Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (19.1957)

W KRĘGU REMBRANDTOWSKIEJ TRADYCJI

rakteru, te są właściwości talentu Rembrandta jako
sztycharza, w którego rycinach mimo niektórych zbo-
czeń rozlane są wdzięki, trudne do naśladowania1179.
Wychodząc z takiego założenia, poza młodzieńczą
kopią, bardzo zresztą dokładną, obrazu Rembrandta
poprzez rycinę Schmidta (ii. 39), nie próbował Piwar-
ski nawiązywać bliższego kontaktu z dziełami niedo-
ścigłego mistrza. Jeżeli daje się zauważyć mimo to
jakiś jego ślad daleki w dostojnych głowach mędr-
ców (il. 40), czy w charakterystycznych postaciach
handlarzy żydowskich, to widzieć w nim można ra-

czej echo rembrandtowskich elementów rodzajowej
twórczości Norblina. Działanie to sięgnie jeszcze o jed-
no ogniwo dalej, by pojawić się w pierwszym poko-
leniu uczniów warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych.
Częściej będą to zbieżności z holenderskim malar-
stwem rodzajowym, związki bardziej bezpośrednie da-
dzą się zaobserwować u fantasty Gierdziejewskiego,
który Twardowskiemu przybranemu w luźne szaty
i rembrandtowską niemal czapkę każę się spotykać
z diabłem w ciemnym wnętrzu rozjaśnionym silnym
światłem latarki71. U niego też znajdzie się norbli-

"0 Katalog Zbioru Rycin różnych Mistrzów... obejmuiący
■przedmioty rzadkie w wyciskach pięknych i różnego sposobu
rycia, niemniey Oddział Rysunków ręcznych, iako też znaczną
liczbę Dzieł z rycinami... (Katalog aukcyjny zbioru Piwarskie-

go, wyprzedawanego po śmierci artysty). Piwarski J. F„ Wia-
domość o życiu i dziełach ryconych Rembrandta, jw.
71,.Mistrz Twardowski'*, rys. piórem, akw. gwasz, 1854, M. N.
W., Rys, Pol, 4089,


II. 40. J. F. Piwarski, Popiersie czytającego Żyda, oł. Warszawa,
Muzeum Narodowe. (Fot. H. Romanowski)

145