DOI Heft:
Nr. 3/4
DOI Artikel:Kowalczyk, Jerzy: Piotr Bohdziewicz: (1896-1982)
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.48707#0437
PIOTR BOHDZIEWICZ
(1896—1982)
Niewielu jest historyków sztuki o tak bogatym, nie-
zwykłym życiorysie i tak skomplikowanej drodze zawodowej,
naukowej i dydaktycznej, jaka była udziałem Profesora
Piotra Bohdziewicza. Jego długie życie niewolne od wahań
i wszelakich trudności, ilustruje również w pewnym stopniu
losy części polskiej inteligencji twórczej wplecione w trudne
dzieje naszego narodu i państwa. Ale i sama osobowość
Profesora była skomplikowana i niezwykła.
Piotr Bohdziewicz urodził się 10 (23) marca 1896 r.
w Petersburgu. Rodzina jego wywodziła się ze szlachty
polskiej herbu Starykoń, osiadłej na Litwie. Dziadek Kazi-
mierz-Justyn po powstaniu styczniowym zmuszony był do
sprzedania rodzinnego majątku Hunckiewicze koło Lidy
i opuszczenia Litwy; wyemigrował w głąb Rosji, gdzie zało-
żył rodzinę. Ojciec Piotr-Witalis urodzony już w Petersburgu
był z wykształcenia malarzem i rysownikiem, co nie pozostało
bez wpływu na zainteresowania młodszego pokolenia. Matka
Ludwika-Stefania pochodziła z polskiej rodziny Rymkiewi-
czów z Wieliża na Witebszczyźnio. Piotr urodził się jako
drugie dziecko z trójki rodzeństwa; młodszy brat Michał
również został historykiem sztuki (dziś emerytowany kustosz
Muzeum Sztuki w Łodzi). Po 1896 r. rodzina wyjechała
z Petersburga na prowincję, z powodu choroby płuc ojca;
po dłuższych i krótszych pobytach w Twerze, Carycynie,
Czornym Jarze, osiadła w 1902 r. w Astrachaniu przy ujściu
Wołgi, gdzie ojciec znalazł posadę jako inspektor urzędu
skarbowego. W latach 1906—-1914 Piotr Bohdziewicz uczęsz-
czał do gimnazjum klasycznego w Astrachaniu, które ukończył
ze złotym medalem. Ujawnił wówczas zdolności literacko-
-poetyckie zdobywając nagrodę w konkursie szkolnym.
W latach 1914—1917 studiował architekturę w Instytucie
Inżynierów Cywilnych w Petersburgu (z roczną przerwą
z powodu choroby). Studiów wówczas nie ukończył, zaliczył
tylko dwa lata. W czerwcu 1917 r. powołano go do wojska,
gdzie został podchorążym Michajłowskiej Szkoły Artylerii
w Petersburgu. W okresie Rewolucji Październikowej opuścił
szkołę artylerii i w styczniu 1918 r. przeszedł do II brygady
artylerii I Korpusu Polskiego gen. Dowbora Muśnickiego.
Po skończeniu działali wojennych i rozwiązaniu Korpusu
powrócił w końcu roku 1918 do Astrachania. W latach 1918—
1921 studiował na wydziale nauk przyrodniczych nowo
utworzonego tam uniwersytetu. W czasie studiów pełnił
obowiązki asystenta przy katedrze geologii i paleontologii,
zwracając uwagę profesorów swoimi zdolnościami i zaintere-
sowaniami naukowymi. Pobierał wówczas prywatne lekcje
z historii sztuki u profesora Palmowa. Studiów geologicznych
w Astrachaniu nie ukończył z powodu repatriacji całej rodziny
do Polski w końcu 1921 r.
431
(1896—1982)
Niewielu jest historyków sztuki o tak bogatym, nie-
zwykłym życiorysie i tak skomplikowanej drodze zawodowej,
naukowej i dydaktycznej, jaka była udziałem Profesora
Piotra Bohdziewicza. Jego długie życie niewolne od wahań
i wszelakich trudności, ilustruje również w pewnym stopniu
losy części polskiej inteligencji twórczej wplecione w trudne
dzieje naszego narodu i państwa. Ale i sama osobowość
Profesora była skomplikowana i niezwykła.
Piotr Bohdziewicz urodził się 10 (23) marca 1896 r.
w Petersburgu. Rodzina jego wywodziła się ze szlachty
polskiej herbu Starykoń, osiadłej na Litwie. Dziadek Kazi-
mierz-Justyn po powstaniu styczniowym zmuszony był do
sprzedania rodzinnego majątku Hunckiewicze koło Lidy
i opuszczenia Litwy; wyemigrował w głąb Rosji, gdzie zało-
żył rodzinę. Ojciec Piotr-Witalis urodzony już w Petersburgu
był z wykształcenia malarzem i rysownikiem, co nie pozostało
bez wpływu na zainteresowania młodszego pokolenia. Matka
Ludwika-Stefania pochodziła z polskiej rodziny Rymkiewi-
czów z Wieliża na Witebszczyźnio. Piotr urodził się jako
drugie dziecko z trójki rodzeństwa; młodszy brat Michał
również został historykiem sztuki (dziś emerytowany kustosz
Muzeum Sztuki w Łodzi). Po 1896 r. rodzina wyjechała
z Petersburga na prowincję, z powodu choroby płuc ojca;
po dłuższych i krótszych pobytach w Twerze, Carycynie,
Czornym Jarze, osiadła w 1902 r. w Astrachaniu przy ujściu
Wołgi, gdzie ojciec znalazł posadę jako inspektor urzędu
skarbowego. W latach 1906—-1914 Piotr Bohdziewicz uczęsz-
czał do gimnazjum klasycznego w Astrachaniu, które ukończył
ze złotym medalem. Ujawnił wówczas zdolności literacko-
-poetyckie zdobywając nagrodę w konkursie szkolnym.
W latach 1914—1917 studiował architekturę w Instytucie
Inżynierów Cywilnych w Petersburgu (z roczną przerwą
z powodu choroby). Studiów wówczas nie ukończył, zaliczył
tylko dwa lata. W czerwcu 1917 r. powołano go do wojska,
gdzie został podchorążym Michajłowskiej Szkoły Artylerii
w Petersburgu. W okresie Rewolucji Październikowej opuścił
szkołę artylerii i w styczniu 1918 r. przeszedł do II brygady
artylerii I Korpusu Polskiego gen. Dowbora Muśnickiego.
Po skończeniu działali wojennych i rozwiązaniu Korpusu
powrócił w końcu roku 1918 do Astrachania. W latach 1918—
1921 studiował na wydziale nauk przyrodniczych nowo
utworzonego tam uniwersytetu. W czasie studiów pełnił
obowiązki asystenta przy katedrze geologii i paleontologii,
zwracając uwagę profesorów swoimi zdolnościami i zaintere-
sowaniami naukowymi. Pobierał wówczas prywatne lekcje
z historii sztuki u profesora Palmowa. Studiów geologicznych
w Astrachaniu nie ukończył z powodu repatriacji całej rodziny
do Polski w końcu 1921 r.
431