DOI article:
Gerlach, Tomasz: Stefan Norblin w Indiach
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.48915#0275
Omówienia
270
Stefan Norblin w Indiach
Zwiedzający Pałac Umaid Bhavan w Jodpuhr
patrzą z niedowierzaniem na prawie nieczytelny podpis
„Stefan Norblin” w tle pięknych malowideł zdobiących
ściany budowli. Intryguje w nich zastosowanie stylu
art deco do przedstawienia typowo hinduskich tematów
- rozwiązanie, które w Indiach było niejako “znakiem
handlowym” Norblina. Takie były oczekiwania jego
klientów, które potrafił znakomicie zaspokajać, ponie-
waż był to styl którym posługiwał się, już wcześniej,
w Polsce. Rezultat jest zadziwiający - wygięte postaci
bohaterów hinduskiej mitologii ukazane wśród poskrę-
canych wici roślinnych, łodyg, płomieni fal i falujących
włosów.
Przez wiele lat dzieła sztuki wykonane przez pol-
skiego artystę w Indiach były zupełnie zapomniane
i nie znane nawet polskim historykom sztuki.
Wspaniała kariera Norblina (1892-1952), w latach
30. XX wieku popularnego w Polsce grafika, malarza,
dekoratora wnętrz i producenta filmowego została
gwałtownie przerwana z chwilą wybuchu II wojny
światowej. Norblin uciekł przed niemieckimi bombami
z Warszawy. Poprzez Rumunię, Turcję i Irak w 1941
roku dotarł do Bombaju. Wieści o jego działalności na
dworze irackiego monarchy, przyniosły mu pierwsze
zlecenia w Indiach. Został zatrudniony przez arysto-
kratyczną rodzinę Morvi (Gujarat). Sława malarza
rozchodziła się szybko i wkrótce Radża Ramgharu
zleciłNorblinowi wykonanie malowideł w swojej rezy-
dencji Ramghar Raj w Biharze. Jednakże najbardziej
znanym w Indiach miejscem związanym z polskim
artystą jest pałac Umaid Bhavan, do którego Norblin
został zaproszony przez maharadżę Umaid Singha.
Malowidła polskiego artysty ozdobiły nowo wzniesioną
rezydencję mahardży, a sam Norblin zyskał pozycję
nadwornego malarza i rysownika.
Tematyka kompozycji Norblina była bardzo różno-
rodna, od portretów maharadżów w ceremonialnych
strojach, scen z życia dworu, polowań, aż po wyobra-
żenia o charakterze religijnym. Piękne wizerunki
hinduskich bogów i bogiń, sceny z Mahabharaty
i Ramayany są bardzo oryginalnym przykładem norbli-
nowskiego stylu art deco połączonego z obowiązującymi
kanonami hinduskiej sztuki.
Artysta spędził w Indiach cztery lata. W 1946 roku
wyjechał do Ameryki, która od zawsze była celem jego
marzeń. Jak na ironię, nie potrafił w niej znaleźć swojego
miejsca, i w końcu popełnił samobójstwo.
Jego hinduskie prace zostały niedawno wydobyte z
niepamięci przez dwóch cudzoziemców, Anglika
i Niemca. Peter McManus, brytyjski dziennikarz
i fotograf, mieszkający wraz ze swą hinduską żoną
w Indiach, zaczął pisywać o Norblinie do europejskich
i hinduskich gazet publikując reprodukcje jego malo-
1. Stefan Norblin, ,, Dziewczyna z dzbanem ”,
z pałacu Ramgarh Raj, ol., pł. (3,35*1,70 cm),
zbiory prywatne
1. Stefan Norblin, ‘‘The woman with a pitcher”,
from pałace of Ramgarh Raj, oil on canvas
(3,35 x 1,70 m), private collections
wideł. Dzięki tym artykułom nazwisko polskiego
malarza znów stało się głośne. Nieco później przybył
do Indii C. U. Simon z zamiarem napisania monografii
pałacu Umaid Bhavan. Kiedy jednak zetknął się z twór-
czościąNorblina zdecydował, że poświęci swój czas na
udokumentowanie działalności artysty w Indiach. Mate-
riał fotograficzny, który wykonał w Jodhpur, Morvi
i Ramgarh Raj był pokazywany po raz pierwszy w 1996
roku na wystawie w Berlinie i w Polsce. Wystawa
otwarta w kwietniu 1997 roku w Akademii Lalit Kala
w New Delhi, nosiła tytuł Art Deco dla Mahardżów -
Stefan Norblin w Indiach. Ekspozycja otwarta przez
ambasadorów Niemiec i Polski oraz mahardżę Jodhpuru
przypomniła hinduski dorobek polskiego malarza .
Wystawa został podzielona na trzy części według
miejsc pobytu Norblina w Indiach. Wprawdzie poka-
zano także jego prace oryginalne, niemniej większość
270
Stefan Norblin w Indiach
Zwiedzający Pałac Umaid Bhavan w Jodpuhr
patrzą z niedowierzaniem na prawie nieczytelny podpis
„Stefan Norblin” w tle pięknych malowideł zdobiących
ściany budowli. Intryguje w nich zastosowanie stylu
art deco do przedstawienia typowo hinduskich tematów
- rozwiązanie, które w Indiach było niejako “znakiem
handlowym” Norblina. Takie były oczekiwania jego
klientów, które potrafił znakomicie zaspokajać, ponie-
waż był to styl którym posługiwał się, już wcześniej,
w Polsce. Rezultat jest zadziwiający - wygięte postaci
bohaterów hinduskiej mitologii ukazane wśród poskrę-
canych wici roślinnych, łodyg, płomieni fal i falujących
włosów.
Przez wiele lat dzieła sztuki wykonane przez pol-
skiego artystę w Indiach były zupełnie zapomniane
i nie znane nawet polskim historykom sztuki.
Wspaniała kariera Norblina (1892-1952), w latach
30. XX wieku popularnego w Polsce grafika, malarza,
dekoratora wnętrz i producenta filmowego została
gwałtownie przerwana z chwilą wybuchu II wojny
światowej. Norblin uciekł przed niemieckimi bombami
z Warszawy. Poprzez Rumunię, Turcję i Irak w 1941
roku dotarł do Bombaju. Wieści o jego działalności na
dworze irackiego monarchy, przyniosły mu pierwsze
zlecenia w Indiach. Został zatrudniony przez arysto-
kratyczną rodzinę Morvi (Gujarat). Sława malarza
rozchodziła się szybko i wkrótce Radża Ramgharu
zleciłNorblinowi wykonanie malowideł w swojej rezy-
dencji Ramghar Raj w Biharze. Jednakże najbardziej
znanym w Indiach miejscem związanym z polskim
artystą jest pałac Umaid Bhavan, do którego Norblin
został zaproszony przez maharadżę Umaid Singha.
Malowidła polskiego artysty ozdobiły nowo wzniesioną
rezydencję mahardży, a sam Norblin zyskał pozycję
nadwornego malarza i rysownika.
Tematyka kompozycji Norblina była bardzo różno-
rodna, od portretów maharadżów w ceremonialnych
strojach, scen z życia dworu, polowań, aż po wyobra-
żenia o charakterze religijnym. Piękne wizerunki
hinduskich bogów i bogiń, sceny z Mahabharaty
i Ramayany są bardzo oryginalnym przykładem norbli-
nowskiego stylu art deco połączonego z obowiązującymi
kanonami hinduskiej sztuki.
Artysta spędził w Indiach cztery lata. W 1946 roku
wyjechał do Ameryki, która od zawsze była celem jego
marzeń. Jak na ironię, nie potrafił w niej znaleźć swojego
miejsca, i w końcu popełnił samobójstwo.
Jego hinduskie prace zostały niedawno wydobyte z
niepamięci przez dwóch cudzoziemców, Anglika
i Niemca. Peter McManus, brytyjski dziennikarz
i fotograf, mieszkający wraz ze swą hinduską żoną
w Indiach, zaczął pisywać o Norblinie do europejskich
i hinduskich gazet publikując reprodukcje jego malo-
1. Stefan Norblin, ,, Dziewczyna z dzbanem ”,
z pałacu Ramgarh Raj, ol., pł. (3,35*1,70 cm),
zbiory prywatne
1. Stefan Norblin, ‘‘The woman with a pitcher”,
from pałace of Ramgarh Raj, oil on canvas
(3,35 x 1,70 m), private collections
wideł. Dzięki tym artykułom nazwisko polskiego
malarza znów stało się głośne. Nieco później przybył
do Indii C. U. Simon z zamiarem napisania monografii
pałacu Umaid Bhavan. Kiedy jednak zetknął się z twór-
czościąNorblina zdecydował, że poświęci swój czas na
udokumentowanie działalności artysty w Indiach. Mate-
riał fotograficzny, który wykonał w Jodhpur, Morvi
i Ramgarh Raj był pokazywany po raz pierwszy w 1996
roku na wystawie w Berlinie i w Polsce. Wystawa
otwarta w kwietniu 1997 roku w Akademii Lalit Kala
w New Delhi, nosiła tytuł Art Deco dla Mahardżów -
Stefan Norblin w Indiach. Ekspozycja otwarta przez
ambasadorów Niemiec i Polski oraz mahardżę Jodhpuru
przypomniła hinduski dorobek polskiego malarza .
Wystawa został podzielona na trzy części według
miejsc pobytu Norblina w Indiach. Wprawdzie poka-
zano także jego prace oryginalne, niemniej większość