DOI Heft:
Nr. 1
DOI Artikel:Mytariewa, Kira W.: Tematyka syberyjska w twórczości Damela
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.48041#0050
KIRA W. MYTARIEWA
U. 7. Portret lekarza w Omsku Silbersztejna, Muzeum
Sztuki io Kownie
II. 8. Portret zesłańca z Tobolska Tomasza Preissa,
Muzeum Sztuki w Kownie
dobył główne momenty z życia Damela, jest bardzo
źle napisany, bardzo niekompletny i że niektórych
znanych mu faktów nie jest całkowicie pewien9.
Narzuca się z tego wniosek, że informacji biogra-
ficznych przytoczonych w artykule Szemesza, ogłoszo-
nym w czasopiśmie „Athenaeum”, nie można uważać
za całkowicie wiarygodne i dokładne. Jeżeli zaś skon-
frontujemy je z dość dokładnie poznaną biografią Ri-
korda, przekonamy się, że Damel mógł utrwalić w
Tobolsku wizerunek naczelnika Kamczatki tylko w
czasie jego podróży powrotnej do Petersburga przez
Syberię, gdzieś na początku lata 1823 r. Rikord bowiem
nie opuszczał półwyspu od objęcia urzędowania w
r. 1817. Wiadomo natomiast, że opuściwszy 18 listo-
pada 1822 r. Piętro,pawłowsk, 28 stycznia 1823 był
w Giżidze, 28 lutego w Jackucku, 15 kwietnia w Irku-
cku10 i zapewne w maju lub w czerwcu w Tobolsku,
gdzie widział go i narysował Damel.
Krótko mówiąc, opublikowanie portretu Rikorda,
wykonanego przez Damela, zmusza do zrewidowania
utrwalonej w literaturze daty pwrotu z Syberii, wnosi
poprawki do życiorysu artysty.
Spośród postaci, których sylwetki utrwalił Damel,
wyróżnia się poza Rikordem barwna postać Feliciena
— protopopa w Tobolsku — jak został nazwany przez
artystę w podpisie pod rysunkiem. Tym Felicienem
jest Piotr Andrejewicz Felicyn (prawdziwe nazwisko
Smirnow, 1783—1879), który przybył do Tobolska
w r. 1803, w tym że roku ukończył tamtejsze semina-
rium duchowne, w 1804 r. ożenił się, został wyświę-
cony i pozostał na stałe na Syberii, będąc 67 lat du-
chownym w soborze katedralnym w Tobolsku. Feli-
cyn przetłumaczył na język wogulski sześć modlitw,
opracował historię diecezji tobolskiej (1620—1859)
i własną biografię11. Według wspomnień Sułockiego12,
był osobistością bardzo aktywną i mimo znacznej tu-
szy odznaczał się ruchliwością. Taki właśnie jego wi-
zerunek — potężną sylwetkę o żywym, chytrym spoj-
s Bibl. Jagiell., rkps 6458/1V, Korespondencja J. I. Kra-
szewskiego, seria II, t. 3, karta 298.
10 WAGIN, o. C., t. 2, S. 202.
11 „Tobolskije eparchialnyje wiedomosti” 1883, nr 18, s.
366, 368.
12 Ibidem, nr 13-14, 17, 18.
42
U. 7. Portret lekarza w Omsku Silbersztejna, Muzeum
Sztuki io Kownie
II. 8. Portret zesłańca z Tobolska Tomasza Preissa,
Muzeum Sztuki w Kownie
dobył główne momenty z życia Damela, jest bardzo
źle napisany, bardzo niekompletny i że niektórych
znanych mu faktów nie jest całkowicie pewien9.
Narzuca się z tego wniosek, że informacji biogra-
ficznych przytoczonych w artykule Szemesza, ogłoszo-
nym w czasopiśmie „Athenaeum”, nie można uważać
za całkowicie wiarygodne i dokładne. Jeżeli zaś skon-
frontujemy je z dość dokładnie poznaną biografią Ri-
korda, przekonamy się, że Damel mógł utrwalić w
Tobolsku wizerunek naczelnika Kamczatki tylko w
czasie jego podróży powrotnej do Petersburga przez
Syberię, gdzieś na początku lata 1823 r. Rikord bowiem
nie opuszczał półwyspu od objęcia urzędowania w
r. 1817. Wiadomo natomiast, że opuściwszy 18 listo-
pada 1822 r. Piętro,pawłowsk, 28 stycznia 1823 był
w Giżidze, 28 lutego w Jackucku, 15 kwietnia w Irku-
cku10 i zapewne w maju lub w czerwcu w Tobolsku,
gdzie widział go i narysował Damel.
Krótko mówiąc, opublikowanie portretu Rikorda,
wykonanego przez Damela, zmusza do zrewidowania
utrwalonej w literaturze daty pwrotu z Syberii, wnosi
poprawki do życiorysu artysty.
Spośród postaci, których sylwetki utrwalił Damel,
wyróżnia się poza Rikordem barwna postać Feliciena
— protopopa w Tobolsku — jak został nazwany przez
artystę w podpisie pod rysunkiem. Tym Felicienem
jest Piotr Andrejewicz Felicyn (prawdziwe nazwisko
Smirnow, 1783—1879), który przybył do Tobolska
w r. 1803, w tym że roku ukończył tamtejsze semina-
rium duchowne, w 1804 r. ożenił się, został wyświę-
cony i pozostał na stałe na Syberii, będąc 67 lat du-
chownym w soborze katedralnym w Tobolsku. Feli-
cyn przetłumaczył na język wogulski sześć modlitw,
opracował historię diecezji tobolskiej (1620—1859)
i własną biografię11. Według wspomnień Sułockiego12,
był osobistością bardzo aktywną i mimo znacznej tu-
szy odznaczał się ruchliwością. Taki właśnie jego wi-
zerunek — potężną sylwetkę o żywym, chytrym spoj-
s Bibl. Jagiell., rkps 6458/1V, Korespondencja J. I. Kra-
szewskiego, seria II, t. 3, karta 298.
10 WAGIN, o. C., t. 2, S. 202.
11 „Tobolskije eparchialnyje wiedomosti” 1883, nr 18, s.
366, 368.
12 Ibidem, nr 13-14, 17, 18.
42