E.I. Quellen
521
Origo gentis Langobardorum. Introduzione, testo critico, commento, ed. Annalisa Bra-
cciotti (Biblioteca di Cultura Romanobarbarica diretta da Bruno Luiselli 2), Rom 1998.
Pactus legis Salicae, ed. Karl August Eckhardt (MGH LL nat. Germ. 4/1), Hannover 1962.
Paulus Diaconus, Liber de episcopis Mettensibus = Paul the Deacon, Liber de episcopis
Mettensibus. Edition, translation, and introduction, ed. Damien Kempf (Dallas
Medieval Texts and Translations), Paris - Löwen - Walpole, MA 2013.
Paulus Diaconus, Historia Langobardorum = Pauli historia Langobardorum, edd. Ludwig
Bethmann - Georg Waitz, in: MGH SS rer. Lang., Hannover 1878, S. 12-187.
Paschasius Radbertus, Epitaphium Arsenii = Radbert's Epitaphium Arsenii, ed. Emst
Dümmler (Abhandlungen der königlich preußischen Akademie der Wissenschaften),
Berlin 1900.
Petrus Damiani, Epistolae = Die Briefe des Petrus Damiani, Bd. 2: Nr. 41-90, ed. Kurt
Reindel (MGH Die Briefe der deutschen Kaiserzeit 4/2), München 1989.
Le Pontifical romano-germanique du dixieme siede, Bde. 1-2: Le texte, edd. Cyrille Vogel
- Reinhard Elze (Studi e Testi 226-227), Rom 1963.
Pseudo-Cyprian, De XII abusivis saeculi = Pseudo-Cyprianus, De XII abusivis saeculi, ed.
Siegmund Hellmann (Texte und Untersuchungen zur Geschichte der altchristlichen
Literatur 34/1), Leipzig 1909.
Pseudo-Isidor, Decretales = Decretales Pseudo-Isidorianae et Capitula Angilramni, ed.
Paul Hinschius, Leipzig 1863 (ND Aalen 1963); http://www.pseudoisidor.mgh.de/
html/ (zitiert nach der Online-Edition, zuletzt abgerufen am 4.4.2014).
Quellen und Forschungen zur Geschichte Schwabens und der Ostschweiz, ed. Carl B.A.
Fickler, Mannheim 1859.
Recueil des chartes de l'abbaye de Cluny, Bd. 1: 802-954, edd. Auguste Bernard - Alex-
andre Bruel (Collection de documents inedits sur l'histoire de France. Premiere serie:
Histoire politique), Paris 1876.
Recueil des chartes de l'abbaye de Saint-Benoit-sur-Loire, Bd. 1, edd. Maurice Prou -
Alexandre Vidier (Documents publies par la Societe historique et archeologique du
Gätinais 5), Paris 1900-1907.
Regino, Chronicon = Reginonis abbatis Prumiensis Chronicon cum continuatione Treve-
rensi, ed. Friedrich Kurze (MGH SS rer. Germ. [50]), Hannover 1890.
Regino, De synodalibus causis = Reginonis Prumiensis Libri duo de synodalibus causis et
disciplinis ecclesiasticis, ed. Friedrich W.H. Wasserschleben, Leipzig 1840.
Relatio Compendiensis = Episcoporum de poenitentia, quam Hludowicus imperator
professus est, relatio Compendiensis (833), ed. Courtney M. Booker, in: Viator 39
(2008/2), S. 1-19.
Richardissequenz = Richardis imperatricis, ed. Franz Joseph Mone, in: Lateinische Hym-
nen des Mittelalters, Bd. 3: Heiligenlieder, Freiburg 1885 (ND Aalen 1964), Nr. 1141,
S. 492.
Richer, Historiae = Richeri Historiarum libri IIII, ed. Hartmut Hoffmann (MGH SS 38),
Hannover 2000.
Roger, Chronica = Rogeri de Wendover chronica sive flores historiarum, ed. Henry Oc-
tavius Coxe, 5 Bde., London 1841-1844.
Ruotger, Vita Brunonis = Ruotgari Vita Brunonis archiepiscopi Coloniensis, ed. Irene Ott
(MGH SS rer. Germ. N.S. 10), Weimar 1951.
521
Origo gentis Langobardorum. Introduzione, testo critico, commento, ed. Annalisa Bra-
cciotti (Biblioteca di Cultura Romanobarbarica diretta da Bruno Luiselli 2), Rom 1998.
Pactus legis Salicae, ed. Karl August Eckhardt (MGH LL nat. Germ. 4/1), Hannover 1962.
Paulus Diaconus, Liber de episcopis Mettensibus = Paul the Deacon, Liber de episcopis
Mettensibus. Edition, translation, and introduction, ed. Damien Kempf (Dallas
Medieval Texts and Translations), Paris - Löwen - Walpole, MA 2013.
Paulus Diaconus, Historia Langobardorum = Pauli historia Langobardorum, edd. Ludwig
Bethmann - Georg Waitz, in: MGH SS rer. Lang., Hannover 1878, S. 12-187.
Paschasius Radbertus, Epitaphium Arsenii = Radbert's Epitaphium Arsenii, ed. Emst
Dümmler (Abhandlungen der königlich preußischen Akademie der Wissenschaften),
Berlin 1900.
Petrus Damiani, Epistolae = Die Briefe des Petrus Damiani, Bd. 2: Nr. 41-90, ed. Kurt
Reindel (MGH Die Briefe der deutschen Kaiserzeit 4/2), München 1989.
Le Pontifical romano-germanique du dixieme siede, Bde. 1-2: Le texte, edd. Cyrille Vogel
- Reinhard Elze (Studi e Testi 226-227), Rom 1963.
Pseudo-Cyprian, De XII abusivis saeculi = Pseudo-Cyprianus, De XII abusivis saeculi, ed.
Siegmund Hellmann (Texte und Untersuchungen zur Geschichte der altchristlichen
Literatur 34/1), Leipzig 1909.
Pseudo-Isidor, Decretales = Decretales Pseudo-Isidorianae et Capitula Angilramni, ed.
Paul Hinschius, Leipzig 1863 (ND Aalen 1963); http://www.pseudoisidor.mgh.de/
html/ (zitiert nach der Online-Edition, zuletzt abgerufen am 4.4.2014).
Quellen und Forschungen zur Geschichte Schwabens und der Ostschweiz, ed. Carl B.A.
Fickler, Mannheim 1859.
Recueil des chartes de l'abbaye de Cluny, Bd. 1: 802-954, edd. Auguste Bernard - Alex-
andre Bruel (Collection de documents inedits sur l'histoire de France. Premiere serie:
Histoire politique), Paris 1876.
Recueil des chartes de l'abbaye de Saint-Benoit-sur-Loire, Bd. 1, edd. Maurice Prou -
Alexandre Vidier (Documents publies par la Societe historique et archeologique du
Gätinais 5), Paris 1900-1907.
Regino, Chronicon = Reginonis abbatis Prumiensis Chronicon cum continuatione Treve-
rensi, ed. Friedrich Kurze (MGH SS rer. Germ. [50]), Hannover 1890.
Regino, De synodalibus causis = Reginonis Prumiensis Libri duo de synodalibus causis et
disciplinis ecclesiasticis, ed. Friedrich W.H. Wasserschleben, Leipzig 1840.
Relatio Compendiensis = Episcoporum de poenitentia, quam Hludowicus imperator
professus est, relatio Compendiensis (833), ed. Courtney M. Booker, in: Viator 39
(2008/2), S. 1-19.
Richardissequenz = Richardis imperatricis, ed. Franz Joseph Mone, in: Lateinische Hym-
nen des Mittelalters, Bd. 3: Heiligenlieder, Freiburg 1885 (ND Aalen 1964), Nr. 1141,
S. 492.
Richer, Historiae = Richeri Historiarum libri IIII, ed. Hartmut Hoffmann (MGH SS 38),
Hannover 2000.
Roger, Chronica = Rogeri de Wendover chronica sive flores historiarum, ed. Henry Oc-
tavius Coxe, 5 Bde., London 1841-1844.
Ruotger, Vita Brunonis = Ruotgari Vita Brunonis archiepiscopi Coloniensis, ed. Irene Ott
(MGH SS rer. Germ. N.S. 10), Weimar 1951.