Vitruvius; Schneider, Johann Gottlob [Editor]: Marci Vitruvii Pollionis De architectura libri decem (Band 1): Commentariorum partem priorem tenens (Leipzig, 1807) [Cicognara, 743A]

L I B E R VIII. C A P. V-

i

225

CAPUT V. (vulgo VI.)

De librationibus aquarum et
ad hunc usum,

Nunc de perductionibus ad habitationes moenia- *
que, ut fieri oporteat, explicabo: cuius ratio est
prima perlibratio. Libratur autem dioptris aut libris
aquariis aut chorobate; sed diligentius efficitur per
chorobatem, quod dioptrae libraeque fallunt. Cho-
robates autem est regula longior circiter pedum vi-
ginti: ea habet ancones in capitibus extremis aequali
modo perfectos inqu*e regulae capitibus ad normam
coagmentatos, et inter regulam et ancones a cardini-
bus compacta transversaria; quae habent lineas ad
perpendiculum recte descriptas pendentiaque ex regula
perpendicula in singulis partibus singula: quae, cum
regula est collocata, eaque tangent aeque ac pariter
lineas descriptionis, indicant libratam collocationem-
Sin autem ventus interpellaverit, et motionibus lineae 2
non potuerint certam significationem facere, tunc ha-
beat in superiore parte canalem longum pedes quin-
que, latum digitum, altum sesquidigitum, eoque aqua
infundatur; et si aequaliter aqua canalis summa labra
tanget, scietur esse libratum. Ita eo chorobate cum
perlibratum ita fuerit, scietur, quantum habuerit fa-
stigii. Fortasse qui Archimedis libros legit, dicet non 3
posse fieri veram ex aqua librationem; quod ei pla-
cet, aquam non esse libratam, sed sphaeroides habere
schema, et ibi habere centrum quo loci habet orbis
'. . - '■ 'i.5

instru meniis