200
D E ARCHITECTURA
calculos, emittet per canaliculum. Ita et sonitu et
numero indicabit milliaria spatia navigationis.
Quae pacatis et sine metu temporibus ad utilita-
tem et delectationem paranda, quemadmodum debeant
fieri, peregisse videor.
CAPUT X. (vulgo XV.)
JDe [ catapultamm et] scorpicnium rationibus.
1 Nunc vero cjuae ad praesidia periculi et necessi-
tatem salutis sunt inventa, id est scorpionum [ ca-
tapultarum] et balistarum rationes, quibus symmetriis
comparari possint, exponain. Omnes proportiones
eorum organorum ratiocinantur ex proposita sagittae
longitudine, quam id organum mittere debet, eiusque
nonae partis sit foraminum in capitulis magnitudo,
per quae tenduntur nervi torti, qui brachia continere
2 debent. Ipsa tum eorum foraminum capitidi defor-
matur altitudo et latitudo. Tabulae, quae sunt in
summo et in imo capituli peritretique vocantur, fiant
crassitudine unius foraminis, latitudine unius et eius
dodrantis: in extremis foraminis unius et S. Para-
statae dextira ac sinistra praeter cardines altae fora-
minum quatuor, crassae foraminum quinum: cardines
[dimidia parastatica, ad foramen spathun foraminis
y. T. ] A foramine ad medianam parastatam item
foraminis S 9. Latitudo parastados mediae unius fo-
5 raininis et eius I. L. crassitudo foraminis unius. In-
tervallum, ubi sagitta collocatur in media parastade,
foraminis partis quartae. Anguli quatuor, c£ui sunt
circa ih lateribus et frontibus, laminis ferreis aut stilis
aereis et clavis configantur. Canaliculi (qui graece
D E ARCHITECTURA
calculos, emittet per canaliculum. Ita et sonitu et
numero indicabit milliaria spatia navigationis.
Quae pacatis et sine metu temporibus ad utilita-
tem et delectationem paranda, quemadmodum debeant
fieri, peregisse videor.
CAPUT X. (vulgo XV.)
JDe [ catapultamm et] scorpicnium rationibus.
1 Nunc vero cjuae ad praesidia periculi et necessi-
tatem salutis sunt inventa, id est scorpionum [ ca-
tapultarum] et balistarum rationes, quibus symmetriis
comparari possint, exponain. Omnes proportiones
eorum organorum ratiocinantur ex proposita sagittae
longitudine, quam id organum mittere debet, eiusque
nonae partis sit foraminum in capitulis magnitudo,
per quae tenduntur nervi torti, qui brachia continere
2 debent. Ipsa tum eorum foraminum capitidi defor-
matur altitudo et latitudo. Tabulae, quae sunt in
summo et in imo capituli peritretique vocantur, fiant
crassitudine unius foraminis, latitudine unius et eius
dodrantis: in extremis foraminis unius et S. Para-
statae dextira ac sinistra praeter cardines altae fora-
minum quatuor, crassae foraminum quinum: cardines
[dimidia parastatica, ad foramen spathun foraminis
y. T. ] A foramine ad medianam parastatam item
foraminis S 9. Latitudo parastados mediae unius fo-
5 raininis et eius I. L. crassitudo foraminis unius. In-
tervallum, ubi sagitta collocatur in media parastade,
foraminis partis quartae. Anguli quatuor, c£ui sunt
circa ih lateribus et frontibus, laminis ferreis aut stilis
aereis et clavis configantur. Canaliculi (qui graece