DOI issue:
Nr. 2
DOI article:Karpowicz, Mariusz: Portret Marii Kazimiery z dziećmi
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.41524#0237
PORTRET MARII KAZIMIERY Z DZIEĆMI
II. 2. Kopia współczesna portretu królowej Marii Kazimiery z dziećmi. Monachium,
Bayerisches Landtag. (Fot. Bayer, Staatsgemaldesamml.)
muszlę z perłami w ręku, we włosy ma wpięte rów-
nież perły. Nieco powyżej, a jednocześnie trochę bar-
dziej w głąb obrazu królewicze Aleksander (uir. 1677)
i Konstanty (ur. 1680) bawią się z lwem. Młodszy sie-
dzi na zwierzęciu, a starszy, ubrany w niebieską ko-
szulkę, podtrzymuje brata. Obaj zwróceni są twarza-
mi do widza. Nieco dalej, oparty o bazy dwóch ko-
lumn stoi najstarszy syn królewski Jakub (ur. 1667),
w heroicznej, antykizowanej zbroi, w bogato udrapo-
wanym płaszczu, z regimentem naczelnego wodza
w niedbale opartej o postument prawej ręce. Mniej
więcej na osi dzielącej kompozycję, na tle błękitnego
nieba z obłokami umieszczony został n.a bogatym po-
stumencie biust Jana III jako triumfatora z wieńcem
laurowym na głowie. Postument zdobi strawestowana
tarcza (herb Janina?) z głową lwa wkomponowaną
w środek, oraz festony, emblematy sławy itp. Poniżej
postumentu z pomnikiem króla — orzeł rozpina skrzy-
dła ogarniając nimi zarówno Marię Kazimierę, jak
i Jakuba.
Data powstania obrazu da się uistalić przede
wszystkim dzięki obecności dziecka u piersi Marii
Kazimiery — małego Jana Sobieskiego, który żył od
r. 1682 do 1685 (daty dzienne nie są znane). Śmierć
dziecka jest tu zatem terminem ad quem, bo trudno
sobie wyobrazić, że portretowano by w tym zestawie
nieżyjącego. Termin a quo to nie tyle może sama
Odsiecz Wiednia, co raczej powrót z nieudanej wy-
prawy 1684 roku, kiedy specjalnie silnych rumieńców
nabierają rozległe plany dynastyczne i polityczne
Jana III, z którymi jak zobaczymy obraz jest jak
najściślej związany.
Poza naszym obrazem istnieje jeszcze mocno
zmniejszona kopia (lii. 2), będąca własnością Starej
7
225
II. 2. Kopia współczesna portretu królowej Marii Kazimiery z dziećmi. Monachium,
Bayerisches Landtag. (Fot. Bayer, Staatsgemaldesamml.)
muszlę z perłami w ręku, we włosy ma wpięte rów-
nież perły. Nieco powyżej, a jednocześnie trochę bar-
dziej w głąb obrazu królewicze Aleksander (uir. 1677)
i Konstanty (ur. 1680) bawią się z lwem. Młodszy sie-
dzi na zwierzęciu, a starszy, ubrany w niebieską ko-
szulkę, podtrzymuje brata. Obaj zwróceni są twarza-
mi do widza. Nieco dalej, oparty o bazy dwóch ko-
lumn stoi najstarszy syn królewski Jakub (ur. 1667),
w heroicznej, antykizowanej zbroi, w bogato udrapo-
wanym płaszczu, z regimentem naczelnego wodza
w niedbale opartej o postument prawej ręce. Mniej
więcej na osi dzielącej kompozycję, na tle błękitnego
nieba z obłokami umieszczony został n.a bogatym po-
stumencie biust Jana III jako triumfatora z wieńcem
laurowym na głowie. Postument zdobi strawestowana
tarcza (herb Janina?) z głową lwa wkomponowaną
w środek, oraz festony, emblematy sławy itp. Poniżej
postumentu z pomnikiem króla — orzeł rozpina skrzy-
dła ogarniając nimi zarówno Marię Kazimierę, jak
i Jakuba.
Data powstania obrazu da się uistalić przede
wszystkim dzięki obecności dziecka u piersi Marii
Kazimiery — małego Jana Sobieskiego, który żył od
r. 1682 do 1685 (daty dzienne nie są znane). Śmierć
dziecka jest tu zatem terminem ad quem, bo trudno
sobie wyobrazić, że portretowano by w tym zestawie
nieżyjącego. Termin a quo to nie tyle może sama
Odsiecz Wiednia, co raczej powrót z nieudanej wy-
prawy 1684 roku, kiedy specjalnie silnych rumieńców
nabierają rozległe plany dynastyczne i polityczne
Jana III, z którymi jak zobaczymy obraz jest jak
najściślej związany.
Poza naszym obrazem istnieje jeszcze mocno
zmniejszona kopia (lii. 2), będąca własnością Starej
7
225