Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]
Biuletyn Historii Sztuki — 25.1963

DOI Heft:
Heft 1
DOI Artikel:
Rozprawy
DOI Artikel:
Zagórowski, Olgierd: Z działalności Gian Francesco Rossiego w Polsce
DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.45621#0041

DWork-Logo
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
Z DZIAŁALNOŚCI ROSSIEGO W POLSCE

Sebastiana Lubomirskiego, marszałka wielkiego ko-
ronnego (il. 2)3. Masywna głowa osadzona została
na półkoliście wyciętym fragmencie korpusu, przed-
stawiała niemłodego już mężczyznę, o mocno prze-
rzedzonych włosach, ograniczających się właściwie
jedynie do okolą szerokiego niemal półkoliście skle-
pionego czoła, przeoranego paroma głębokimi
zmarszczkami. Głowa jak i dolna część rzeźby wy-
modelowana została symetrycznie i jedynie niepokój
stanowiły źrenice oczu skierowane w prawo, oraz
przerzucony przez lewe ramię płaszcz. W tej rzeźbie
mamy do czynienia również ze skrupulatnym opra-
cowaniem szczegółów zbroi oraz z pedantycznym
wycyzelowaniem powierzchni. Nie przeszkodziło to
jednak artyście w uchwyceniu indywidualnych —
portretowych cech modela, o których decydują: moc-
no wykrojona dolna szczęka, silnie osadzony prosty
nos, kosmyk włosów ponad czołem, zarys ust ze skry-
wającym je skręconym wąsem oraz rozwidlone
zmarszczki w kącikach oczu. Ściągnięte szerokie luki
brwi wraz z łagodnym lecz zdecydowanym zarysem
brody, obok wspomnianych już cech osobistych por-
tretowanego, charakteryzują go jako człowieka we-
sołego ale zarazem nieokiełzanie drażliwego. Wy-
sunięcie w przód stosunkowo dużej głowy narzuca
wrażenie, że Lubomirski był krępy, nie wysoki.
Przypomina się opracowanie głowy Czarnieckiego.
Podobieństwo traktowania brył i szczegółów jest tak
Widoczne, że nie trzeba przeprowadzać zbyt wnikli-
wej analizy porównawczej, by dojść do wniosku
o wspólnym autorstwie obu rzeźb.
Trzecim pokrewnym przykładem XVII-wiecznej
rzeźby w brązie jest, pochodzący również ze zbiorów
lwowskich, portret Janusza Radziwiłła, hetmana wiel-
kiego litewskiego (il. 5)4. Jest to podobne jak omó-
wiony poprzednio portret Lubomirskiego, popiersie,
ukształtowane jednak nieco inaczej. Artysta dostoso-
wał jego sylwetkę do długiej wąskiej twarzy portre-
towanego. Wycinek torsu zbliżył bardziej do połowy
owalu niż do koła, jak to miało miejsce w popiersiu
Lubomirskiego. Portretowany przedstawiony został
w kolczudze, na prawym ramieniu skrytej pod bur-
ką 5. Może właśnie przez brak regularności w przed-
stawieniu siatki drucianej kolczugi artysta uzyskał
tak dużą dozę realizmu. Twarz pełna jest charakteru,
°d ściętego podbródka, pełnej dolnej wargi, widocz-
hej spod strzałkowato opadających obwisłych wąsów,
Przez wąskie zapadnięte policzki, duże worki pod
oczami, prosty nos, mocno ściągnięte brwi, gładkie
Wypukłe czoło i zaklęśnięte skronie, aż do kosmyków


II. I. Portret Stefana Czarnieckiego, brąz. Warszawa,
Muzeum Narodowe. (Fot. Muzeum Narodowe
Warszawa)

3 A. Czolowski, Muzeum Gminy miasta Lwowa,
Lwów 1926, tabl. 33, 11. 104 — wys. 598 mm.
4 Tamże, tabl. 33, 11. 105 — wys. 730 mm.

S Jest to przykład burki z piękną zaponą z guzami: po-
dobna należąca do Stefana Czarnieckiego jest przechowy-
wana w Muzeum Czartoryskich w Krakowie.

35
 
Annotationen