DOI Artikel:
Chojecka, Ewa: Wokół wyposażenia graficznego druków słowiańskich Szwajpolta Fiola
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.48233#0246
WOKÓŁ WYPOSAŻENIA GRAFICZNEGO DRUKÓW SŁOWIAŃSKICH SZWAJPOLTA FIOŁA
<»* * r*~' *, . I*
JTM AM
Cljfht łdbtK^HM 6nJnTCptv'AH«Ś HAWMMhh
iJHH n.-> u HUJrtr*
X Xł|UAW€MAHUrtrtJThłM-OMbŁCKp ZHhl • A
MCTOHCf >łfA -V Wrpi. FAACh ,A--~
8 AAHuku i ATR W • H II y HiTfebf .
rH-KiWAAH^<fiAOn-AH4HS'! U
Tt»HAH«bKHÓr>A{H5’HlKPIfiMMffeo-
Gb^«A^YtXHt<HÓMh rtÓKbfliitTt
CrC^«
H»TM6^«AUJt» h^KA
RMnhAKOstrA^aHHnAuin- rueiinsKAo
n rttA Xó’f • UA6 r te R«&f r tTfess W <«»€
U. 10. Winieta plecionkowa z druków S. Fioła. (Wg
Nemirouskiego, Naćalo...)
Dzieło to uważane jest za wybitny zabytek szkoły
wenecko-kreteńskiej 2. połowy XV w.47.
Opisany typ przedstawieniowy Ukrzyżowania pow-
tarzany był bez istotniejszych zmian aż do XVIII w.
Przykładem może być ikona szkoły kreteńskiej z
ostatniej ćwierci XVI w., tzw. Matki Boskiej Cypryj-
skiej, gdzie na obramieniu centralnego obrazu
umieszczono serię scen pasyjnych, między innymi
Ukrzyżowanie z Marią i niewiastami, Janem i Lon-
ginem48. Ze zbiorów szwajcarskich znana jest także
ikona, datowana na 1. połowę XVII w., pochodząca
z wysp greckich, gdzie interesujący nas schemat
kompozycyjny ponownie znalazł zastosowanie49. Po-
jawia się on także w ikonie z r. 1615 pędzla
Emmanuela Lampardos, malarza weneckiego rodem
47 FELICETTI-LIEBENFELS, o.c., s. 100—101, il. 131; —
MILLET, o.c., s. 452; wg opracowania K. WEITZMANN, M.
CHATZIDAKIS, K. MIATEV, S. RADOjClC, Icones. Sinai,
Grece, Bułgarie, Yougoslavie, Beograd 1966, s. XXXIV, il.
76, malowidło ze stauroteki Bessariona uważane jest za
dzieło konstantynopolitańskie XIV w.
z Krety, w zbiorach S. Giorgio dei Greci50 (il. 4).
Listę przykładów omawianego typu przedstawie-
niowego można by kontynuować, wydaje się jednak,
że przytoczone dzieła są wystarczającym dowodem
na to, że typ ikonograficzny Ukrzyżowania, wystę-
pujący w krakowskim drzeworycie, nie ograniczał
się do obszarów malarstwa ruskiego, lecz był udzia-
łem całego malarstwa późnobizantyńskiego. Wniosek
stąd, że stwierdzenie podobieństwa drzeworytu z
określonym schematem kompozycyjnym nie może
służyć za podstawę ustalania związku zależności z ta-
kim czy innym środowiskiem sztuki wschodniej.
Wydaje się jednak, że nasz drzeworyt różnił się
od większości przytoczonych realizacji późnobizan-
tyńskiego typu Ukrzyżowania pewnymi cechami sty-
48 L. OUSPENSKY,W. LOSSKY, Der Sinn der Ikonen,
Bern—Olten 1952, s. 91, il. 90.
49 M. CHATZIDAKIS, V. DJURIĆ, Les icones dans les
collections Suisses, Geneve 1968, il. 28.
50 Lexikon der christlichen Ikonographie, o.c., II, s.
619; — na temat E. Lampardos por. również FELICETTI-
-LIEBENFELS, O.C., S. 90, 94.
233
<»* * r*~' *, . I*
JTM AM
Cljfht łdbtK^HM 6nJnTCptv'AH«Ś HAWMMhh
iJHH n.-> u HUJrtr*
X Xł|UAW€MAHUrtrtJThłM-OMbŁCKp ZHhl • A
MCTOHCf >łfA -V Wrpi. FAACh ,A--~
8 AAHuku i ATR W • H II y HiTfebf .
rH-KiWAAH^<fiAOn-AH4HS'! U
Tt»HAH«bKHÓr>A{H5’HlKPIfiMMffeo-
Gb^«A^YtXHt<HÓMh rtÓKbfliitTt
CrC^«
H»TM6^«AUJt» h^KA
RMnhAKOstrA^aHHnAuin- rueiinsKAo
n rttA Xó’f • UA6 r te R«&f r tTfess W <«»€
U. 10. Winieta plecionkowa z druków S. Fioła. (Wg
Nemirouskiego, Naćalo...)
Dzieło to uważane jest za wybitny zabytek szkoły
wenecko-kreteńskiej 2. połowy XV w.47.
Opisany typ przedstawieniowy Ukrzyżowania pow-
tarzany był bez istotniejszych zmian aż do XVIII w.
Przykładem może być ikona szkoły kreteńskiej z
ostatniej ćwierci XVI w., tzw. Matki Boskiej Cypryj-
skiej, gdzie na obramieniu centralnego obrazu
umieszczono serię scen pasyjnych, między innymi
Ukrzyżowanie z Marią i niewiastami, Janem i Lon-
ginem48. Ze zbiorów szwajcarskich znana jest także
ikona, datowana na 1. połowę XVII w., pochodząca
z wysp greckich, gdzie interesujący nas schemat
kompozycyjny ponownie znalazł zastosowanie49. Po-
jawia się on także w ikonie z r. 1615 pędzla
Emmanuela Lampardos, malarza weneckiego rodem
47 FELICETTI-LIEBENFELS, o.c., s. 100—101, il. 131; —
MILLET, o.c., s. 452; wg opracowania K. WEITZMANN, M.
CHATZIDAKIS, K. MIATEV, S. RADOjClC, Icones. Sinai,
Grece, Bułgarie, Yougoslavie, Beograd 1966, s. XXXIV, il.
76, malowidło ze stauroteki Bessariona uważane jest za
dzieło konstantynopolitańskie XIV w.
z Krety, w zbiorach S. Giorgio dei Greci50 (il. 4).
Listę przykładów omawianego typu przedstawie-
niowego można by kontynuować, wydaje się jednak,
że przytoczone dzieła są wystarczającym dowodem
na to, że typ ikonograficzny Ukrzyżowania, wystę-
pujący w krakowskim drzeworycie, nie ograniczał
się do obszarów malarstwa ruskiego, lecz był udzia-
łem całego malarstwa późnobizantyńskiego. Wniosek
stąd, że stwierdzenie podobieństwa drzeworytu z
określonym schematem kompozycyjnym nie może
służyć za podstawę ustalania związku zależności z ta-
kim czy innym środowiskiem sztuki wschodniej.
Wydaje się jednak, że nasz drzeworyt różnił się
od większości przytoczonych realizacji późnobizan-
tyńskiego typu Ukrzyżowania pewnymi cechami sty-
48 L. OUSPENSKY,W. LOSSKY, Der Sinn der Ikonen,
Bern—Olten 1952, s. 91, il. 90.
49 M. CHATZIDAKIS, V. DJURIĆ, Les icones dans les
collections Suisses, Geneve 1968, il. 28.
50 Lexikon der christlichen Ikonographie, o.c., II, s.
619; — na temat E. Lampardos por. również FELICETTI-
-LIEBENFELS, O.C., S. 90, 94.
233