DOI Heft:
Nr. 2
DOI Artikel:Kronika Stowarzyszenia Historyków Sztuki
DOI Artikel:Referaty wygłoszone na zebraniach naukowych w II półroczu 1956 ROKU
DOI Artikel:Kutzner, Marian: Średniowieczna katedra poznańska: (streszczenie referatu wygłoszonego na zebraniu naukowym Oddziału Poznańskiego w dniu 16. IV. 1956 r.)
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.41525#0193
KRONIKA STOWARZYSZENIA HISTORYKÓW SZTUKI
REFERATY WYGŁOSZONE NA ZEBRANIACH NAUKOWYCH W II PÓŁROCZU 1956 ROKU
Oddział gdański
6.XI i 14.XI M. Szczypkówna, Hafty
żarnowieckie.
5.XII L. J. Łuka, Tymczasowe wy-
niki badań archeologicznych prze-
prowadzonych w 1956 r. na tere-
nie Pomorza Gdańskiego.
Oddział krakowski
21.IX J. Lepiarczyk, 100 lat konser-
watorstwa polskiego.
29.IX P. Krakowski, Działalność kon-
serwatorska Towarzystwa Polska
Sztuka Stosowana.
19.X J. Samek, Kaplica św. Jana
Chrzciciela w Jerzmanowicach
(z dziejów fundacji związanych
z wyprawą wiedeńską).
26.X J. Skórkowska-Smolarska, Ki-
limy bułgarskie w zbiorach pol-
skich, w druku: Rozprawy i
Sprawozdania Muzeum Narodo-
wego w Krakowie.
Oddział łódzki
17.IX J. Grabowski, Wpływy pol-
skiego tkactwa ludowego na nie¬
których twórców współczesnej
tkaniny dekoracyjnej.
19.IX M. Wallis, Twórczość malar-
ska i graficzna Tymona Niesio-
łowskiego.
19.X W. Rukóyżo., Antoni Zaleski
ilustrator 2-ej połowy XIX w.
2<9.XI Z. Ciekliński, Zamek w Pod-
dębicach, jego dzieje i rekon-
strukcja.
Oddział pomorski
18,IX J. Wolski, Konserwacja tryp-
tyku sulechowskiego z Babimo-
stu.
29.X J. Remer, Naukowe i społecz-
ne podstawy konserwatorstwa.
28.XI I. Sławiński, Zamek w Go-
lubiu.
18.XII J. Frycz, Plany i ikonogra-
fia miasta Grudziądza.
Oddział poznański
10.IX M. Kutzner, Opactwo cyster-
skie w Lądzie.
l.X M. Zlat, Dekoracja rzeźbiarska
i malarska wrocławskiego ratu-
sza.
X A. Karłowska, Poliptyk frombor-
ski i plastyka toruńska przełomu
wieku XV i XVI.
Oddział warszawski
9.X Z. Rewski, Przyczynki do ar-
chitektury 1-ej połowy XVIII w.
w Polsce (Bażanka, Spazzio).
6.XI J. Kowalczyk, Kościół pober-
nardyński w Lublinie i jego sta-
nowisko w renesansowej archi-
tekturze Lubelszczyzny, w druku:
Kwartalnik Architektury i Urba-
nistyki II (1957).
13.XI S. Wiliński, O portrecie tru-
miennym, w druku: wyd. Sztuka.
Oddział wrocławski
13.VII - M. Wójciak, Alojzy Rejchan.
21.IX A. Chrzanowska, Obraz Ma-
tejki — Hetman Zamojski pod
Byczyną.
27.X M. Wójciak, Wrażenia z Am-
sterdamu.
4.XII T. Kozaczewski, Konserwa-
cja kościoła parafialnego w Zię-
bicach w końcu XIX w.
MARIAN KUTZNER
ŚREDNIOWIECZNA KATEDRA POZNAŃSKA
(Streszczenie referatu wygłoszonego
Katedra poznańska w obecnie re-
konstruowanej postaci pochodzi z
lat 1346—1357 oraz 1403—1410. Czę-
ste przebudowy dokonywane w XVII
i XVIII w. (specjalnie gruntownie
w r. 1772) zniekształciły pierwotną
gotycką bryłę świątyni. Podstawę do
obecnie podjętej rekonstrukcji dały
liczne odkryte fragmenty gotyckie
odsłonięte w trakcie prac konserwa-
torskich prowadzonych od r. 1946.
Odsłonięto wówczas całe płaszczyz-
ny ścian nawy głównej, włącznie
na zebraniu naukowym Oddziału
z profilowaniem arkad, służkami
i wykrojami okien. Odkryto spod
grubej warstwy tynków pełne
ukształtowanie fasady zachodniej
oraz łuki oporowe nawy głównej.
Odsłonięcie zaś w prezbiterium ga-
leryjki tryforyjnej oraz latarni w
wieżach zachodnich stanowiło praw-
dziwą rewelację. Dlatego też przy
obecnej rekonstrukcji, jedynie skle-
pienia oraz wyższe partie ścian na-
wy głównej i chóru zostały odtwo-
rzone bez specjalnych przekazów
Poznańskiego w dniu 16.IV.1956 r.)
materialnych. Skąpy materiał iko-
nograficzny ogranicza się zasadniczo
do widoków katedry w ramach we-
dut całego Poznania,. Są to widoki
ujmujące katedrę poznańską w spo-
sób schematyczny i często niezgod-
ny z rzeczywistością. Z całości ma-
teriału ikonograficznego (liczącego
dziewięć sztychów) nadają się do
analizy jedynie widoki katedry z lat
1618 i 1740. Rysunek u Brauna i Ho-
genberga z 1618 r. podaje widok
interesującego nas obiektu w jego
183
REFERATY WYGŁOSZONE NA ZEBRANIACH NAUKOWYCH W II PÓŁROCZU 1956 ROKU
Oddział gdański
6.XI i 14.XI M. Szczypkówna, Hafty
żarnowieckie.
5.XII L. J. Łuka, Tymczasowe wy-
niki badań archeologicznych prze-
prowadzonych w 1956 r. na tere-
nie Pomorza Gdańskiego.
Oddział krakowski
21.IX J. Lepiarczyk, 100 lat konser-
watorstwa polskiego.
29.IX P. Krakowski, Działalność kon-
serwatorska Towarzystwa Polska
Sztuka Stosowana.
19.X J. Samek, Kaplica św. Jana
Chrzciciela w Jerzmanowicach
(z dziejów fundacji związanych
z wyprawą wiedeńską).
26.X J. Skórkowska-Smolarska, Ki-
limy bułgarskie w zbiorach pol-
skich, w druku: Rozprawy i
Sprawozdania Muzeum Narodo-
wego w Krakowie.
Oddział łódzki
17.IX J. Grabowski, Wpływy pol-
skiego tkactwa ludowego na nie¬
których twórców współczesnej
tkaniny dekoracyjnej.
19.IX M. Wallis, Twórczość malar-
ska i graficzna Tymona Niesio-
łowskiego.
19.X W. Rukóyżo., Antoni Zaleski
ilustrator 2-ej połowy XIX w.
2<9.XI Z. Ciekliński, Zamek w Pod-
dębicach, jego dzieje i rekon-
strukcja.
Oddział pomorski
18,IX J. Wolski, Konserwacja tryp-
tyku sulechowskiego z Babimo-
stu.
29.X J. Remer, Naukowe i społecz-
ne podstawy konserwatorstwa.
28.XI I. Sławiński, Zamek w Go-
lubiu.
18.XII J. Frycz, Plany i ikonogra-
fia miasta Grudziądza.
Oddział poznański
10.IX M. Kutzner, Opactwo cyster-
skie w Lądzie.
l.X M. Zlat, Dekoracja rzeźbiarska
i malarska wrocławskiego ratu-
sza.
X A. Karłowska, Poliptyk frombor-
ski i plastyka toruńska przełomu
wieku XV i XVI.
Oddział warszawski
9.X Z. Rewski, Przyczynki do ar-
chitektury 1-ej połowy XVIII w.
w Polsce (Bażanka, Spazzio).
6.XI J. Kowalczyk, Kościół pober-
nardyński w Lublinie i jego sta-
nowisko w renesansowej archi-
tekturze Lubelszczyzny, w druku:
Kwartalnik Architektury i Urba-
nistyki II (1957).
13.XI S. Wiliński, O portrecie tru-
miennym, w druku: wyd. Sztuka.
Oddział wrocławski
13.VII - M. Wójciak, Alojzy Rejchan.
21.IX A. Chrzanowska, Obraz Ma-
tejki — Hetman Zamojski pod
Byczyną.
27.X M. Wójciak, Wrażenia z Am-
sterdamu.
4.XII T. Kozaczewski, Konserwa-
cja kościoła parafialnego w Zię-
bicach w końcu XIX w.
MARIAN KUTZNER
ŚREDNIOWIECZNA KATEDRA POZNAŃSKA
(Streszczenie referatu wygłoszonego
Katedra poznańska w obecnie re-
konstruowanej postaci pochodzi z
lat 1346—1357 oraz 1403—1410. Czę-
ste przebudowy dokonywane w XVII
i XVIII w. (specjalnie gruntownie
w r. 1772) zniekształciły pierwotną
gotycką bryłę świątyni. Podstawę do
obecnie podjętej rekonstrukcji dały
liczne odkryte fragmenty gotyckie
odsłonięte w trakcie prac konserwa-
torskich prowadzonych od r. 1946.
Odsłonięto wówczas całe płaszczyz-
ny ścian nawy głównej, włącznie
na zebraniu naukowym Oddziału
z profilowaniem arkad, służkami
i wykrojami okien. Odkryto spod
grubej warstwy tynków pełne
ukształtowanie fasady zachodniej
oraz łuki oporowe nawy głównej.
Odsłonięcie zaś w prezbiterium ga-
leryjki tryforyjnej oraz latarni w
wieżach zachodnich stanowiło praw-
dziwą rewelację. Dlatego też przy
obecnej rekonstrukcji, jedynie skle-
pienia oraz wyższe partie ścian na-
wy głównej i chóru zostały odtwo-
rzone bez specjalnych przekazów
Poznańskiego w dniu 16.IV.1956 r.)
materialnych. Skąpy materiał iko-
nograficzny ogranicza się zasadniczo
do widoków katedry w ramach we-
dut całego Poznania,. Są to widoki
ujmujące katedrę poznańską w spo-
sób schematyczny i często niezgod-
ny z rzeczywistością. Z całości ma-
teriału ikonograficznego (liczącego
dziewięć sztychów) nadają się do
analizy jedynie widoki katedry z lat
1618 i 1740. Rysunek u Brauna i Ho-
genberga z 1618 r. podaje widok
interesującego nas obiektu w jego
183