Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (18.1956)

PIOTR SKUBISZEWSKI


II. 5. Kraków, katedra. Głowa Zbigniewa Oleśnickiego (?) na grobowcu Władysława
Jagiełły. (Fot. S. Kolowca, zb. PIS)

giem postawy renesansowej daje tak znakomite stu-
dia, jak głowy burmistrza Kastenmayera, archidiako-
na Hinderkirchera, czy też ukochanej księcia Albrech-
ta, Agnieszki Bernauer. Portretowemu nastawieniu
tych rzeźbiarzy odpowiada konsekwencja prostego
formowania ubiorów z równoczesnym wiernym odda-
niem najważniejszych cech kostiumu, niemal całkowi-
ty brak ornamentacjli, sugerujący pozorną „pozastyło-
wość“ tych nagrobków. Płyty te operują bogatymi
formami od zupełnie płaskiego reliefu (A. Bernauer),

22 Dettloff S., Rzeźba polska do początku XVIII
wieku, wyd. Wiedza o Polsce, Warszawa b. r., s. 65;
Walicka M., Sztuka polska za Piastów i Jagiellonów,

poprzez półwypukłe (Pienzenauer), aż do plastycznych
postaci, spoczywających na śmiertelnym łożu (Kasten-
mayer). Charakterystyczną cechą ich kompozycji jest
to, że nie posługują się pełnoplastyczną postacią oder-
waną od płyty; w większości z nich głowa ma silniej
podkreślone cechy trójwymiarowości niż korpus, który
zazwyczaj lekko spłaszczony wgłębia się w płytę.
Pierwsi Szczęsny Dettloff i Michał Walicki22 zwró-
cili uwagę na środowisko południowo-niemieckie przy
omawianiu genezy stylu grobowca Jagiełły. Tam istot-

w wyd. Hamann R., Dzieje Sztuki, Warszawa 1934,
s. 989—990.

170