DOI Heft:
Nr. 3
DOI Artikel:Bocheński, Zbigniew M.: Dwór obronny arcybiskupa Władysława Oporowskiego (zm. 1453) w Oporowie pod Kutnem
DOI Artikel:Piaścik, Franciszek: Typowe dzwonnice drewniane w Polsce oraz ich konstrukcja
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.35188#0117
LITERATURA:
W. H. Gawarecki: Oporowo, wspomnienie historyczne. Kalendarzyk Poli-
tyczny z r. 1844, Warszawa. Wyd. Fr. Radziszewski.
F. M. Sobieszczański: Wiadomości historyczne o sztukach pięknych w daw-
nej Poisce. Warszawa 1847, t. 1.
J. Łaski: Liber beneficiorum. Gniezno 1881, t. 11.
J. Korytkowski: Arcybiskupi gnieźnieńscy, prymasowie i metropolici polscy
od r. 1000, aż do r. 1821. Poznań 1888, t. 11.
W. Łnszczkiewicz: Przyczynek do historji dworu szlacheckiego w Polsce
XVI w., Szymbark, Jeżów, Drzewica. Kraków 1890.
A. Szyszko-Bohusz: Kościoły gotyckie na Mazowszu. Spr. K. H. S., t. VIII.
Kraków 1912.
Z. Bocheński: Dwór obronny w Dębnie. Kraków 1926.
J. Heise: Die Bau-und Kunstdenkmaler der Provinz Westpreussen. Dan-
zig 1884— 1919, t. I — IV.
A. Boetticher: Die Bau-und Kunstdenkmaler der Provinz Ostpreussen. Kónigs-
berg 1891 — 1899, t. 1 —IX.
J. Kohte: Verzeichnis der Kunstdenkmaler der Provinz Posen. Berlin
1896—1898, t. 1 — IV.
C. Steinbrecht: Die Ordensburgen der Hochmeisterzeit in Preussen. Ber-
lin 1920.
O. Stiehl: Backsteinbauten in Norddeutschland und Danemark. Baufor-
men Bibliothek, t. XVII. Stuttgart 1923.
K. H. Classen: Die mittelalterliche Kunst im Gebiete des Deutschordens-
staates Preussen. 1. Die Burgbauten. Kónigsberg 1927.
F. A. J. Vermeulen: Handbock tot de Geschiedenis der nederlandsche
Bouwkunst. S-Gravenhage 1928, t. 1.
M. Wehrmann: Pommern. Berlin 1927.
FRANCISZEK PIAŚCIK (Z.A.p.) TYPOWE DZWONNICE
DREWNIANE W POLSCE ORAZ ICH KONSTRUKCJA.
W ramach całokształtu budownictwa drewnianego wolnostoją-
ce dzwonnice stanowią dział całkowicie odrębny. W dotychczaso-
wej literaturze naukowej i opisowej omawiane były przeważnie
łącznie z kościołami, z racji wspólnej ich przynależności do grupy
budownictwa sakralnego. Interesowała badaczów zwykle zewnętrzna
forma dzwonnic, rzucająca się w oczy bogactwem i oryginalnością
kształtów. Przy bliższem poznaniu staje się widocznem w jakim
stopniu na szatę zewnętrzną wpłynęła konstrukcja, będąca zkolei
wynikiem pewnego układu sił statycznych.
Na statykę dzwonnicy, tak samo zresztą jak i na statykę wszel-
kich innych budowli, złożyły się dwa kompleksy oddziaływań: 1° siły
pionowe, pochodzące od wszelkich obciążeń pionowych, do których
zaliczymy: ciężar materjału drzewnego zużytego do budowy i cię-
żar zawieszonych dzwonów, 2° siły ukośne (o kierunku zbliżonym
znacznie do poziomego), będące wynikiem parcia silnego nieraz
131
W. H. Gawarecki: Oporowo, wspomnienie historyczne. Kalendarzyk Poli-
tyczny z r. 1844, Warszawa. Wyd. Fr. Radziszewski.
F. M. Sobieszczański: Wiadomości historyczne o sztukach pięknych w daw-
nej Poisce. Warszawa 1847, t. 1.
J. Łaski: Liber beneficiorum. Gniezno 1881, t. 11.
J. Korytkowski: Arcybiskupi gnieźnieńscy, prymasowie i metropolici polscy
od r. 1000, aż do r. 1821. Poznań 1888, t. 11.
W. Łnszczkiewicz: Przyczynek do historji dworu szlacheckiego w Polsce
XVI w., Szymbark, Jeżów, Drzewica. Kraków 1890.
A. Szyszko-Bohusz: Kościoły gotyckie na Mazowszu. Spr. K. H. S., t. VIII.
Kraków 1912.
Z. Bocheński: Dwór obronny w Dębnie. Kraków 1926.
J. Heise: Die Bau-und Kunstdenkmaler der Provinz Westpreussen. Dan-
zig 1884— 1919, t. I — IV.
A. Boetticher: Die Bau-und Kunstdenkmaler der Provinz Ostpreussen. Kónigs-
berg 1891 — 1899, t. 1 —IX.
J. Kohte: Verzeichnis der Kunstdenkmaler der Provinz Posen. Berlin
1896—1898, t. 1 — IV.
C. Steinbrecht: Die Ordensburgen der Hochmeisterzeit in Preussen. Ber-
lin 1920.
O. Stiehl: Backsteinbauten in Norddeutschland und Danemark. Baufor-
men Bibliothek, t. XVII. Stuttgart 1923.
K. H. Classen: Die mittelalterliche Kunst im Gebiete des Deutschordens-
staates Preussen. 1. Die Burgbauten. Kónigsberg 1927.
F. A. J. Vermeulen: Handbock tot de Geschiedenis der nederlandsche
Bouwkunst. S-Gravenhage 1928, t. 1.
M. Wehrmann: Pommern. Berlin 1927.
FRANCISZEK PIAŚCIK (Z.A.p.) TYPOWE DZWONNICE
DREWNIANE W POLSCE ORAZ ICH KONSTRUKCJA.
W ramach całokształtu budownictwa drewnianego wolnostoją-
ce dzwonnice stanowią dział całkowicie odrębny. W dotychczaso-
wej literaturze naukowej i opisowej omawiane były przeważnie
łącznie z kościołami, z racji wspólnej ich przynależności do grupy
budownictwa sakralnego. Interesowała badaczów zwykle zewnętrzna
forma dzwonnic, rzucająca się w oczy bogactwem i oryginalnością
kształtów. Przy bliższem poznaniu staje się widocznem w jakim
stopniu na szatę zewnętrzną wpłynęła konstrukcja, będąca zkolei
wynikiem pewnego układu sił statycznych.
Na statykę dzwonnicy, tak samo zresztą jak i na statykę wszel-
kich innych budowli, złożyły się dwa kompleksy oddziaływań: 1° siły
pionowe, pochodzące od wszelkich obciążeń pionowych, do których
zaliczymy: ciężar materjału drzewnego zużytego do budowy i cię-
żar zawieszonych dzwonów, 2° siły ukośne (o kierunku zbliżonym
znacznie do poziomego), będące wynikiem parcia silnego nieraz
131