Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (25.1963)

WŁADIMIR TOŁSTOJ


11. 7. Głowa trąbiącego anioła z Sądu Ostatecznego

Koloryt snietogorskich fresków oparty jest głównie
na zastosowaniu różnych odcieni czerwonawo-poma-
rańczowych, ochry i intensywnie żółtych w połącze-
niu z intensywnie niebieskim, a nawet granatowym
kolorem tła. Połączenie tych odcieni z dodaniem
szaro-niebieskiego i bieli w blikach tworzyło proste
lecz wyraziste rozwiązanie kolorystyczne12.
Następną ważną cechą snietogorskich fresków jest
zastosowanie asystujących bieli, kiedy od głównego
bliku promieniami rozchodzi się cienka sieć kresek
przypominających drobne zmarszczki. Można to za-
obserwować w szatach Chrystusa z Mesopentekostu
(Mediante Die Festo) i w Zesłaniu Ducha Świętego
(narody, apostołowie) — przywodzi to na myśl złote
12 Możliwe, iż początkowo snietogorskie freski były bar-
dziej intensywne w kolorze i być może nawet przypominały
kolorytem Neredlcę. Przekonywającą kolorystyczną rekon-
strukcję tych fresków dat N. M. Czernyszew, Iskusstwo

promieniste kreskowanie ikon rozpowszechnione
w zabytkach przedmongolskiej Rusi, a także w Psko-
wie (zabytki XIII—XV w.). Prawdopodobnie i w
snietogorskich freskach ten sposób malowania wy-
wodzi się z malarstwa ikonowego.
Snietogorskie freski, tak jak i freski Nikoły na
Lipnie w Nowgorodzie (1299) malowane są na dwu-
warstwowym gruncie 13. Dwuwarstwowość w ruskich
freskach pojawiła się właśnie w tych bliskich sobie
zabytkach z przełomu XIII i XIV w. i następnie
szeroko rozpowszechniła się prawie we wszystkich
zabytkach monumentalnego malarstwa XIV—XV w.
w Nowgorodzie, Pskowie i Moskwie.
freski..., jw.
13 Por. W. W. F i 1 a t o w, Osobiennosti tiechniki i sos-
tojanija Snietogorskich rospisiej, „Soobszczenija Instituta
Istorii Iskusstw”, Żiwopis i skulptura, 1957, nr 8, s. 118.

14