DOI Heft:
Nr. 1
DOI Artikel:Rozprawy
DOI Artikel:Miscellanea
DOI Artikel:Jaroszewski, Tadeusz Stefan; Kwiatkowski, Marek: W sprawie genezy i oddziaływania teoretycznych projektów kościołów Piotra Aignera
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.41525#0088
TADEUSZ ST. JAROSZEWSKI, MAREK KWIATKOWSKI
II. 5. P. Aigner, Projekt kościoła, w Zarzeczu, elewacja frontowa i tylna wg „Zbioru
rysunków wyobrażających celniejsze budynki wsi Zarzecze.(Fot. Muzeum
Narodowe w Warszawie)
nowiąc zresztą wbrew utartej opinii koncepcję orygi-
nalną. W tym niezwykle monumentalnym dziele zosta-
ły wyrażone zasadnicze znamiona aignerowskiego sche-
matu fasady kościoła podłużnego. Aigner operuje tu
zespołem motywów, które powtarza w późniejszych
swoich dziełach przy jednoczesnym przestrzeganiu po-
dobnego ujęcia ogólnego. Wielki porządek, półkoliście
wklęsłe nisze w dolnej kondygnacji i prostokątne pły-
ciny w górnej, gzyms kordonowy przebiegający na wy-
sokości 2/3 kolumn lub pilastrów, wielki trójkątny
9 Łoza S., Architekci i budowniczowie w Polsce, s. 9.
10 Szafer T., Trzebiński W., Projekty przebudowy Augusto-
wa 1815—1830, Prace Instytutu Urbanistyki i Architektury 1953,
fronton z attyką, wreszcie schodkowy szczyt — oto ce-
chy określające schemat fasady Aignera.
Architektura 4 typów kościołów parafialnych za-
wartych w publikacji aignerowskiej wywodzi się w pro-
stej linii z fasady bernardyńskiej; rodowód ten po-
twierdzony jest szeregiem dzieł Aignera zrealizowa-
nych lub zaprojektowanych przed ogłoszeniem pracy
Budowy kościołów. Są to: fasada kościoła św. Andrzeja
w Warszawie (1819)II. 9 przypominająca typ II, projekt
kościoła św. Aleksandra w Suwałkach (ok. 1820) 10
z. 3. Współczesna kopia projektu Aignera (ok. 1820) kościoła
św. Aleksandra w Suwałkach znajduje się w AGAD KRSW 5041.
78
II. 5. P. Aigner, Projekt kościoła, w Zarzeczu, elewacja frontowa i tylna wg „Zbioru
rysunków wyobrażających celniejsze budynki wsi Zarzecze.(Fot. Muzeum
Narodowe w Warszawie)
nowiąc zresztą wbrew utartej opinii koncepcję orygi-
nalną. W tym niezwykle monumentalnym dziele zosta-
ły wyrażone zasadnicze znamiona aignerowskiego sche-
matu fasady kościoła podłużnego. Aigner operuje tu
zespołem motywów, które powtarza w późniejszych
swoich dziełach przy jednoczesnym przestrzeganiu po-
dobnego ujęcia ogólnego. Wielki porządek, półkoliście
wklęsłe nisze w dolnej kondygnacji i prostokątne pły-
ciny w górnej, gzyms kordonowy przebiegający na wy-
sokości 2/3 kolumn lub pilastrów, wielki trójkątny
9 Łoza S., Architekci i budowniczowie w Polsce, s. 9.
10 Szafer T., Trzebiński W., Projekty przebudowy Augusto-
wa 1815—1830, Prace Instytutu Urbanistyki i Architektury 1953,
fronton z attyką, wreszcie schodkowy szczyt — oto ce-
chy określające schemat fasady Aignera.
Architektura 4 typów kościołów parafialnych za-
wartych w publikacji aignerowskiej wywodzi się w pro-
stej linii z fasady bernardyńskiej; rodowód ten po-
twierdzony jest szeregiem dzieł Aignera zrealizowa-
nych lub zaprojektowanych przed ogłoszeniem pracy
Budowy kościołów. Są to: fasada kościoła św. Andrzeja
w Warszawie (1819)II. 9 przypominająca typ II, projekt
kościoła św. Aleksandra w Suwałkach (ok. 1820) 10
z. 3. Współczesna kopia projektu Aignera (ok. 1820) kościoła
św. Aleksandra w Suwałkach znajduje się w AGAD KRSW 5041.
78