Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]
Biuletyn Historii Sztuki
— 18.1956
Cite this page
Please cite this page by using the following URL/DOI:
https://doi.org/10.11588/diglit.41526#0163
DOI issue:
Nr. 1
DOI article:Miscellanea
DOI article:Waniewska, Janina: Jan Bogumił Plersch (1732 - 1817): zarys działalności
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.41526#0163
JAN BOGUMIŁ PLERSCH
II. 3. J. B. Plersch, szkic do plafonu „Flora i Zefir“. Gab. Rycin Bibl. U. W.
(Fot. E. Kozłowska-Tomczyk, zb. PIS)
wany rysunek o podobnej tematyce i kompozycji jest
niewątpliwie szkicem do tego plafonu 10 (il. 4). W 1779
r. w Pokoju Kąpielowym, zwanym Pokojem Diany,
powstaje plafon „Diana i Akteon“. Temat tego ostat-
niego zaczerpnięty z „Przemian" Owidiusza, wiązał
się ściśle z dekoracją stiukową ścian tej sali20. Oby-
dwa te dzieła, jedne z niewielu sygnowanych i dato-
wanych dzieł artysty, zostały zniszczone w 1944 r.
Z dalszą działalnością Plerscha w pałacu łazienkow-
skim wiąże się nie zachowany „Widok Kantonu"21
10 Gab. Rycin Bibl. Zakładu Narodowego im. Osso-
lińskich we Wrocławiu, nr inw. I. g. 5403, 16X21 cm,
pióro, lawowany tuszem.
20 Batowski Z., Plersch, jw., s. 150; Niemojewski L.,
jw., s. 33, 34; Tatarkiewicz W., Ujazdów, jw., s. 26, 27;
Tatarkiewicz W., Rządy artystyczne, jw., s. 53—55;
Iskierski St., jw., s. 50, 51; Mrozińska M., Pierwowzory
graficzne łazienkowskich stiuków figuralnych, Biule-
w gabinecie królewskim na piętrze oraz polichromia
południowej fasady, która już w roku 1784 ule-
gła zniszczeniu przy przebudowie Merliniego22.
Jedynym częściowo przynajmniej zachowanym dziełem
Plerscha w pałacu łazienkowskim jest dekoracja Sali
Balowej, wykonana w latach 1793—95, silnie uszko-
dzona przez pożar pałacu w r. 19 4 4 23. Znaczna prze-
waga elementów figuralnych w ramach motywów ara-
beski i groteski całkowicie różni stylowo tę dekora-
cję od wszystkich innych wcześniejszych prac artysty;
tyn H. S. XV (1953), nr 2, s. 23.
21 Tatarkiewicz W., Ujazdów, jw., s. 27, przyp. 54;
Batowski Z., Plersch, jw., s. 150.
22 Tatarkiewicz W., Ujazdów, jw., s. 27, przyp. 54.
23 Batowski Z., Plersch, jw., s. 150; Niemojewski L.,
jw., s. 36; Rastawiecki E., Słownik malarzów polskich...,
II, Warszawa 1851, s. 110; Tatarkiewicz W., Rządy
artystyczne, jw., s. 55.
153
II. 3. J. B. Plersch, szkic do plafonu „Flora i Zefir“. Gab. Rycin Bibl. U. W.
(Fot. E. Kozłowska-Tomczyk, zb. PIS)
wany rysunek o podobnej tematyce i kompozycji jest
niewątpliwie szkicem do tego plafonu 10 (il. 4). W 1779
r. w Pokoju Kąpielowym, zwanym Pokojem Diany,
powstaje plafon „Diana i Akteon“. Temat tego ostat-
niego zaczerpnięty z „Przemian" Owidiusza, wiązał
się ściśle z dekoracją stiukową ścian tej sali20. Oby-
dwa te dzieła, jedne z niewielu sygnowanych i dato-
wanych dzieł artysty, zostały zniszczone w 1944 r.
Z dalszą działalnością Plerscha w pałacu łazienkow-
skim wiąże się nie zachowany „Widok Kantonu"21
10 Gab. Rycin Bibl. Zakładu Narodowego im. Osso-
lińskich we Wrocławiu, nr inw. I. g. 5403, 16X21 cm,
pióro, lawowany tuszem.
20 Batowski Z., Plersch, jw., s. 150; Niemojewski L.,
jw., s. 33, 34; Tatarkiewicz W., Ujazdów, jw., s. 26, 27;
Tatarkiewicz W., Rządy artystyczne, jw., s. 53—55;
Iskierski St., jw., s. 50, 51; Mrozińska M., Pierwowzory
graficzne łazienkowskich stiuków figuralnych, Biule-
w gabinecie królewskim na piętrze oraz polichromia
południowej fasady, która już w roku 1784 ule-
gła zniszczeniu przy przebudowie Merliniego22.
Jedynym częściowo przynajmniej zachowanym dziełem
Plerscha w pałacu łazienkowskim jest dekoracja Sali
Balowej, wykonana w latach 1793—95, silnie uszko-
dzona przez pożar pałacu w r. 19 4 4 23. Znaczna prze-
waga elementów figuralnych w ramach motywów ara-
beski i groteski całkowicie różni stylowo tę dekora-
cję od wszystkich innych wcześniejszych prac artysty;
tyn H. S. XV (1953), nr 2, s. 23.
21 Tatarkiewicz W., Ujazdów, jw., s. 27, przyp. 54;
Batowski Z., Plersch, jw., s. 150.
22 Tatarkiewicz W., Ujazdów, jw., s. 27, przyp. 54.
23 Batowski Z., Plersch, jw., s. 150; Niemojewski L.,
jw., s. 36; Rastawiecki E., Słownik malarzów polskich...,
II, Warszawa 1851, s. 110; Tatarkiewicz W., Rządy
artystyczne, jw., s. 55.
153