Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (36.1974)

KRONIKA STOWARZYSZENIA HISTORYKÓW SZTUKI

XXIII SESJA NAUKOWA STOWARZYSZENIA HISTORYKÓW SZTUKI W KIELCACH
PT. .RENESANS ,e W DNIACH 8—10.XI.1973

W dniach 8—10 listopada 1973 r.
odbyła się w sali obrad Wojewódz-
kiej Rady Narodowej w Kielcach
XXIII Sesja Naukowa Stowarzysze-
nia Historyków Sztuki pt. Rene-
sans, zorganizowana przez Zarząd
Główny, Zarząd Oddziału Kieleckie-
go oraz Muzeum Świętokrzyskie.
W trakcie Sesji, w której wzięło
udział około 240 osób, wygłoszono
23 referaty.
I dzień obrad — otwarcia Sesji
dokonał prof. dr Jan Białostocki,
a następnie obradom przewodniczył
mgr Alojzy Oborny.
Referaty: prof. dr Jan Biało-
stocki (Warszawa), Renesans w Eu-
ropie Wschodniej; prof. dr Włady-
sław Tomkiewicz (Warszawa), Prze-
łom renesansowy w świadomości
ówczesnego społeczeństwa polskiego;
dr Juliusz Ross (Kraków), Z badań
nad związkami Słowacji i Małopol-
ski w dziedzinie architektury z
okresu renesansu (do 1580 r.); prof.
dr Lech Kalinowski (Kraków), Mo-
del funkcjonalny przekazu wizual-
nego na przykładzie renesansowego
dzieła sztuki; doc. dr hab. Stani-
sław Wiliński (Warszawa), Renesans

wawelski czy krakowski; doc. dr
Adam Miłobędzki (Warszawa), No-
we drogi architektury północnej
Małopolski w 1. ćwierci XVI wieku;
doc. dr hab. Jerzy Kowalczyk (War-
szawa), Wille w Polsce 1530—1620;
mgr Teresa Jakimowicz (Poznań),
,,Dom pański jako ma być posta-
wion”; doc. dr hab. Tadeusz S. Ja-
roszewski i dr Andrzej Rottermund
(Warszawa), Renesans polski w ar-
chitekturze XIX i XX wieku.
II dzień obrad — dr hab. Ewa
Chojecka (Kraków), Polska grafika
renesansowa. Stan i postulaty ba-
dań; dr Andrzej Fischinger, (Kra-
ków), Początki rzeźby renesansowej
w Polsce; mgr Jan Skuratowicz
(Poznań), Z badań nad rzeźbą na-
grobną w Polsce. Nagrobki Koście-
leckich w Kościelcu i Czarnkow-
skich w Czarnkowie; mgr Inga Sa-
peta (Rzeszów-Łańcut), Dwie grupy
rzeźb związanych z Jakubem Trwa-
łym i Sebastianem Czeszkiem w
świetle nowych badań; dr Tadeusz
Rudkowski (Warszawa), Polskie
sgraffita renesansowe — stan i pro-
blemy badań; prof. dr Czesław
Krassowski (Warszawa), O kilku
kompozycjach opartych na odwzo-

rowaniu podziałów kuli niebieskiej;
mgr Wanda Puget (Warszawa),
Przyczynek do działalności Stani-
sława Samostr zelnika. (Malarstwo
ścienne w budowlach fundacji Szy-
dłowieckich); mgr Zofia Rozanow
(Warszawa), Dwa nieznane dzieła
Stanisława Samostrzelnika; mgr Ja-
nina Ruszczyć (Warszawa), Nieznane
portrety ostatnich Jagiellonów; dr
Jerzy Pietrusiński (Warszawa), Gra-
duał Łaskiego w Bibliotece Lenina
w Moskwie; dr Zygmunt Waźbiński
(Toruń), Vasari w Polsce.
III dzień — dr Teresa Zarębska
(Warszawa), Czy istnieje polska ur-
banistyka renesansowa; dr Jan Sa-
mek (Kraków), Importy i genius loci
(O renesansowym rzemiośle arty-
stycznym w Polsce); mgr Zbigniew
Lentowicz (Kielce), Dwór w San-
cygniowie, próba rekonstrukcji za-
łożenia z XVII wieku.
W dyskusjach nad referatami
uczestniczyło 17 osób.
Referaty z Sesji będą opubliko-
wane w oddzielnym tomie, w serii
Materiały Sesji Naukowych SHS,
w Państwowym Wydawnictwie Nau-
kowym.

SPRAWOZDANIE Z DYSKUSJI NAD REFERATAMI WYGŁOSZONYMI NA XXIII SESJI
NAUKOWEJ STOWARZYSZENIA HISTORYKÓW SZTUKI W KIELCACH 8—10.XI.1973

Wypowiedź dr Marii Łodyńskiej-
-Kosińskiej nawiązywała, do refe-
ratów poświęconych architekturze
z przełomu XV/iXVI w. na terenach
Europy środkowej. Dyskutantka
przypomniała fragment traktatu Al-
brechta Diirera dotyczący tematyki
architektonicznej, a mianowicie III
Księgę Underweysung der Messung,
będącą próbą teoretycznej kodyfi-
kacji form tej architektury. Reper-
tuar zawartych tam propozycji ele-
mentów architektury i detalu zdob-
niczego (takich jak: kolumny, kapi-

tele, profilowania, motywy orna-
mentalne) jest zbieżny, a niekiedy
wręcz identyczny z przytoczonymi
w referatach na Sesji przykładami
z terenu Polski i krajów sąsiednich,
pochodzącymi z ok. 1500 r. Traktat
Underweysung der Messung ukazał
się drukiem w 1525 r. — w żadnym
razie nie mógł być źródłem inspi-
racji w tym zakresie. Przeciwnie,
III Księga była dość zapóźnionym
podsumowaniem utrwalonych już
form stylowych, których znajomość
Diirer zaczerpnął najwidoczniej z

otaczającej go architektury i od
miejscowych przedstawicieli rzemio-
sła budowlanego, gdyż sam, jak
wiadomo, nie zajmował się czynnie
architekturą.
W tekście tym spotykamy m.in.
propozycje krystalicznego zdobienia
trzonów kolumnowych, identycznego
z zastosowanym w dziedzińcu Col-
legium Maius w Krakowie; profilo-
wane kapitele pilastrów, analogicz-
ne do zdobiących jeden z portali w
tymże budynku; opisy sklepień że-

346