DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:Recenzje - Ksiąyżki
DOI article:Boberski, Wojciech: [Rezension von: Zbigniew Bania, Andrzej Baranowski, Maria Brykowska [u.a.], Podług nieba i zwyczaju polskiego. Studia z historii architektury, sztuki i kultury ofiarowane Adamowi Miłobędzkiemu]
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.48734#0183
Biuletyn Historii Sztuki
R. LIII 1990 Nr 1—2
PL ISSN 0006—3967
WOJCIECH BOBERSKI
Warszawa, Instytut Sztuki PAN
Podług nieba i zwyczaju polskiego. Studia z historii architektury, sztuki i kultury ofia-
rowane Adamowi Miłobędzkiemu. Warszawa 1988 PWN, ss. 685, il. 375.
W 1984 roku profesor Adam Miłobędzki
obchodził sześćdziesiąte urodziny. Okazję tę
przyjaciele i uczniowie Jubilata uczcili złoże-
niem i wydaniem okolicznościowej księgi za-
wierającej 80 prac z historii sztuki i kultury.
Nawiązuje ona tytułem do XVII-wiecznego
podręcznika architektury, mistrzowsko sko-
mentowanego niegdyś przez Profesora. Jest
wynikiem ogromnego trudu Komitetu Redak-
cyjnego (tworzyli go: Zbigniew Bania, Andrzej
Baranowski, Maria Brykowska, Juliusz
A. Chrościcki, Andrzej Grzybkowski i Adam
Małkiewicz) oraz, reprezentującej PWN, re-
daktor Anny Marczak-Krupy. Wydana w mo-
numentalnej formie, znakomitej poligrafii,
w opracowaniu plastycznym Franciszka Sta-
rowieyskiego, który opatrzył dzieło alegorycz-
nym portretem Jubilata i przypieczętował
Jego herbowym Ślepowronem, wpisuje się
godnie w stuletnią tradycję książkowych hoł-
dów dedykowanych najwybitniejszym history-
kom sztuki1. Wyróżnia się zarówno ilością
autorów jak i, obejmującym ponad 1200 lat,
zakresem czasowym studiów. Wiele z nich jest
swoistym dyskursem z naukowym dorobkiem
Profesora, zestawionym na wstępie księgi
w postaci, liczącej 101 pozycji, bibliografii
Jego prac z lat 1947—1987. Jedynie kilka
z ofiarowanych artykułów nie dotyczy, naj-
szerzej pojętej, historii architektury, głównej
dziedziny Jego zainteresowań. Teksty podzie-
lono na pięć rozdziałów, a w ich obrębie sta-
rano się zachować kolejność chronologiczną
I. grupuje prace mediewistyczne, II. studia
nowożytne, III. artykuły poświęcone sztuce
XIX i XX w. Rozdział IV tworzą analizy
ikonograficzne i — napisane przez history-
ków — syntetyczne ujęcia zjawisk staropol-
skiej kultury. W rozdziale V pomieściły się
szkice o historiografii i teorii architektury oraz
o konserwatorstwie.
Tytuły, często wielowątkowych tekstów,
sformułowane zbyt ogólnie, nie precyzują spo-
sobu ujęcia tematyki, nie dają wyobrażenia
o przyjętej przez poszczególnych Autorów me-
todzie, a tym bardziej o wnioskach. Analizo-
wane pod takimi względami (a zawsze będzie
to działanie subiektywne i klasyfikacja nie-
ostra) pozwalają na zgrupowanie ich wokół
podstawowych aspektów badawczych, rozwa-
żanych ongiś przez Adama Miłobędzkiego 2.
Stwarza więc księga rzadką okazję ogarnięcia
różnych kierunków i postaw naukowych spo-
tykanych pod „polskim niebem", bądź sztuki
polskiej dotyczących.
Wśród tekstów znalazły się zarówno mo-
nografie, jak i próby ujęć syntetycznych;
inwentaryzacyjne niemal opisy, jak i ikono-
graficzne interpretacje; cenne propozycje me-
todologiczne i erudycyjne dociekania; zdyscyp-
175
R. LIII 1990 Nr 1—2
PL ISSN 0006—3967
WOJCIECH BOBERSKI
Warszawa, Instytut Sztuki PAN
Podług nieba i zwyczaju polskiego. Studia z historii architektury, sztuki i kultury ofia-
rowane Adamowi Miłobędzkiemu. Warszawa 1988 PWN, ss. 685, il. 375.
W 1984 roku profesor Adam Miłobędzki
obchodził sześćdziesiąte urodziny. Okazję tę
przyjaciele i uczniowie Jubilata uczcili złoże-
niem i wydaniem okolicznościowej księgi za-
wierającej 80 prac z historii sztuki i kultury.
Nawiązuje ona tytułem do XVII-wiecznego
podręcznika architektury, mistrzowsko sko-
mentowanego niegdyś przez Profesora. Jest
wynikiem ogromnego trudu Komitetu Redak-
cyjnego (tworzyli go: Zbigniew Bania, Andrzej
Baranowski, Maria Brykowska, Juliusz
A. Chrościcki, Andrzej Grzybkowski i Adam
Małkiewicz) oraz, reprezentującej PWN, re-
daktor Anny Marczak-Krupy. Wydana w mo-
numentalnej formie, znakomitej poligrafii,
w opracowaniu plastycznym Franciszka Sta-
rowieyskiego, który opatrzył dzieło alegorycz-
nym portretem Jubilata i przypieczętował
Jego herbowym Ślepowronem, wpisuje się
godnie w stuletnią tradycję książkowych hoł-
dów dedykowanych najwybitniejszym history-
kom sztuki1. Wyróżnia się zarówno ilością
autorów jak i, obejmującym ponad 1200 lat,
zakresem czasowym studiów. Wiele z nich jest
swoistym dyskursem z naukowym dorobkiem
Profesora, zestawionym na wstępie księgi
w postaci, liczącej 101 pozycji, bibliografii
Jego prac z lat 1947—1987. Jedynie kilka
z ofiarowanych artykułów nie dotyczy, naj-
szerzej pojętej, historii architektury, głównej
dziedziny Jego zainteresowań. Teksty podzie-
lono na pięć rozdziałów, a w ich obrębie sta-
rano się zachować kolejność chronologiczną
I. grupuje prace mediewistyczne, II. studia
nowożytne, III. artykuły poświęcone sztuce
XIX i XX w. Rozdział IV tworzą analizy
ikonograficzne i — napisane przez history-
ków — syntetyczne ujęcia zjawisk staropol-
skiej kultury. W rozdziale V pomieściły się
szkice o historiografii i teorii architektury oraz
o konserwatorstwie.
Tytuły, często wielowątkowych tekstów,
sformułowane zbyt ogólnie, nie precyzują spo-
sobu ujęcia tematyki, nie dają wyobrażenia
o przyjętej przez poszczególnych Autorów me-
todzie, a tym bardziej o wnioskach. Analizo-
wane pod takimi względami (a zawsze będzie
to działanie subiektywne i klasyfikacja nie-
ostra) pozwalają na zgrupowanie ich wokół
podstawowych aspektów badawczych, rozwa-
żanych ongiś przez Adama Miłobędzkiego 2.
Stwarza więc księga rzadką okazję ogarnięcia
różnych kierunków i postaw naukowych spo-
tykanych pod „polskim niebem", bądź sztuki
polskiej dotyczących.
Wśród tekstów znalazły się zarówno mo-
nografie, jak i próby ujęć syntetycznych;
inwentaryzacyjne niemal opisy, jak i ikono-
graficzne interpretacje; cenne propozycje me-
todologiczne i erudycyjne dociekania; zdyscyp-
175