DOI Heft:
Nr. 4
DOI Artikel:Cuypers, P. H. J.: De restauratie van de St. Servaaskerk te Maastricht, [2]
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.17411#0132
125
zooveel de hoeken betreft en een koepelgewelf voor het middengedeelte,
zooals dit veelal in de gebouwen der Xle eeuw voorkomt.
Zelfs waren op dit laatste gewelf de schilderingen nog grootendeels
behouden; in de concha, die ook de duidelijke bewijzen leverde geheel
met figuren beschilderd geweest te zijn, was de beschadiging zoo sterk,
dat aan eene herstelling niet te denken viel.
De beschildering stelt in 't kort voor de Openbaring. In het midden
het Lam Gods dragende het kruis der overwinning of der verrijzenis met
de woorden rondom :
TiEcce agnus Dei qui tollit peccata mundi."
Ten oosten Jezus en daar tegenover ten westen Maria met banderollen,
waarop de volgende opschriften :
nEgo angelus magnus, Spiritus Dei est in me"
en bij Maria : i>Et signum magnum app. in coelo: Muiier amicla sok et luna
sub pedibus et in capite ejus corona stellarum duodecim."
Aan de noordzijde vindt men eene figuur waarboven het opschrift:
»Rex majestatis. Salvator mundi",
en waarop afgebeeld zijn de gaven van den H. Geest. Op de borst
hiervan staat Sapientia, rechts boven Consilium, links daartegenover
Fortitudo, rechts in 't midden ter hoogte van Sapientia Scientia, daartegen-
over links Intelligentia, links onder Tiuwr Dei. daartegenover Pietas. Aan
de zuidzijde Christus met kelk en hostie in de handen en het opschrift:
Sacerdos magnus — splendor sanctorum.
Tegen de dubbele driehoeken (dièdres) onder het koepelgewelf:
Aan de eene zijde onder de H. Maagd, Gabriel met de woorden: t>Ave
gratia plcna"; daartegenover een Engel met wierookvat; onder de figuur
ten noorden een Engel met de lijdens-instrumenten, lans en doornenkroon;
daartegenover een Engel in aanbidding; onder de figuur van den Sacerdos
Magnus, een Engel met de Hostie et) een Engel met de Kelk.
In den boog, die het koor van het transept scheidt, de zeven Bisschoppen
van Maastricht. In 't midden St. Servatius, daarnaast Monulphus en
Gandulphus. dan Amandus, Joanncs Agnus, Theodorus en Lambertus;
deze waren echter zeer sterk beschadigd; duidelijk waren intusschen
de insignes, mijter en staf, herkenbaar, zoodat het kennelijk alle
bisschoppen waren.
In de beide wanden ten noorden en ten zuiden van het koor kwamen
ook de groote vierbladerige roosvensters voor den dag, zoodat de herstelling
daarvan met zekerheid kon plaats hebben.
Aan de buitenzijde had ik reeds bij de opmeting het verschil in den
venstervorm kunnen constateeren, de smalle rondboogvensters met hunne
muraalbogen van den bouw van Monulphus zijn nog aanwezig, voor zoover
deze niet door de latere veel grootere roosvensters worden ingenomen. De
juiste afmetingen der vensters van de absis werden nu ook teruggevonden
en hersteld.
zooveel de hoeken betreft en een koepelgewelf voor het middengedeelte,
zooals dit veelal in de gebouwen der Xle eeuw voorkomt.
Zelfs waren op dit laatste gewelf de schilderingen nog grootendeels
behouden; in de concha, die ook de duidelijke bewijzen leverde geheel
met figuren beschilderd geweest te zijn, was de beschadiging zoo sterk,
dat aan eene herstelling niet te denken viel.
De beschildering stelt in 't kort voor de Openbaring. In het midden
het Lam Gods dragende het kruis der overwinning of der verrijzenis met
de woorden rondom :
TiEcce agnus Dei qui tollit peccata mundi."
Ten oosten Jezus en daar tegenover ten westen Maria met banderollen,
waarop de volgende opschriften :
nEgo angelus magnus, Spiritus Dei est in me"
en bij Maria : i>Et signum magnum app. in coelo: Muiier amicla sok et luna
sub pedibus et in capite ejus corona stellarum duodecim."
Aan de noordzijde vindt men eene figuur waarboven het opschrift:
»Rex majestatis. Salvator mundi",
en waarop afgebeeld zijn de gaven van den H. Geest. Op de borst
hiervan staat Sapientia, rechts boven Consilium, links daartegenover
Fortitudo, rechts in 't midden ter hoogte van Sapientia Scientia, daartegen-
over links Intelligentia, links onder Tiuwr Dei. daartegenover Pietas. Aan
de zuidzijde Christus met kelk en hostie in de handen en het opschrift:
Sacerdos magnus — splendor sanctorum.
Tegen de dubbele driehoeken (dièdres) onder het koepelgewelf:
Aan de eene zijde onder de H. Maagd, Gabriel met de woorden: t>Ave
gratia plcna"; daartegenover een Engel met wierookvat; onder de figuur
ten noorden een Engel met de lijdens-instrumenten, lans en doornenkroon;
daartegenover een Engel in aanbidding; onder de figuur van den Sacerdos
Magnus, een Engel met de Hostie et) een Engel met de Kelk.
In den boog, die het koor van het transept scheidt, de zeven Bisschoppen
van Maastricht. In 't midden St. Servatius, daarnaast Monulphus en
Gandulphus. dan Amandus, Joanncs Agnus, Theodorus en Lambertus;
deze waren echter zeer sterk beschadigd; duidelijk waren intusschen
de insignes, mijter en staf, herkenbaar, zoodat het kennelijk alle
bisschoppen waren.
In de beide wanden ten noorden en ten zuiden van het koor kwamen
ook de groote vierbladerige roosvensters voor den dag, zoodat de herstelling
daarvan met zekerheid kon plaats hebben.
Aan de buitenzijde had ik reeds bij de opmeting het verschil in den
venstervorm kunnen constateeren, de smalle rondboogvensters met hunne
muraalbogen van den bouw van Monulphus zijn nog aanwezig, voor zoover
deze niet door de latere veel grootere roosvensters worden ingenomen. De
juiste afmetingen der vensters van de absis werden nu ook teruggevonden
en hersteld.