Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (20.1958)

E. KRĘGLEWSKA-FOKSOWICZ, E. LINETTE, J. POWIDZKI, A. SŁAWSKA


Ił. 10. Sieraków, kościół pobernardyński, ołtarz główny ok. 1640.
(Fot. Urząd Konserw, w Poznaniu)

wiający także „Zdjęcie z Krzyża", ufundowany
w r. 1650 przez Ludwika Krzyckiego i oparty, po-
dobnie jak obraz z Sierakowa, dość dokładnie o arcy-
dzieło Rubensa z katedry antwerpskiej54.
Poczynania mecenasowskie lat 40-tych i'50-tych po-
zostawiły najtrwalszy ślad w obu katedrach: gnieź-
nieńskiej i poznańskiej oraz w tylekroć już wspom-
nianym Sierakowie, istnym „kościele-muzeum" archi-
tektury i plastyki 1. poł. XVII w. Wnętrza obu katedr
zdewastowane pożarami (w 1613 r. w Gnieźnie i 1622 r.
w Poznaniu), uzyskują teraz nowe wyposażenia, nad
których wykonaniem czuwa prymas Maciej Łubieński
i biskup poznański Andrzej Szołdrski. W Sierakowie
bernardyni przy szczodrej pomocy Opalińskich zdobią

kościół ołtarzami, stallami, malowidłami. Wyniki tych
poczynań jakże różne i jak charakterystyczne są dla
tego najciekawszego chyba okresu baroku w Polsce
jaki stanowi 1. połowa XVII wieku. Gniezno i Poz-
nań — to formy surowe i poważne, nagrobki, ołtarze
i portale z białego i czarnego marmuru, to wielkie
cykle dewocyjno-historycznych malowideł, to — „barok
kontrreformacyjny" w jego czystej, oficjalnej postaci.
Kościół sierakowski natomiast, który ... „tak cudownie
54 Notatka o jego fundacji w Archiwum Conventus Vscho-
vensis... 1790, rpis w klasztorze. Obraz został silnie przemalo-
wany, co utrudnia ocenę jego wartości.

60