DOI issue:
Nr. 3
DOI article:Walicki, Michał; Zachwatowicz, Jan: Sprawozdanie z poszukiwań na terenie województwa łódzkiego i kieleckiego
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.35188#0088
Stanisława, przedstawionego w pół postaci; skrzydło lewe trzy sceny
z męczeństwa św. Andrzeja, skrzydło prawe trzy sceny z męczeństwa
św. Stanisława. Konserwatyzm redakcji Stanisławowskiej legen-
dy jest tu znamiennem zjawiskiem. Predella mieści wyobrażenie
Chrystusa w otoczeniu pięciu Panien Mądrych i pięciu Panien Głu-
pich; nad pierwszą grupą widnieje banderola z napisem „PARATAE
1NTRAVERUNT CUM EO AD NUPTIAS” nad drugą „AMEN D1CO
VOBIS, NESCIO VOS”. Na kwaterze ze sceną ukrzyżowania św.
Andrzeja widnieje w prawym rogu postać opata norbertańskiego
w pozie donatora; u jego stóp tarcza z monogramem AP (Andrzej?....)
Tryptyk zamknięty ukazuje sześć scen, przedstawiających męczeń-
stwo świętych Dziewic. Pochodzenie ołtarza z kościoła klasztornego
nie budzi wątpliwości. Jako zabytek wzbudza on zainteresowanie
przedewszystkiem pod kątem ikonografji i realjów kostjumowych.
c) Wieża obronna opactwa. W r. 1470 opat Marcin otoczył
„pięknemi murami” klasztor i kościół Witowski4). Z tych budowłi
zachowała się w południowej partji warownego obwodu wieża z bra-
mą wjazdową, zbudowana z cegły przy obfitem zastosowaniu ka-
mienia ciosanego w narożnikach, obramieniach okien i brózd, oraz
mahikułach i żebrach sklepiennych. Rzut poziomy przedstawia się
jako prostokąt z narożnemi skarpami (ryc. 10). Przyziemie wieży
zajmuje przejazd umieszczony asymetrycznie i pozostawiający od
wschodu zamurowaną dziś szczupłą ubikację, prawdopodobnie war-
townię, lub schody na piętro; przejazd przesklepiony był na żebrach
kamiennych. Piętro wieży zajmuje od strony klasztoru większa izba,
oświetlona dużemi oknami, niegdyś sklepiona, od strony przeciw-
ległej — korytarzyk ze strzelnicą pośrodku. Wejście do izby z tej
strony ujęte jest w odrzwia piaskowcowe o roślinno - laskowej orna-
mentacji. Na drugie piętro wiodą schody wypróte w murze; znaj-
duje się tu izba bez śladów przesklepienia, natomiast posiadająca
4 otwory strzelnicze. Najciekawszym elementem jest opracowanie
ściany południowej, która posiada występy z brózdami dla umie-
szczenia podnoszonej brony, złączone u góry z mohikułą. Ściana ta,
obrzucona obecnie obficie zaprawą, nie posiada otworu wjazdowego,
uzupełnionego na załączonem zdjęciu (ryc. 9). W murze umieszczona
jest tablica z napisem: „Anno Dorni. Millesimo Gtuingesimo ....“,
świadcząca o dacie ukończenia budowy.
2. Imbramowice (pow. olkuski). Zbadanie kościoła po-nor-
bertańskiego również nie doprowadziło do wykrycia fragmentów
średniowiecznych. Na miejscu pierwotnej budowli, pochodzącej za-
pewne z lat 1223— 12255), wznosi się obecnie jednonawowy baro-
kowy kościół, pobudowany w r. 17116). Rzut jego w formie prosto-
kątnej nawy, zamkniętej półkolem absydy, zdaje się ukrywać
110
z męczeństwa św. Andrzeja, skrzydło prawe trzy sceny z męczeństwa
św. Stanisława. Konserwatyzm redakcji Stanisławowskiej legen-
dy jest tu znamiennem zjawiskiem. Predella mieści wyobrażenie
Chrystusa w otoczeniu pięciu Panien Mądrych i pięciu Panien Głu-
pich; nad pierwszą grupą widnieje banderola z napisem „PARATAE
1NTRAVERUNT CUM EO AD NUPTIAS” nad drugą „AMEN D1CO
VOBIS, NESCIO VOS”. Na kwaterze ze sceną ukrzyżowania św.
Andrzeja widnieje w prawym rogu postać opata norbertańskiego
w pozie donatora; u jego stóp tarcza z monogramem AP (Andrzej?....)
Tryptyk zamknięty ukazuje sześć scen, przedstawiających męczeń-
stwo świętych Dziewic. Pochodzenie ołtarza z kościoła klasztornego
nie budzi wątpliwości. Jako zabytek wzbudza on zainteresowanie
przedewszystkiem pod kątem ikonografji i realjów kostjumowych.
c) Wieża obronna opactwa. W r. 1470 opat Marcin otoczył
„pięknemi murami” klasztor i kościół Witowski4). Z tych budowłi
zachowała się w południowej partji warownego obwodu wieża z bra-
mą wjazdową, zbudowana z cegły przy obfitem zastosowaniu ka-
mienia ciosanego w narożnikach, obramieniach okien i brózd, oraz
mahikułach i żebrach sklepiennych. Rzut poziomy przedstawia się
jako prostokąt z narożnemi skarpami (ryc. 10). Przyziemie wieży
zajmuje przejazd umieszczony asymetrycznie i pozostawiający od
wschodu zamurowaną dziś szczupłą ubikację, prawdopodobnie war-
townię, lub schody na piętro; przejazd przesklepiony był na żebrach
kamiennych. Piętro wieży zajmuje od strony klasztoru większa izba,
oświetlona dużemi oknami, niegdyś sklepiona, od strony przeciw-
ległej — korytarzyk ze strzelnicą pośrodku. Wejście do izby z tej
strony ujęte jest w odrzwia piaskowcowe o roślinno - laskowej orna-
mentacji. Na drugie piętro wiodą schody wypróte w murze; znaj-
duje się tu izba bez śladów przesklepienia, natomiast posiadająca
4 otwory strzelnicze. Najciekawszym elementem jest opracowanie
ściany południowej, która posiada występy z brózdami dla umie-
szczenia podnoszonej brony, złączone u góry z mohikułą. Ściana ta,
obrzucona obecnie obficie zaprawą, nie posiada otworu wjazdowego,
uzupełnionego na załączonem zdjęciu (ryc. 9). W murze umieszczona
jest tablica z napisem: „Anno Dorni. Millesimo Gtuingesimo ....“,
świadcząca o dacie ukończenia budowy.
2. Imbramowice (pow. olkuski). Zbadanie kościoła po-nor-
bertańskiego również nie doprowadziło do wykrycia fragmentów
średniowiecznych. Na miejscu pierwotnej budowli, pochodzącej za-
pewne z lat 1223— 12255), wznosi się obecnie jednonawowy baro-
kowy kościół, pobudowany w r. 17116). Rzut jego w formie prosto-
kątnej nawy, zamkniętej półkolem absydy, zdaje się ukrywać
110