylny rebus bowiem niepoko-
jąco kojarzy się z musztrą, kiedy niewinna deklinacja znienacka zmienia
się w komendę.
Przejęta z sowieckich czytanek „elementarność” obrazu została Mo-
dzelewskiemu już na zawsze. Symbolika elementarza, podobniejak fi-
Jarosław Modze-
lewski (ur. 1955
Warszawa), malarz,
studiował w war-
szawskiej ASP u Ste-
fana Gierowskiego. Od 1982 współzałożyciel
i członek „Gruppy”, a także pisma „Oj, dobrze
już”. Laureat Paszportu „Polityki” (1998), zwią-
zany z Galerią „Zderzak" w Krakowie: od 1997
prowadzi pracownię malarstwa w warszawskiej
ASP. Malarz konsekwentnie wierny figuracji,
którą początkowo traktował emblematycznie,
nawiązując do infantylnej, szablonowej este-
tyki plansz propagandowych. W latach osiem-
dziesiątych jego prace zawierały elementy de-
maskatorskie i ironiczne, zgodne z poetyką
„Gruppy”. Z czasem w swoim malarstwie -
przedstawiającym postaci pogrążone w zagad-
kowych, absurdalnych czynnościach - osiągnął
klimat skupienia i malarskiej syntezy.
290
CL
wanej, to na pewno niespełnionej. Jego wyrazisty styl nosi cechy mistrzo-
stwa: łączy dobitność z powściągliwością, ironię z monumentalizmem i wi-
doczną ambicją zbudowania wizualnego kodu, szyfru świata. A świat na
tych płótnach został zredukowany do wyjętych z kontekstu przedmiotów,
ludzi, zwierząt - i istniejących pomiędzy nimi napięć. Uproszczone, wal-
cowate sylwetki postaci-fantomów, przyłapanych na mniej lub bardziej
abstrakcyjnych gestach, swoją schematycznością przypominają estetykę
szyldów, sztywną i bezceremonialną emblematykę tablic instruktażowych
- choć nie jest to polityczny pastisz ani doraźna antypropaganda, jak bywa-
ło u „wprostowców”, stosujących podobną poetykę 20 lat wcześniej.
Modzelewski już w czasie studiów wolał od ry-
sunku z modela - pozornie tylko łatwiejsze - wyci-
nanki, szablony i płaskie, plakatowe kompozycje.
Przełomem okazał się moment, gdy w połowie lat
osiemdziesiątych wjego ręce
wpadł radziecki elementarz dla
dzieci z republik nierosyjskich
(więc w pewnym sensie i dla
PRL-u). Powstała wtedy waż-
na seria „elementarnych” obra-
zów, jeden z nich wisi dziś nad
łóżkiem Marty Tarabuły: Trzy
emblematyczne, zawieszone
w próżni dziewczynki bez twa-
rzy powtarzają proste czynności:
Umywajetsja, utirajetsja, odieiaajet-
sja. Rozbrajająca oczywistość ich
gestów, plastyczna nieporadność
- wszystkie te smaczki soc-folk-
loru - budzą uśmiech pobłaża-
nia, a nawet rodzaj nostalgicznej
frajdy. Ale także dyskomfort -in-
fantylny rebus bowiem niepoko-
jąco kojarzy się z musztrą, kiedy niewinna deklinacja znienacka zmienia
się w komendę.
Przejęta z sowieckich czytanek „elementarność” obrazu została Mo-
dzelewskiemu już na zawsze. Symbolika elementarza, podobniejak fi-
Jarosław Modze-
lewski (ur. 1955
Warszawa), malarz,
studiował w war-
szawskiej ASP u Ste-
fana Gierowskiego. Od 1982 współzałożyciel
i członek „Gruppy”, a także pisma „Oj, dobrze
już”. Laureat Paszportu „Polityki” (1998), zwią-
zany z Galerią „Zderzak" w Krakowie: od 1997
prowadzi pracownię malarstwa w warszawskiej
ASP. Malarz konsekwentnie wierny figuracji,
którą początkowo traktował emblematycznie,
nawiązując do infantylnej, szablonowej este-
tyki plansz propagandowych. W latach osiem-
dziesiątych jego prace zawierały elementy de-
maskatorskie i ironiczne, zgodne z poetyką
„Gruppy”. Z czasem w swoim malarstwie -
przedstawiającym postaci pogrążone w zagad-
kowych, absurdalnych czynnościach - osiągnął
klimat skupienia i malarskiej syntezy.
290