Vitruvius; Schneider, Johann Gottlob [Editor]: Marci Vitruvii Pollionis De architectura libri decem (Band 1): Commentariorum partem priorem tenens (Leipzig, 1807) [Cicognara, 743A]

LIBER X, C A T. IV. V. 281

tentes infnndent in castellum ipsi per se quod extiderint.
Sin autem magis altis hcis erit praebendum, in eius- 4
dem xotcic axe involuta duplex ferrea catena demissa-
que ad imum libramentum collocabitur, habens situlos
pendentes aereos congiales. Ita versatio rotae catenam
in axem involvendo efferet situlos in summum; qui
cum super axem pervehuntur, cogentur inverti et in-
fundere in castellum id aquae quod extiderint.

CAPUT V. (vdgo X.)
(De rotis aquariis et hydraletis.')

Fiunt etiam in fluminibus rotae eisdem rationibus, i
quibus supra scriptum est. Circa earum frontes affi-
guntur pinnae, quae cum percutiuntur ab impetu flu-
minis, cogunt progredientes versari rotam, et ita mo-
diolis aquam haurientes et in summum referentes sine
operarum calcatura, ipsius fluminis impidsu versatae,
praestant quod opus est ad usum. Eadem ratione etiam 2
versantur hydraletae, in quibus eadem sunt omnia,
praeterquam quod in uno capite axis [liabent^ tympa.
num dentatum est inclusum. Id autem ad perpendi-
culum collocatum in cultrum versatur cum rota pariter:
secundum id tympanum maius, item dentatum, pla-
num est collocatmn, quo continetur [axis habens in
summo capite subscudem ferream, qua mola contine-
tur. ] Ita dentes eius tympani, quod est in axe inclu-
sum, impellendo dentes tympani plani, cogunt fieri mo-
larum circinationem; in qua machina impendens infun-
dibulum subministrat molis frumentum, et eadem ver-
satione subigitur farina.

1