DOI issue:
Nr. 3/4
DOI article:Miscellanea
DOI article:Chrzanowska, Paulina: Portrety Jana Nepomucena Głowackiego w Muzeum Tarnowskim
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.41524#0352
PAULINA CHRZANOWSKA
II. 2. J. N. Głowacki, Miniatura Eugeniusza de Ligne.
Tarnów, Muz. Ziemi Tarnowskiej
(fot. Wł. Mroczkowski)
Ił. 3. J. N. Głowacki, Miniatura Władysława Hieronima
Sanguszki. Tarnów, Muz. Ziemi Tarnowskiej
(fot. Wl. Mroczkowski)
i wąsy. Tło zacienione koło ramion modela, pozostaje
wyżej nie zamalowane. Godny uwagi jest wprowa-
dzony moment ruchu i ożywienia, znajdujący wyraz
nie tylko w silnym zwrocie głowy modela, ale rów-
nież w czynności jego rąk, zajętych uruchomieniem
zamka skałkowego strzelby.
Również pod względem malarskim przedstawia mi-
niatura dobry poziom. Artysta wykazał dużą subtel-
ność w oddaniu rysów i w uchwyceniu ich indywidual-
nego wyrazu. Obok „miękko" potraktowanego oblicza,
ubiór jest namalowany śmiało i szeroko, przy zasto-
sowaniu w ramach mocno uwydatnionego konturu
jednolitej plamy barwnej, na tle której położone cie-
nie i światła podkreślają plastykę postaci.
Opisana praca stanowi niewątpliwie poważną po-
zycję w dorobku artystycznym Głowackiego jako mi-
niaturzysty i może być zaliczoną do celniejszych osiąg-
nięć artysty, mimo że dziś na skutek złego stanu za-
chowania straciła w dużej mierze świeżość swoich
barw.
Zamiłowanie do sumiennego uwzględnienia szcze-
gółów, znamienne dla całej twórczości Głowackiego,
odnajdujemy również w jego małych portretach, któ-
3 Thieme-Becker, Allgemeines Lexikon der hilclen-
den Kunstler, t. XIV (1921), s. 267.
4 E. Rastawieckl, Słownik malarzów polskich, t. I,
Warszawa 1850, s. 174.
re chętnie malował obok miniatur. Przykładów tego
typu niewielkich obrazów portretowych dostarczała
szkoła miniaturzystów wiedeńskich z Fryderykiem
Fugerem na czele. Uprawiał je także działający w Pol-
sce Józef Grassi.
Muzeum w Tarnowie posiada trzy, dotąd nie pu-
blikowane portrety małych wymiarów pędzla Głowac-
kiego. Pochodzą one ze zbiorów Sanguszków z Gum-
nisk. Wszystkie reprezentują twórczość artysty z lat
1836—37, tj. z okresu, kiedy artysta po studiach we
Wiedniu 3 i podróżach do Monachium i Rzymu 4 osiadł
w Krakowie i podjął pracę pedagogiczną w Liceum
św. Anny 5 oraz w Akademii Sztuk Pięknych. Był zra-
zu profesorem rysunku od 188B do 1841 r., a następnie
prócz rysunku uczył malarstwa „krajowidokowego"
od 1840 do 1847 r., a więc do daty swej śmierci8.
Pierwszy z trzech wymienionych portretów (nr inw.
6081, il. 2), przedstawia Eugeniusza de Ligne (1804—
1880 r.), ks. d’Amblize i d’Epinoy, Belga, który w ro-
ku 1836 poślubił siostrę Izabeli z Lubomirskich San-
guszkowej, Jadwigę.
Portret o wymiarach 23,2X17,4 cm. jest malowany
olejno na kartonie i podpisany na lewo od głowy
5 F. Kopera, Dzieje malarstwa w Polsce, Kraków 1926,
t. ni, s. H4.
6 źródła do dziejów krakowskiej szkoły sztuk pięknych
z lat 1818—1895 pod redakcją prof. dr J. Dutkiewicza, rę-
kopis.
340
II. 2. J. N. Głowacki, Miniatura Eugeniusza de Ligne.
Tarnów, Muz. Ziemi Tarnowskiej
(fot. Wł. Mroczkowski)
Ił. 3. J. N. Głowacki, Miniatura Władysława Hieronima
Sanguszki. Tarnów, Muz. Ziemi Tarnowskiej
(fot. Wl. Mroczkowski)
i wąsy. Tło zacienione koło ramion modela, pozostaje
wyżej nie zamalowane. Godny uwagi jest wprowa-
dzony moment ruchu i ożywienia, znajdujący wyraz
nie tylko w silnym zwrocie głowy modela, ale rów-
nież w czynności jego rąk, zajętych uruchomieniem
zamka skałkowego strzelby.
Również pod względem malarskim przedstawia mi-
niatura dobry poziom. Artysta wykazał dużą subtel-
ność w oddaniu rysów i w uchwyceniu ich indywidual-
nego wyrazu. Obok „miękko" potraktowanego oblicza,
ubiór jest namalowany śmiało i szeroko, przy zasto-
sowaniu w ramach mocno uwydatnionego konturu
jednolitej plamy barwnej, na tle której położone cie-
nie i światła podkreślają plastykę postaci.
Opisana praca stanowi niewątpliwie poważną po-
zycję w dorobku artystycznym Głowackiego jako mi-
niaturzysty i może być zaliczoną do celniejszych osiąg-
nięć artysty, mimo że dziś na skutek złego stanu za-
chowania straciła w dużej mierze świeżość swoich
barw.
Zamiłowanie do sumiennego uwzględnienia szcze-
gółów, znamienne dla całej twórczości Głowackiego,
odnajdujemy również w jego małych portretach, któ-
3 Thieme-Becker, Allgemeines Lexikon der hilclen-
den Kunstler, t. XIV (1921), s. 267.
4 E. Rastawieckl, Słownik malarzów polskich, t. I,
Warszawa 1850, s. 174.
re chętnie malował obok miniatur. Przykładów tego
typu niewielkich obrazów portretowych dostarczała
szkoła miniaturzystów wiedeńskich z Fryderykiem
Fugerem na czele. Uprawiał je także działający w Pol-
sce Józef Grassi.
Muzeum w Tarnowie posiada trzy, dotąd nie pu-
blikowane portrety małych wymiarów pędzla Głowac-
kiego. Pochodzą one ze zbiorów Sanguszków z Gum-
nisk. Wszystkie reprezentują twórczość artysty z lat
1836—37, tj. z okresu, kiedy artysta po studiach we
Wiedniu 3 i podróżach do Monachium i Rzymu 4 osiadł
w Krakowie i podjął pracę pedagogiczną w Liceum
św. Anny 5 oraz w Akademii Sztuk Pięknych. Był zra-
zu profesorem rysunku od 188B do 1841 r., a następnie
prócz rysunku uczył malarstwa „krajowidokowego"
od 1840 do 1847 r., a więc do daty swej śmierci8.
Pierwszy z trzech wymienionych portretów (nr inw.
6081, il. 2), przedstawia Eugeniusza de Ligne (1804—
1880 r.), ks. d’Amblize i d’Epinoy, Belga, który w ro-
ku 1836 poślubił siostrę Izabeli z Lubomirskich San-
guszkowej, Jadwigę.
Portret o wymiarach 23,2X17,4 cm. jest malowany
olejno na kartonie i podpisany na lewo od głowy
5 F. Kopera, Dzieje malarstwa w Polsce, Kraków 1926,
t. ni, s. H4.
6 źródła do dziejów krakowskiej szkoły sztuk pięknych
z lat 1818—1895 pod redakcją prof. dr J. Dutkiewicza, rę-
kopis.
340