DOI issue:
Nr. 4
DOI article:Pracownia modelarska Zakładu Architektury Polskiej i Historji Sztuki i jej działalność
DOI article:Hornung, Zbigniew: Stanisław Stroiński. 1719 - 1802: Polski malarz fresków kościelnych XVIII w
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.35188#0167
ten bowiem warunek zastrzeżony jest regulaminowo dla wszelkich
prac zamawianych w Zakładzie. Dwa modele kościołów drewnia-
nych w Pszczynie i Syryni, zamówione przez Śląski Urząd Woje-
wódzki dla Muzeum Śląskiego w Katowicach, wykonała modelarnia
Zakładu na podstawie własnego pomiaru. W razie zamawiania du-
plikatów koszta wykonania znacznie się zmniejszają, bowiem tylko
przygotowanie materjału drzewnego i składanie pozostają bez zmia-
ny, natomiast zmniejsza się wydatnie lub odpada koszt pomiaru
i przygotowania rysunków wykonawczych.
Byłoby więc zalecenia godne, aby Muzea regjonalne zamawiały
modele lub ich kopje i wzbogacając interesującemi i pouczającemi
eksponatami własne zbiory, sprzyjały rozwojowi warsztatu politech-
nicznego.
Prócz modeli -kopji celniejszych pomników architektonicz-
nych Zakład rozpoczął serję modeli specjalnych, mających za za-
danie dać obraz syntetyczny budownictwa ludowego poszczególnych
regjonów. Na podstawie paroletnich studjów na obszarze Kurpio-
wszczyzny zbudowano więc w skali 1 : 10 model 20-ty, chałupy, któ-
ra jednoczy w sobie wszelkie odrębności budownictwa ludowego
tego obszaru (ryc. 2). W miarę swej możności Zakład podejmie
wykonanie dalszych modeli syntetycznych i dla niektórych regjo-
nów od szeregu lat gromadzi odnośny materjal (Podhale, Hucul-
szczyzna, b. ks. Łowickie). Zamówienia Muzeów, przysparzając
środków finansowych, pozwoliłyby przyśpieszyć wykonanie zamie-
rzeń tak ważnych dla zobrazowania i utrwalania ginących przejawów
rodzimej twórczości.
II
ZBIGNIEW HORNUNG (LWÓW) - STANISŁAW STROIŃSKI.
1719 - 1802.
Polski malarz fresków kościelnych XVIII w.1)
Wśród artystów polskich, którym potomność nie spłaciła do-
tąd zaciągniętego długu, a owoców ich długoletnich wysiłków nie
uwzględniła w ogólnym bilansie narodowej kultury, w pierwszym
rzędzie wymienić należy Stanisława Stroińskiego. Sława jego naz-
wiska nie przekroczyła wprawdzie nigdy granic ojczystego kraju ani
nie odbiła się nawet głośniejszem echem we wszystkich prowin-
cjach dawnej Rzeczypospolitej, albowiem działalnością obejmował
on tylko obszary dzisiejszej Małopolski Wschodniej, nie mniej jed-
167
prac zamawianych w Zakładzie. Dwa modele kościołów drewnia-
nych w Pszczynie i Syryni, zamówione przez Śląski Urząd Woje-
wódzki dla Muzeum Śląskiego w Katowicach, wykonała modelarnia
Zakładu na podstawie własnego pomiaru. W razie zamawiania du-
plikatów koszta wykonania znacznie się zmniejszają, bowiem tylko
przygotowanie materjału drzewnego i składanie pozostają bez zmia-
ny, natomiast zmniejsza się wydatnie lub odpada koszt pomiaru
i przygotowania rysunków wykonawczych.
Byłoby więc zalecenia godne, aby Muzea regjonalne zamawiały
modele lub ich kopje i wzbogacając interesującemi i pouczającemi
eksponatami własne zbiory, sprzyjały rozwojowi warsztatu politech-
nicznego.
Prócz modeli -kopji celniejszych pomników architektonicz-
nych Zakład rozpoczął serję modeli specjalnych, mających za za-
danie dać obraz syntetyczny budownictwa ludowego poszczególnych
regjonów. Na podstawie paroletnich studjów na obszarze Kurpio-
wszczyzny zbudowano więc w skali 1 : 10 model 20-ty, chałupy, któ-
ra jednoczy w sobie wszelkie odrębności budownictwa ludowego
tego obszaru (ryc. 2). W miarę swej możności Zakład podejmie
wykonanie dalszych modeli syntetycznych i dla niektórych regjo-
nów od szeregu lat gromadzi odnośny materjal (Podhale, Hucul-
szczyzna, b. ks. Łowickie). Zamówienia Muzeów, przysparzając
środków finansowych, pozwoliłyby przyśpieszyć wykonanie zamie-
rzeń tak ważnych dla zobrazowania i utrwalania ginących przejawów
rodzimej twórczości.
II
ZBIGNIEW HORNUNG (LWÓW) - STANISŁAW STROIŃSKI.
1719 - 1802.
Polski malarz fresków kościelnych XVIII w.1)
Wśród artystów polskich, którym potomność nie spłaciła do-
tąd zaciągniętego długu, a owoców ich długoletnich wysiłków nie
uwzględniła w ogólnym bilansie narodowej kultury, w pierwszym
rzędzie wymienić należy Stanisława Stroińskiego. Sława jego naz-
wiska nie przekroczyła wprawdzie nigdy granic ojczystego kraju ani
nie odbiła się nawet głośniejszem echem we wszystkich prowin-
cjach dawnej Rzeczypospolitej, albowiem działalnością obejmował
on tylko obszary dzisiejszej Małopolski Wschodniej, nie mniej jed-
167