Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (37.1975)

TAJNE SEMINARIUM PROF. Z. BATOWSKIEGO 1940—44

szynopis był w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Szkoda, że ta praca magisterska wykonywana w tak
wyjątkowo trudnych warunkach — ciekawa i ładnie
napisana monografia o zupełnie już nie istniejącym
zabytku z czasów Stanisława Augusta — nie zosta-
ła opublikowana chociażby w „Roczniku Muzeum
Narodowego w Warszawie” jako dzieło byłego asys-
tenta Muzeum, a w ostatnich latach okupacyjnych
pełniącego obowiązki kustosza zbiorów muzealnych
w Kamienicy Baryczków.
Po powstaniu znalazłem się z rodziną w Szczawni-
cy, gdy przyjechałem do Warszawy w marcu 1945 r.,
na Uniwersytecie czynnym już w tym czasie spotkałem
prof. Michałowskiego, który był pierwszym powojen-
nym dziekanem Wydziału Humanistycznego. On mnie
zachęcił, abym złożył pracę magisterską pisaną pod
kierunkiem ś.p. prof. Batowskiego. Podczas palenia
Warszawy spłonęły w moim mieszkaniu wszystkie no-
tatki archiwalne, opisy i fotografie dotyczące kościoła
św. Anny. Zachowały się tylko dzięki mojej żonie
opracowania i materiały dotyczące kaplicy bł. Łady-
sława. Przepisałem całość i rękopis wraz z dokumen-
tacją fotograficzną złożyłem w maju 1945 r. na ręce
profesorowej Natalii Batowskiej, która była w tym
czasie sekretarką Rektoratu12. W zastępstwie ś.p. prof.
Batowskiego Rada Wydziału wyznaczyła na promo-
tora prof. dr Władysława Tatarkiewicza, który moją
pracę przejrzał i ocenił pozytywnie. Ponieważ miałem
zdane wszystkie obowiązujące egzaminy (ostatni w
maju u prof. Walickiego), wyznaczono mi końcowy eg-
12 W artykule tym są fragmenty wspomnień o prof. Batows-
kim i tajnym Seminarium napisanych w r. 1945 we wstępie
do mojej pracy magisterskiej pt. Kaplica bł. Ładysława,

zamin magisterski w sesji lipcowej 1945 r. Egzamina-
torami byli prof. Tatarkiewicz i prof. Michałowski.
Ciekawy jest dokument, który otrzymałem zamiast
dyplomu. Nosi on tytuł Tymczasowe zaświadczenie
o złożeniu egzaminu końcowego i uzyskaniu stopnia
Magistra Filozofii w zakresie historii sztuki, z datą
11 sierpnia 1945 r. nr 125/45, podpisane przez dziekana
prof. dr Kazimierza Michałowskiego i opatrzone ok-
rągłą pieczęcią z orłem w koronie trzymającym gałą-
zki oliwne i otoczonym pięcioma gwiazdami symboli-
zującymi ilość wydziałów; w otoku napis: UNIWER-
SYTET WARSZAWSKI + MCMXV + . Była to więc
pierwsza pieczęć Uniwersytetu Warszawskiego za-
chowana po wojnie i znów używana po dziesięciu la-
tach, ponieważ od r. 1936 była pieczęć inna z napisem:
Uniwersytet Józefa Piłsudskiego w Warszawie.
W tej samej sesji złożyli końcowe egzaminy magis-
terskie również byli uczniowie prof. Batowskiego: Ste-
fan Kozakiewicz, Maciej Masłowski i Armand Vetula-
ni. W następnych latach otrzymała tytuł magistra Ha-
lina Ptaszycka-Chojnacka, obecnie kustosz Muzeum
Narodowego w Warszawie. Dr Józefa Orańska praco-
wała przez szereg lat po wojnie jako kustosz Muzeum
Narodowego w Poznaniu.
Z konspiracyjnego Seminarium prof. Batowskiego
wyższe stopnie naukowe — doktoraty uzyskali w po-
wojennych latach już w seminarium prof. dr Stanis-
ława Lorentza: żona Profesora Natalia Batowska, Ali-
na Chyczewska, Stefan Kozakiewicz i ja.
patrona Warszawy. Przyczynek do historii kościoła Bernar-
dynów p. w. św. Anny w Warszawie, rkps na Uniwersytecie
Warszawskim.