Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]: Biuletyn Historii Sztuki (36.1974)

MARIUSZ KARPOWICZ

SUPLEMENT DO „POLONICÓW

W AKADEMII ŚW. ŁUKASZA1

W czasie pobytu w Rzymie w 1971 r. udało mi
się uzupełnić dane dotyczące polskich artystów stu-
diujących w Akademii św. Łukasza1 — dotarłem do
jeszcze jednej księgi odnalezionej w czasie porząd-
kowania archiwum Akademii2. Jest to jedyna już
pozostałość po papierach Scuola del Nudo, którą
Akademia prowadziła na Kapitolu z inicjatywy Be-
nedykta XIV. Była to szkoła rysunku, nie tylko
zresztą aktu, ale i draperii, prowadzona w latach
1754—1848. Papiery tej szkoły uległy wszystkie za-
gładzie na via Ripetta, w dawnej siedzibie Akademii,
w czasie pamiętnego dla Rzymu wylewu Tybru w
1870 r.; jedyny tom, o którym mowa, został wycią-
gnięty z fal przez jednego z woźnych. Tom ten za-
wiera zapisy dwojakiego rodzaju — pierwszy z nich
odpowiada tytułowi — jest to spis nagrodzonych ucz-
niów Scuola del Nudo, natomiast drugi jest spisem
alfabetycznym w ogóle wszelkich uczniów. Trzeci
rodzaj zapisów — wydatki na stróża zatrudnionego
na Kapitolu — już nas tu nie interesuje.
Pierwszy spis, lista nagrodzonych, zawiera trzy-
krotne zapisy w ciągu roku, bowiem Scuola del Nu-
do nagradzała swych uczniów w styczniu, maju i
wrześniu. Początkowo nie było podziału na klasy,
po r. 1759 obowiązywał podział na trzy klasy, od
pierwszej do trzeciej, to jest w kolejności odwrotnej
niż w Konkursach Klementyńskich Akademii, gdzie
trzecia klasa była dla najmłodszych.
A oto zapisy dotyczące Polaków, poszerzone jesz-
cze dla porównania o najbliższe słowiańskie kraje —
Czechy i Rosję:
k.l Gennaio 1755 Tadeo Chuntze Tedesco (sic!)
1° premio
k.2 Luglio 1755 Rinaldo Giogi Moscovita 3° pre-
mio
k.2 Settembre 1755 Giacomo Monaldi Romano 1° pre-
mio Matteo Puanoschi Moscovita 2° premio
k.2v Aprile 1756 Nepomuceno Siciner di Bohemia
3° premio
k.3v Gennaio 1757 Alessandro Albertrandi Polacco
3° premio
1 Vide M. KARPOWICZ, Polonica w Akademii św. Łu-
kasza, „Biul. Hist. Sztuki” XXXIII, 1971, nr 4, s. 382—395.
2 Tom otrzymał numer inw. 33-bis, nosi tytuł: Nome
a Cognome di tutti i premiati alla Scuola del Nudo dell’

k.6 Novembre 1759 Tadeo Chuntze Tedesco (sic!) 3°
premio
k,12v Settembre 1765 3 cl. Domenico Kindermann
Tedesco di Bohemia 2° premio
k.30v Settembre 1788 I cl. II secondo Carlo Aigner
Polacco
k.33v Marżo 1793 I cl. U secondo Carlo Aigner Po-
lacco
k.34 Settembre 1793 II cl. U primo Carlo Aigner
Polacco.
Drugi spis jest alfabetycznym zestawieniem ucz-
niów, których nazwiska opatrzone są często jeszcze
informacją o narodowości lub pochodzeniu, niestety
bez daty, są to jednak, sądząc z jednolitego pisma,
uczniowie wyłącznie osiemnastowieczni.
k.89 Albertrandi Alessandro Polacco
k.90v Bozar Christophorus di Cracovia
k.90v Bielawski Stanislao de Leopoli, Pulaccho
(sic!)
k.92 Crak (sic!) Mariano (bez podania pochodze-
nia)
k.96 Endliner Giovanne (sic!) Prunensis di Mo-
raviae
k.100 Grzijber lub Greijber Ludovico Polacco
k.104 Jasieński Lorenzo Polaccho
k.106 Kuntze Taddeo Tedesco (sic!)
k.106 Krzizewski Michele di Warsavia (sic!)
k.106 Kindermann Domenico Schlichenau in Bo-
hemia
k.116 Prazak Giovanni Tedesco
k.l 16 Puceinoff Mattia Moscovita
k.121 Solari Bonaventura Polacco
,, Stander Francesco Bohemo
„ Schuschalkin Athanasio Moscovita
„ Stroiński Antonio (bez narodowości)
„ Smoglewicz (sic!) Francesco, Polaccho
„ Secke Christoforo Bohemo
Wymienione wyżej nagrody odnoszą się do ry-
sunków, publikowanych już w poprzednim komuni-
kacie, gdzie zabrakło tylko jednego z rysunków Aig-
nera3. Druga natomiast z naszych list zawiera sze-

anno 1754 al 1848. Jest to wąska książeczka, oprawna w pół-
skórek, o kartach liczbowanych ołówkiem już w XX w.
3 Brakuje reprodukcji rysunku z marca 1793 r. Vide
KARPOWICZ, O.C., S. 391.

177