DOI Heft:
Nr. 1
DOI Artikel:Rozprawy
DOI Artikel:Materiały
DOI Artikel:Melbechowska, Aleksandra: "Album gołuchowski" Teofila Kwiatkowskiego
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.41525#0064
ALEKSANDRA MELBECHOWSKA
II. 6. Teofil Kwiatkowski, Para zakochanych
(Fot. J. Langda)
II. 7. Teofil Kwiatkowski, Kobieta z trojgiem dzieci.
(Izabela Czartoryska), 1849. (Fot. J. Langda)
Pany“16 17 oraz wielokrotnie powtarzana kompozycja
„Polonez Chopina*117> gdzie wizja ojczystej przeszło-
ści zamyka się w zaklętym korowodzie tańczącejj
szlachty, rycerzy i dam; gdzie obok współczesnych
artyście postaci Mickiewicza, Chopina, George Sand,
rodziny Czartoryskich, widnieje postać Zawiszy Czar-
nego18 i chorągwie husarii. W dziełach tych fantazja
romantyka zaciera granice między fikcją literacką
a prawdą, między legendą a rzeczywistością tworząc
na pół baśniowy obraz dawnej, szlachecko-rycerskiej
Polski.
W scenach historyzowanych Kwiatkowski daleko
odbiega od precyzji i wierności w odtwarzaniu stroju
swych bohaterów czy szczegółów otoczenia. Wskazują
na to pozostałe akwarele omawianego zespołu, zawar-
te w Albumie Gołuchowskim, w których obserwujemy
zupełnie dowolne zestawienia elementów różnych
ubiorów, polskich i zachodnio-europejskich, pocho-
dzących z XVI, XVII i XVIII 'wieku. Dokładność
w oddaniu akcesoriów jest dla artysty sprawą mało
ważną; używa ich, o tyle o ile stają się koniecznym ele-
mentem wyrażenia treści, znakiem czasu, niezbędną
formą za pomocą której chce przekazać swą wizję
przeszłości. Bogate czerpanie z form renesansu jest naj-
bardziej uderzającą cechą tych prac Kwiatkowskiego;
o wiele rzadziej odnajdujemy w nich reminiscencje
średniowiecza. Delikatna, subtelnie wypracowana for-
ma akwareli podkreśla spokojny, pełen lirycznego uro-
ku nastrój poszczególnych scen (por. nr 213, il. 6). Arty-
sta tworzy proste kompozycje oparte często na trójką-
cie lub przekątnej, postać ludzką organicznie wiąże
z pejzażem, umiejętnie podkreśla kontrasty. Z dużym
16 „Dawne Pany" — akw. i brąz złoty 136 x 103 mm, sygn.
„T. Kwiatkowski" M. N. w Warszawie, nr Inw. Rys. Pol. 1026.
[Ze zbiorów TZSP w W-wie],
17 Inaczej „Bal w Hotel Lambert w Paryżu". Poszczególne
wersje tej kompozycji znajdują się w M. N. w Warszawie, Kra-
kowie i Poznaniu.
18 Interesujący szkic do postaci Zawiszy Czarnego, akw.
83 x44 mm sygn. na odwrociu: „Polonez Chopina — Zawisza
Czarny, T. Kwiatkowski" — znajduje się w M. N. w Warsza-
wie nr inw. Rys. Pol. 2483. [Ze zbiorów w Suchej].
54
II. 6. Teofil Kwiatkowski, Para zakochanych
(Fot. J. Langda)
II. 7. Teofil Kwiatkowski, Kobieta z trojgiem dzieci.
(Izabela Czartoryska), 1849. (Fot. J. Langda)
Pany“16 17 oraz wielokrotnie powtarzana kompozycja
„Polonez Chopina*117> gdzie wizja ojczystej przeszło-
ści zamyka się w zaklętym korowodzie tańczącejj
szlachty, rycerzy i dam; gdzie obok współczesnych
artyście postaci Mickiewicza, Chopina, George Sand,
rodziny Czartoryskich, widnieje postać Zawiszy Czar-
nego18 i chorągwie husarii. W dziełach tych fantazja
romantyka zaciera granice między fikcją literacką
a prawdą, między legendą a rzeczywistością tworząc
na pół baśniowy obraz dawnej, szlachecko-rycerskiej
Polski.
W scenach historyzowanych Kwiatkowski daleko
odbiega od precyzji i wierności w odtwarzaniu stroju
swych bohaterów czy szczegółów otoczenia. Wskazują
na to pozostałe akwarele omawianego zespołu, zawar-
te w Albumie Gołuchowskim, w których obserwujemy
zupełnie dowolne zestawienia elementów różnych
ubiorów, polskich i zachodnio-europejskich, pocho-
dzących z XVI, XVII i XVIII 'wieku. Dokładność
w oddaniu akcesoriów jest dla artysty sprawą mało
ważną; używa ich, o tyle o ile stają się koniecznym ele-
mentem wyrażenia treści, znakiem czasu, niezbędną
formą za pomocą której chce przekazać swą wizję
przeszłości. Bogate czerpanie z form renesansu jest naj-
bardziej uderzającą cechą tych prac Kwiatkowskiego;
o wiele rzadziej odnajdujemy w nich reminiscencje
średniowiecza. Delikatna, subtelnie wypracowana for-
ma akwareli podkreśla spokojny, pełen lirycznego uro-
ku nastrój poszczególnych scen (por. nr 213, il. 6). Arty-
sta tworzy proste kompozycje oparte często na trójką-
cie lub przekątnej, postać ludzką organicznie wiąże
z pejzażem, umiejętnie podkreśla kontrasty. Z dużym
16 „Dawne Pany" — akw. i brąz złoty 136 x 103 mm, sygn.
„T. Kwiatkowski" M. N. w Warszawie, nr Inw. Rys. Pol. 1026.
[Ze zbiorów TZSP w W-wie],
17 Inaczej „Bal w Hotel Lambert w Paryżu". Poszczególne
wersje tej kompozycji znajdują się w M. N. w Warszawie, Kra-
kowie i Poznaniu.
18 Interesujący szkic do postaci Zawiszy Czarnego, akw.
83 x44 mm sygn. na odwrociu: „Polonez Chopina — Zawisza
Czarny, T. Kwiatkowski" — znajduje się w M. N. w Warsza-
wie nr inw. Rys. Pol. 2483. [Ze zbiorów w Suchej].
54