DOI article:
Mystawy
DOI article:Żygulski, Zdzisław: O trzech wystawach dynastycznych w roku 1976
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.48233#0208
WYSTAWY
II. 4. Królewicz Zygmunt Kazimierz, portret nie okre-
ślonego malarza, na wystawie w zamku Ambras
Kunsthistorisches Museum w Wiedniu słusznie
cieszy się sławą jednego z najpierwszych i najważ-
niejszych muzeów europejskich. W znacznej części
zachowały się w nim kolekcje zebrane w ciągu
wieków przez Habsburgów. To muzeum w 2. poło-
wie w. XIX i dalej aż do czasu pierwszej wojny
światowej tworzyło materialną podstawę rozwoju
znakomitej wiedeńskiej szkoły historii sztuki, gdyż
uczeni skupieni w Wiedniu mieli możność na co
dzień stykać się z obiektami sztuki wysokiej klasy
pochodzącymi z różnych stron Europy i świata,
przeprowadzać porównania i dokonywać ważnych
konstatacji. Szczęśliwie, podczas ostatnich wojen
muzeum to nie poniosło strat. Szczyci się ono mię-
dzy innymi ogromną kolekcją portretów dynastycz-
nych. Wiadomo, że zbiór habsburskich portretów
już w r. 1781, wystawiony w Belwederze wiedeń-
skim, liczył 1500 okazów. Nie udało się jednak u-
trzymać ich na miejscu, obrazy rozproszyły się, zdo-
biono nimi wnętrza różnych pałaców, zwłaszcza
Schónbrunnu.
Naśladując wybitnego humanistę i kolekcjonera
Paolo Giovię z Como arcyksiążę Ferdynand Tyrol-
ski rozpoczął w7 r. 1576 gromadzić miniaturowe, ma-
lowane na deskach portrety dynastyczne habsbur-
skie oraz portrety różnych sławnych osobistości.
Część tego zbioru zachowała się w Gabinecie Nu-
mizmatycznym Kunsthistorisches Museum. Czcząc
czterechsetlecie tej inicjatywy urządzono w zamku
Ambras koło Innsbruka, świetnej rezydencji arcy-
księcia Ferdynanda, wystawę zatytułowaną Portrat-
galerie zur Geschichte Osterreich von 1400 bis 1800
(galeria portretów dotyczących historii Austrii od r.
1400 do r. 1800). Wybrano 237 portrety panujących
(il. 3) i książąt krwi z linii albertyńskiej, leopoldyń-
skiej, hiszpańskiej, austriackiej i habsbursko-lota-
ryńskiej, jak również portrety niektórych władców
tureckich, rosyjskich, francuskich, angielskich, ka-
stylijskich i aragońskich, portugalskich, węgierskich,
polskich, szwedzkich, duńskich, burgundzkich, lota-
ryńskich, sabaudzkich, książąt bawarskich i palaty-
nów reńskich, książąt saskich, wirtemberskich, bran-
197
II. 4. Królewicz Zygmunt Kazimierz, portret nie okre-
ślonego malarza, na wystawie w zamku Ambras
Kunsthistorisches Museum w Wiedniu słusznie
cieszy się sławą jednego z najpierwszych i najważ-
niejszych muzeów europejskich. W znacznej części
zachowały się w nim kolekcje zebrane w ciągu
wieków przez Habsburgów. To muzeum w 2. poło-
wie w. XIX i dalej aż do czasu pierwszej wojny
światowej tworzyło materialną podstawę rozwoju
znakomitej wiedeńskiej szkoły historii sztuki, gdyż
uczeni skupieni w Wiedniu mieli możność na co
dzień stykać się z obiektami sztuki wysokiej klasy
pochodzącymi z różnych stron Europy i świata,
przeprowadzać porównania i dokonywać ważnych
konstatacji. Szczęśliwie, podczas ostatnich wojen
muzeum to nie poniosło strat. Szczyci się ono mię-
dzy innymi ogromną kolekcją portretów dynastycz-
nych. Wiadomo, że zbiór habsburskich portretów
już w r. 1781, wystawiony w Belwederze wiedeń-
skim, liczył 1500 okazów. Nie udało się jednak u-
trzymać ich na miejscu, obrazy rozproszyły się, zdo-
biono nimi wnętrza różnych pałaców, zwłaszcza
Schónbrunnu.
Naśladując wybitnego humanistę i kolekcjonera
Paolo Giovię z Como arcyksiążę Ferdynand Tyrol-
ski rozpoczął w7 r. 1576 gromadzić miniaturowe, ma-
lowane na deskach portrety dynastyczne habsbur-
skie oraz portrety różnych sławnych osobistości.
Część tego zbioru zachowała się w Gabinecie Nu-
mizmatycznym Kunsthistorisches Museum. Czcząc
czterechsetlecie tej inicjatywy urządzono w zamku
Ambras koło Innsbruka, świetnej rezydencji arcy-
księcia Ferdynanda, wystawę zatytułowaną Portrat-
galerie zur Geschichte Osterreich von 1400 bis 1800
(galeria portretów dotyczących historii Austrii od r.
1400 do r. 1800). Wybrano 237 portrety panujących
(il. 3) i książąt krwi z linii albertyńskiej, leopoldyń-
skiej, hiszpańskiej, austriackiej i habsbursko-lota-
ryńskiej, jak również portrety niektórych władców
tureckich, rosyjskich, francuskich, angielskich, ka-
stylijskich i aragońskich, portugalskich, węgierskich,
polskich, szwedzkich, duńskich, burgundzkich, lota-
ryńskich, sabaudzkich, książąt bawarskich i palaty-
nów reńskich, książąt saskich, wirtemberskich, bran-
197