DOI Heft:
Nr. 1
DOI Artikel:Kaczmarzyk, Dariusz: Tajne seminarium Prof. Dr Zygmunta Batowskiego w latach 1940-1944
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.48041#0060
DARIUSZ KACZMARZYK
II. 2. Z wycieczki studentów historii sztuki w Toruniu 1938. Od lewej: Jerzy Chyczewski, Stefan Ko-
zakiewicz, Maria Tyszewiczowa, Zbigniew Mroczek, Alina Chyczewska, Maria Zenowicz (Brandyso-
wa), Zofia Waręska (Neyman), Włodzimierz Cywiński, Maria Łodyńska (Kosińska), Barbara Sztech-
man (Sikorska), Dariusz Kaczmarzyk.
arkuszy korektorskich zrywając w ten sposób współ-
pracę z wydawnictwem. Przykrość zrekompensowałem
Profesorowi wręczając mu otrzymane od dr Mańkow-
skiego około 20 egzemplarzy nadbitek z „Dawnej Sztu-
ki.” artykułu jego o architekcie włoskim Bartłomieju
Rastrellim8. Praca ta została wydrukowana we Lwowie
tuż przed wojną w r. 1939 i w przywiezionych przeze
mnie egzemplarzach oglądał po raz pierwszy jej rea-
lizację.
Ostatni raz widziałem się z Profesorem w lipcu
1944 r. Dopiero gdy w marcu 1945 r. przyjechałem do
zniszczonej Warszawy, dowiedziałem się o jego śmier-
ci. W dniu 1 września 1944 r. wychodząc z mieszkania
zabrał ze sobą tylko teczkę z rękopisami swoich prac
monograficznych o zabytkowych kościołach warszaw-
skich — jezuitów na Świętojańskiej i garnizonowym
na Długiej. Idąc w tłumie wygnańców z profesorskiego
domu ulicą Brzozową, przez Stary Rynek, plac Zam-
kowy, Senatorską, plac Teatralny, zasłabł na ul. Wie-
8 Z. BATOWSKI, Architekt Rastrelli o swych pracach. Ma-
teriały do działalności artysty, „Dawna Sztuka” II, 1939, ze-
szyt specjalny.
s M. SZYMAŃSKI, ś.p. Jerzy Chyczewski 1907 — 1944),
„Biul. Hist. Sztuki” X, 1948, nr 2, S. 181 — 182.
rzbowej, został w tyle, usiadł i tu go Niemiec zastrze-
lił w pobliżu pałacu Briihla. Zginął na gruzach War-
szawy wraz ze swoimi ostatnimi dziełami o warszaw-
skich kościołach, które również w tym czasie Niemcy
zburzyli. Wkrótce po wyzwoleniu Warszawy żona
Profesora wraz ze Stefanem Kozakiewiczem na próżno
poszukiwali jego ciała. W zburzonym mieszkaniu od-
grzebano spod gruzów znaczną jeszcze część materia-
łów rękopiśmiennych i wstępne opracowania tych
dwóch świątyń. Materiały te znajdują się obecnie w
Instytucie Sztuki PAN i w Archiwum Towarzystwa
Naukowego w Pałacu Staszica.
Podczas powstania warszawskiego zginęli także
Jerzy Chyczewski9 i Zygmunt Miechowski10. Jeden eg-
zemplarz pracy magisterskiej Miechowskiego pt. Ko-
zienice. Z dziejów królewskiego pałacu Myśliwskiego.
Warszawa 1944, w maszynopisie s. 338 i ok. 80 ilu-
stracji, zachował się i znajduje się w Zbiorach Spec-
jalnych Biblioteki Instytutu Sztuki PAN11, a drugi ma-
10 S. LORENTZ, Zygmunt Miechowski, „Biul. Hist. Sztu-
ki” XIII, 1951, nr 4, S. 206.
11 Instytut Sztuki PAN, rkps nr inw. 543; — Katalog Za-
bytków Sztuki w Polsce, tom III, z. 6 Powiat kozienicki,
Warszawa 1958, s. 15 — 17, 32.
52
II. 2. Z wycieczki studentów historii sztuki w Toruniu 1938. Od lewej: Jerzy Chyczewski, Stefan Ko-
zakiewicz, Maria Tyszewiczowa, Zbigniew Mroczek, Alina Chyczewska, Maria Zenowicz (Brandyso-
wa), Zofia Waręska (Neyman), Włodzimierz Cywiński, Maria Łodyńska (Kosińska), Barbara Sztech-
man (Sikorska), Dariusz Kaczmarzyk.
arkuszy korektorskich zrywając w ten sposób współ-
pracę z wydawnictwem. Przykrość zrekompensowałem
Profesorowi wręczając mu otrzymane od dr Mańkow-
skiego około 20 egzemplarzy nadbitek z „Dawnej Sztu-
ki.” artykułu jego o architekcie włoskim Bartłomieju
Rastrellim8. Praca ta została wydrukowana we Lwowie
tuż przed wojną w r. 1939 i w przywiezionych przeze
mnie egzemplarzach oglądał po raz pierwszy jej rea-
lizację.
Ostatni raz widziałem się z Profesorem w lipcu
1944 r. Dopiero gdy w marcu 1945 r. przyjechałem do
zniszczonej Warszawy, dowiedziałem się o jego śmier-
ci. W dniu 1 września 1944 r. wychodząc z mieszkania
zabrał ze sobą tylko teczkę z rękopisami swoich prac
monograficznych o zabytkowych kościołach warszaw-
skich — jezuitów na Świętojańskiej i garnizonowym
na Długiej. Idąc w tłumie wygnańców z profesorskiego
domu ulicą Brzozową, przez Stary Rynek, plac Zam-
kowy, Senatorską, plac Teatralny, zasłabł na ul. Wie-
8 Z. BATOWSKI, Architekt Rastrelli o swych pracach. Ma-
teriały do działalności artysty, „Dawna Sztuka” II, 1939, ze-
szyt specjalny.
s M. SZYMAŃSKI, ś.p. Jerzy Chyczewski 1907 — 1944),
„Biul. Hist. Sztuki” X, 1948, nr 2, S. 181 — 182.
rzbowej, został w tyle, usiadł i tu go Niemiec zastrze-
lił w pobliżu pałacu Briihla. Zginął na gruzach War-
szawy wraz ze swoimi ostatnimi dziełami o warszaw-
skich kościołach, które również w tym czasie Niemcy
zburzyli. Wkrótce po wyzwoleniu Warszawy żona
Profesora wraz ze Stefanem Kozakiewiczem na próżno
poszukiwali jego ciała. W zburzonym mieszkaniu od-
grzebano spod gruzów znaczną jeszcze część materia-
łów rękopiśmiennych i wstępne opracowania tych
dwóch świątyń. Materiały te znajdują się obecnie w
Instytucie Sztuki PAN i w Archiwum Towarzystwa
Naukowego w Pałacu Staszica.
Podczas powstania warszawskiego zginęli także
Jerzy Chyczewski9 i Zygmunt Miechowski10. Jeden eg-
zemplarz pracy magisterskiej Miechowskiego pt. Ko-
zienice. Z dziejów królewskiego pałacu Myśliwskiego.
Warszawa 1944, w maszynopisie s. 338 i ok. 80 ilu-
stracji, zachował się i znajduje się w Zbiorach Spec-
jalnych Biblioteki Instytutu Sztuki PAN11, a drugi ma-
10 S. LORENTZ, Zygmunt Miechowski, „Biul. Hist. Sztu-
ki” XIII, 1951, nr 4, S. 206.
11 Instytut Sztuki PAN, rkps nr inw. 543; — Katalog Za-
bytków Sztuki w Polsce, tom III, z. 6 Powiat kozienicki,
Warszawa 1958, s. 15 — 17, 32.
52