DOI Heft:
Nr. 1
DOI Artikel:Rozprawy
DOI Artikel:Zagórowski, Olgierd: Architekt Kacper Bażanka
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.41526#0098
OLGIERD ZAGÓROWSKI
II. 4. Imbram\owice, kościół norbertanek. Ołba,rz
boczny św. Norberta. (Fot. W. Gumula)
11 Archiwum klasztoru prezentek w Krakowie, Hi-
storia domowa domu panien sióstr a potem i klasztoru
panien zakonnych pod instytutem Ofiarowania Naj-
świętszej Panny Marii w Krakowie na Szpitalnej zo-
stających, s. 15a.
12 Historia domowa, jw., k. 14.
13 Kronika imbramowieka, jw., s. 96.
14 Por. s. 106.
15 Bednarski, jw., s. 344.
10 Łoza, jw., s. 21.
17 Bednarski, jw. i Łoza, jw.
18 Historia domowa, jw., k. 14.
19 Archiwum klasztoru kapucynów w Krakowie, Hi-
storia Conventus nostri Capucinorum Cracoviensium,
s. 20.
20 M. N. w Krakowie, Archiwum oddziału Czartory-
skich, skoroszyt luźny, Sprawy budowlane i wyposaże-
nie wnętrz pałaców, XVII/516, pałac warszawski.
wizytację, którą rozpoczął 18 maja od kościołów kra-
kowskich i w czasie której — przynajmniej w pew-
nych wypadkach — towarzyszył mu Bażanka. Biskup
widząc podczas’ wizytacji ciasnotę klasztoru prezentek
przy ul. Szpitalnej, spytał obecnego przy tym architek-
ta, co należałoby uczynić. Bażanka doradzał, aby ra-
czej wystawić nowe kolegium na wolnym placu przy
kościele św. Jana, aniżeli wydawać pieniądze na re-
mont11. Fundusz na ten cel ofiarował Jan Grabiański.
Sprawa uległa zwłoce .i budowę rozpoczęto dopiero
w r. 1715 12.
W czerwcu 1711 r. Bażanka przebywał na Podla-
siu 13, przypuszczalnie w Białymstoku14. Jedyny to
archiwalnie stwierdzony pobyt Bażanki na Podlasiu,
toteż trzeba przyjąć, że S. Bednarski podał bezpod-
stawnie wiadomość o działalności jego tamże w la-
tach 1711—12 15. Jeszcze dalej poszedł Łoza rozszerza-
jąc ją na lata 1711—26, równocześnie zresztą twier-
dząc, że od r. 1713 Bażanka pracował stale w Krako-
wie 16. Dnia 11 października 1711 Bażanka zaprojekto-
wał i wykonał dekoracje na pogrzebie Stefana Bra-
nickiego w jezuickim kościele śś. Piotra i Pawła w
Krakowie 17.
W r. 1712 Wojciech Dembiński, chorąży zatorski,
współfundator klasztoru prezentek18, postanowił przy
ufundowanym przez siebie klasztorze kapucynów
w Krakowie wystawić domek loretański i robotę po-
wierzył Bażance lfl.
Następną wiadomość o Bażance spotykamy w
związku z budową pałacu Elżbiety z Lubomirskich
Sieniawskiej, hetmanowej wielkiej koronnej w War-
szawie. Marcjan Borkowski, rządca jednego z jej war-
szawskich pałaców zapisał w księdze rachunkowej
„pałacu warszawskiego"20 wiele wiadomości odnoszą-
cych się do tego zagadkowego budynku21. Księga ta,
rozpoczęta 4 marca 1713 podaje pod tą datą wiado-
mość o kopaniu fundamentów, sprowadzeniu dużej
ilości cegieł, a także o łamaniu starych murów. Dnia
7 marca 1713 zapisał Borkowski, że zapłacił „architek-
tom dwiema p. Bażancie i p. Baiowi ad rationem 1500
zł.“ W następnych latach, 1714—16, występuje już tyl-
21 Łoza, jw., s. 21 wysuwa za Bohdziewiczem przy-
puszczenie, że chodzi tu o pałac Adama Sieniawskiego,
później Czapskich, przy Krakowskim Przedmieściu 5.
Pałac ten był przebudowany w latach 1716—20, a ro-
botami kierował Augustyn Locci (W. A. P. Kraków,
oddz. Wawel, rkps 5872, listy Czartoryskich, korespon-
dencja Locciego z Sieniawskim); pracował tu również
K. Bay. Że w istocie jednak szło tutaj o późniejszy
pałac Potockich przy Krakowskim Przedmieściu 15
wynika z rachunków Borkowskiego, w których budu-
jący się pałac określony został jako położony w pobli-
żu kościoła wizytek. Kościół ten stoi przy Krakow-
skim Przedmieściu w pobliżu późniejszego pałacu Po-
tockich, a daleko od trzech pozostałych pałaców Sie-
niawskich. Pałac przy Krakowskim Przedmieściu za-
chował się do naszych czasów w postaci nadanej mu
w drugiej połowie w. XVIII. Ówczesna przebudowa
w zupełności zatarła to, co zaprojektował Bażanka.
88
II. 4. Imbram\owice, kościół norbertanek. Ołba,rz
boczny św. Norberta. (Fot. W. Gumula)
11 Archiwum klasztoru prezentek w Krakowie, Hi-
storia domowa domu panien sióstr a potem i klasztoru
panien zakonnych pod instytutem Ofiarowania Naj-
świętszej Panny Marii w Krakowie na Szpitalnej zo-
stających, s. 15a.
12 Historia domowa, jw., k. 14.
13 Kronika imbramowieka, jw., s. 96.
14 Por. s. 106.
15 Bednarski, jw., s. 344.
10 Łoza, jw., s. 21.
17 Bednarski, jw. i Łoza, jw.
18 Historia domowa, jw., k. 14.
19 Archiwum klasztoru kapucynów w Krakowie, Hi-
storia Conventus nostri Capucinorum Cracoviensium,
s. 20.
20 M. N. w Krakowie, Archiwum oddziału Czartory-
skich, skoroszyt luźny, Sprawy budowlane i wyposaże-
nie wnętrz pałaców, XVII/516, pałac warszawski.
wizytację, którą rozpoczął 18 maja od kościołów kra-
kowskich i w czasie której — przynajmniej w pew-
nych wypadkach — towarzyszył mu Bażanka. Biskup
widząc podczas’ wizytacji ciasnotę klasztoru prezentek
przy ul. Szpitalnej, spytał obecnego przy tym architek-
ta, co należałoby uczynić. Bażanka doradzał, aby ra-
czej wystawić nowe kolegium na wolnym placu przy
kościele św. Jana, aniżeli wydawać pieniądze na re-
mont11. Fundusz na ten cel ofiarował Jan Grabiański.
Sprawa uległa zwłoce .i budowę rozpoczęto dopiero
w r. 1715 12.
W czerwcu 1711 r. Bażanka przebywał na Podla-
siu 13, przypuszczalnie w Białymstoku14. Jedyny to
archiwalnie stwierdzony pobyt Bażanki na Podlasiu,
toteż trzeba przyjąć, że S. Bednarski podał bezpod-
stawnie wiadomość o działalności jego tamże w la-
tach 1711—12 15. Jeszcze dalej poszedł Łoza rozszerza-
jąc ją na lata 1711—26, równocześnie zresztą twier-
dząc, że od r. 1713 Bażanka pracował stale w Krako-
wie 16. Dnia 11 października 1711 Bażanka zaprojekto-
wał i wykonał dekoracje na pogrzebie Stefana Bra-
nickiego w jezuickim kościele śś. Piotra i Pawła w
Krakowie 17.
W r. 1712 Wojciech Dembiński, chorąży zatorski,
współfundator klasztoru prezentek18, postanowił przy
ufundowanym przez siebie klasztorze kapucynów
w Krakowie wystawić domek loretański i robotę po-
wierzył Bażance lfl.
Następną wiadomość o Bażance spotykamy w
związku z budową pałacu Elżbiety z Lubomirskich
Sieniawskiej, hetmanowej wielkiej koronnej w War-
szawie. Marcjan Borkowski, rządca jednego z jej war-
szawskich pałaców zapisał w księdze rachunkowej
„pałacu warszawskiego"20 wiele wiadomości odnoszą-
cych się do tego zagadkowego budynku21. Księga ta,
rozpoczęta 4 marca 1713 podaje pod tą datą wiado-
mość o kopaniu fundamentów, sprowadzeniu dużej
ilości cegieł, a także o łamaniu starych murów. Dnia
7 marca 1713 zapisał Borkowski, że zapłacił „architek-
tom dwiema p. Bażancie i p. Baiowi ad rationem 1500
zł.“ W następnych latach, 1714—16, występuje już tyl-
21 Łoza, jw., s. 21 wysuwa za Bohdziewiczem przy-
puszczenie, że chodzi tu o pałac Adama Sieniawskiego,
później Czapskich, przy Krakowskim Przedmieściu 5.
Pałac ten był przebudowany w latach 1716—20, a ro-
botami kierował Augustyn Locci (W. A. P. Kraków,
oddz. Wawel, rkps 5872, listy Czartoryskich, korespon-
dencja Locciego z Sieniawskim); pracował tu również
K. Bay. Że w istocie jednak szło tutaj o późniejszy
pałac Potockich przy Krakowskim Przedmieściu 15
wynika z rachunków Borkowskiego, w których budu-
jący się pałac określony został jako położony w pobli-
żu kościoła wizytek. Kościół ten stoi przy Krakow-
skim Przedmieściu w pobliżu późniejszego pałacu Po-
tockich, a daleko od trzech pozostałych pałaców Sie-
niawskich. Pałac przy Krakowskim Przedmieściu za-
chował się do naszych czasów w postaci nadanej mu
w drugiej połowie w. XVIII. Ówczesna przebudowa
w zupełności zatarła to, co zaprojektował Bażanka.
88