DOI Artikel:
Żukowska, Maria: Współczesne rekonstrukcje tkanin zabytkowych i ich zastosowanie we wnętrzach pałacowych
DOI Artikel:Wspomnienia pośmiertne
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.48233#0469
MARIA ŻUKOWSKA
II. 16. Sypialnia Księstwa w Nieborowie, przed konserwacją. (Fot. K. Ko-
walska)
Pozostałe tkaniny o prostych wzorach pasowych
do Sypialni Księstwa i Pokoju Wieżowego, wykony-
wane przez „Rękodzieło” dla Nieborowa, były zada-
niem łatwiejszym. Szkoda tylko, że na jednej z nich,
przeznaczonej do pokoju Wieżowego, nie udało się
uzyskać wzoru mory występującej na pasach o splo-
cie rypsowym. Wymagałoby to użycia specjalnych
kalandrów (magli) do prasowania, których Spółdziel-
nia nie posiada. Brak tego efektu zaważył na wy-
glądzie tkaniny, gdyż pozbawił ją cechy najbardziej
charakterystycznej dla tego rodzaju tkanin z XVIII w.
Zestawienia kolorystyczne i układy pasków, zróż-
nicowanych pod względem szerokości i jakości splo-
tów, zostały odtworzone w obu tkaninach wiernie.
Podobnie jak w innych pomieszczeniach, tymi samy-
mi tkaninami pokryto meble oraz użyto je na zasło-
ny według starych wykrojów obrysowanych z ory-
ginalnych zasłon, zdjętych z okien przed przystąpie-
niem do prac konserwatorskich.
Część tkanin potrzebnych do wystroju wnętrz nie-
borowskich wykonały według starych próbek Zakła-
dy Jedwabiu Naturalnego w Milanówku. Jednokolo-
rowe rypsy do Biblioteki i pokojów gościnnych na
parterze zrealizowano bez szczególnych trudności.
Kłopotliwa natomiast była, jak wyżej wspomniano,
realizacja rekonstrukcji tkaniny do pokoju Żółtego
(il. 13, 14). Ściany tego pokoju pokryto w ostatniej
ćwierci XVIII w. jedwabną tkaniną w żółte pasy
ułożone na przemian z pasami w kolorze kości sło-
niowej z umieszczonymi na nich gałązkami koloro-
wych kwiatków, o niespotykanych, zaciekowych, ma-
larskich konturach wzoru. Była to tkanina typowa
dla jedwabnego tkactwa lyońskiego ostatniej ćwierci
XVIII w. Rekonstrukcja tkaniny musiała być wyko-
nana tą samą techniką. Charakterystyczne dla tej
tkaniny malarskie ornamenty wykonano w ten spo-
sób, że artysta malował wzory na napiętych na kroś-
nie niciach osnowy, pod które podłożony był rodzaj
blatu, który uniemożliwiał poruszanie się nici w cza-
sie prac malarskich. Malowanie odbywało się na całej
szerokości, na pewnym odcinku, który dopiero po
wyschnięciu tkacz przerabiał wątkiem. Rekonstrukcja
tej tkaniny była ogromnie pracochłonna, wymagała
dużych umiejętności artystycznych i wielkiej staran-
ności, każdy bowiem błąd malarski był właściwie
nieodwracalny i pozostawał widoczny na tkaninie.
Dodatkowa trudność polegała na tym, że w obrębie
jednej gałązki kwiatowej występowało kilka kolorów,
które mogły być kładzione kolejno dopiero po wy-
schnięciu poprzednio położonej farby. Po położeniu
wszystkich kolorów i po wyschnięciu nici osnowy
przerobienie wątkiem spowodowało minimalne prze-
sunięcia nici osnowy: zmienione kontury, rozjaśnione
barwy brzegów poszczególnych plamek barwnych
454
II. 16. Sypialnia Księstwa w Nieborowie, przed konserwacją. (Fot. K. Ko-
walska)
Pozostałe tkaniny o prostych wzorach pasowych
do Sypialni Księstwa i Pokoju Wieżowego, wykony-
wane przez „Rękodzieło” dla Nieborowa, były zada-
niem łatwiejszym. Szkoda tylko, że na jednej z nich,
przeznaczonej do pokoju Wieżowego, nie udało się
uzyskać wzoru mory występującej na pasach o splo-
cie rypsowym. Wymagałoby to użycia specjalnych
kalandrów (magli) do prasowania, których Spółdziel-
nia nie posiada. Brak tego efektu zaważył na wy-
glądzie tkaniny, gdyż pozbawił ją cechy najbardziej
charakterystycznej dla tego rodzaju tkanin z XVIII w.
Zestawienia kolorystyczne i układy pasków, zróż-
nicowanych pod względem szerokości i jakości splo-
tów, zostały odtworzone w obu tkaninach wiernie.
Podobnie jak w innych pomieszczeniach, tymi samy-
mi tkaninami pokryto meble oraz użyto je na zasło-
ny według starych wykrojów obrysowanych z ory-
ginalnych zasłon, zdjętych z okien przed przystąpie-
niem do prac konserwatorskich.
Część tkanin potrzebnych do wystroju wnętrz nie-
borowskich wykonały według starych próbek Zakła-
dy Jedwabiu Naturalnego w Milanówku. Jednokolo-
rowe rypsy do Biblioteki i pokojów gościnnych na
parterze zrealizowano bez szczególnych trudności.
Kłopotliwa natomiast była, jak wyżej wspomniano,
realizacja rekonstrukcji tkaniny do pokoju Żółtego
(il. 13, 14). Ściany tego pokoju pokryto w ostatniej
ćwierci XVIII w. jedwabną tkaniną w żółte pasy
ułożone na przemian z pasami w kolorze kości sło-
niowej z umieszczonymi na nich gałązkami koloro-
wych kwiatków, o niespotykanych, zaciekowych, ma-
larskich konturach wzoru. Była to tkanina typowa
dla jedwabnego tkactwa lyońskiego ostatniej ćwierci
XVIII w. Rekonstrukcja tkaniny musiała być wyko-
nana tą samą techniką. Charakterystyczne dla tej
tkaniny malarskie ornamenty wykonano w ten spo-
sób, że artysta malował wzory na napiętych na kroś-
nie niciach osnowy, pod które podłożony był rodzaj
blatu, który uniemożliwiał poruszanie się nici w cza-
sie prac malarskich. Malowanie odbywało się na całej
szerokości, na pewnym odcinku, który dopiero po
wyschnięciu tkacz przerabiał wątkiem. Rekonstrukcja
tej tkaniny była ogromnie pracochłonna, wymagała
dużych umiejętności artystycznych i wielkiej staran-
ności, każdy bowiem błąd malarski był właściwie
nieodwracalny i pozostawał widoczny na tkaninie.
Dodatkowa trudność polegała na tym, że w obrębie
jednej gałązki kwiatowej występowało kilka kolorów,
które mogły być kładzione kolejno dopiero po wy-
schnięciu poprzednio położonej farby. Po położeniu
wszystkich kolorów i po wyschnięciu nici osnowy
przerobienie wątkiem spowodowało minimalne prze-
sunięcia nici osnowy: zmienione kontury, rozjaśnione
barwy brzegów poszczególnych plamek barwnych
454