MUZEA — WYSTAWY
II. 1. J. Brodowski, Głowa kobiety, Gabinet Sztuki
Lwowskiej Bibl. Nauk. im. W. Stefanyka AN USRR
(Zbiory Pawlikowskich). (Fot. J. M. Michałowski)
U. 2. J. Brodowski, Głowa zakonnika z brodą, Gabi-
net Sztuki Lwowskiej Bibl. Nauk. im. W. Stefanyka
AN USRR (Zbiory Pawlikowskich). (Fot. J. M. Mi-
chałowski)
dopo,dobnie. Inna sprawa, że — jeżeli sądzić można
na podstawie dwóch wczesnych rysunków Piotra Mi-
chałowskiego w zbiorach Ossolineum — Dżokeja...
i Chłopca gramolącego się na konia, opatrzonych no-
tatkami Brodowskiego, stwierdzającymi autorstwo Mi-
chałowskiego i rysowanie „z głowy” 6, inne nieco było
nauczanie rysunku młodego amatora ze sfer zie-
miańskich, jakim był jeszcze wówczas Piotr Micha-
kowski, niż edukacja uczniów liceum Sw. Anny i po-
tem Szkoły Sztuk Pięknych — oparte na rysowaniu
kopii. Może też indywidualność Michałowskiego nie
dawała się nagiąć do tak szkolarskich metod. Już jed-
nak bardzo wczesne prace rysunkowe Michałowskie-
6 T. SOLSKI, M. ZEMBATÓWNA [GROŃSKA], Ambro-
żego Grabowskiego ,..Rękorysy Polaków”, „Ze Skarbca Kul-
tury” III, 1953, Z. 1, poz. 139, 140; — J. SIENKIEWICZ,
J. JAWORSKA, Katalog wystawy Piotra Michałowskiego,
Warszawa — Poznań 1956 (w maszynopisie), poz. 4, 5; -<■
J. SIENKIEWICZ, Piotr Michałowski, o.c., s. 8. — Napisy
Brodowskiego brzmią: Ten rysunek jest Kompozycyi Piotra
Michałowskie [go] któren w czasie mu dawania lekcyi ry-
sunków przy mnie odrysował a teraz celuiący i w Pa-
ryżu i na rys. Chłopca gramolącego się na konia: I ten
rysunek z Głowy rysował Piotr Michałowski.
go — powstałe jeszcze przed paryskimi studiami
u Charleta i studiami anatomii konia w paryskich
rzeźniach — ujawniają z jednej strony swobodę ry-
sunku, z drugiej jego dyscyplinę — czyżby zawdzię-
czać je miał Józefowi Brodowskiemu? — Lwowskie
rysunki tego ostatniego, śmiałe, lecz manieryczne, wy-
dają się temu przeczyć.
Prócz rysunków akademickich (katalog poz. 1—6)
jest w Zbiorach Pawlikowskich w lwowskim Gabine-
cie Sztuki jeszcze kopia portretu, czy może autopor-
tretu, Mikołaja Janowskiego7, krakowianina, mala-
rza cechowego, twórcy wielu obrazów ołtarzowych
(kat. 7, il. 5). Kopię tego olejnego wizerunku wyko-
7 E. RASTAWIECKI, Słownik malarzów polskich, t. I,
Warszawa 1850, s. 206, t. III, s. 244—245 (tu sprostowanie,
że artysta miał na imię Mikołaj, nie Michał jak podano
w t. I); — W. GĄSIOROWSKI, Cechy krakowskie, Kra-
ków 1860, s. 8, 46; — Opis Krakowa i jego okolic, Kra-
ków 1862, s. 32, 92; — L. LEPSZY, S. TOMKOWICZ, Kra-
ków, Kościół i klasztor OO Dominikanów, Kraków 1924,
Zabytki sztuki w Polsce, t. I, s. 35; — Ks. J. WIŚNIEW-
SKI, Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pa-
miątek w Pińczowskim, Skalbmierskim i Wiślickim, Ma-
riówka 1927, s. 147.
252
II. 1. J. Brodowski, Głowa kobiety, Gabinet Sztuki
Lwowskiej Bibl. Nauk. im. W. Stefanyka AN USRR
(Zbiory Pawlikowskich). (Fot. J. M. Michałowski)
U. 2. J. Brodowski, Głowa zakonnika z brodą, Gabi-
net Sztuki Lwowskiej Bibl. Nauk. im. W. Stefanyka
AN USRR (Zbiory Pawlikowskich). (Fot. J. M. Mi-
chałowski)
dopo,dobnie. Inna sprawa, że — jeżeli sądzić można
na podstawie dwóch wczesnych rysunków Piotra Mi-
chałowskiego w zbiorach Ossolineum — Dżokeja...
i Chłopca gramolącego się na konia, opatrzonych no-
tatkami Brodowskiego, stwierdzającymi autorstwo Mi-
chałowskiego i rysowanie „z głowy” 6, inne nieco było
nauczanie rysunku młodego amatora ze sfer zie-
miańskich, jakim był jeszcze wówczas Piotr Micha-
kowski, niż edukacja uczniów liceum Sw. Anny i po-
tem Szkoły Sztuk Pięknych — oparte na rysowaniu
kopii. Może też indywidualność Michałowskiego nie
dawała się nagiąć do tak szkolarskich metod. Już jed-
nak bardzo wczesne prace rysunkowe Michałowskie-
6 T. SOLSKI, M. ZEMBATÓWNA [GROŃSKA], Ambro-
żego Grabowskiego ,..Rękorysy Polaków”, „Ze Skarbca Kul-
tury” III, 1953, Z. 1, poz. 139, 140; — J. SIENKIEWICZ,
J. JAWORSKA, Katalog wystawy Piotra Michałowskiego,
Warszawa — Poznań 1956 (w maszynopisie), poz. 4, 5; -<■
J. SIENKIEWICZ, Piotr Michałowski, o.c., s. 8. — Napisy
Brodowskiego brzmią: Ten rysunek jest Kompozycyi Piotra
Michałowskie [go] któren w czasie mu dawania lekcyi ry-
sunków przy mnie odrysował a teraz celuiący i w Pa-
ryżu i na rys. Chłopca gramolącego się na konia: I ten
rysunek z Głowy rysował Piotr Michałowski.
go — powstałe jeszcze przed paryskimi studiami
u Charleta i studiami anatomii konia w paryskich
rzeźniach — ujawniają z jednej strony swobodę ry-
sunku, z drugiej jego dyscyplinę — czyżby zawdzię-
czać je miał Józefowi Brodowskiemu? — Lwowskie
rysunki tego ostatniego, śmiałe, lecz manieryczne, wy-
dają się temu przeczyć.
Prócz rysunków akademickich (katalog poz. 1—6)
jest w Zbiorach Pawlikowskich w lwowskim Gabine-
cie Sztuki jeszcze kopia portretu, czy może autopor-
tretu, Mikołaja Janowskiego7, krakowianina, mala-
rza cechowego, twórcy wielu obrazów ołtarzowych
(kat. 7, il. 5). Kopię tego olejnego wizerunku wyko-
7 E. RASTAWIECKI, Słownik malarzów polskich, t. I,
Warszawa 1850, s. 206, t. III, s. 244—245 (tu sprostowanie,
że artysta miał na imię Mikołaj, nie Michał jak podano
w t. I); — W. GĄSIOROWSKI, Cechy krakowskie, Kra-
ków 1860, s. 8, 46; — Opis Krakowa i jego okolic, Kra-
ków 1862, s. 32, 92; — L. LEPSZY, S. TOMKOWICZ, Kra-
ków, Kościół i klasztor OO Dominikanów, Kraków 1924,
Zabytki sztuki w Polsce, t. I, s. 35; — Ks. J. WIŚNIEW-
SKI, Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pa-
miątek w Pińczowskim, Skalbmierskim i Wiślickim, Ma-
riówka 1927, s. 147.
252