DOI issue:
Nr. 4
DOI article:Rozprawy
DOI article:Więcek, Adam: Dawid i Jan Tscherningowie oraz ich ryciny o polskie tematyce: z dziejów śląsko-polskich stosunków artystycznych na przełomie XVII i XVIII stulecia
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.41526#0502
ADAM WIĘCEK
li. 8. Dawid Tscherning, Widok Kalwarii 'Zebrzydowskiej, 1645, miedzioryt.
dalekim kuzynem, zdradzającym j.uż wówczas duże za-
miłowanie do sztuk pięknych, a szczególnie poezji,
w której zaczął nawet stawiać wstępne kroki. Nie jest
więc wykluczone, że właśnie ów początkujący poeta
obudzić mógł w swoim kuzynie pierwsze zaintereso-
wanie do sztuki graficznej. Drogi o>bu młodzieńców
rozeszły się wprawdzie w niedługim już czasie, tym
niemniej jednak zadzierzgnięte przed laty więzy przy-
jaźni łączyły ich — jak zobaczymy — i później 9.
W latach trzydziestych opuszcza Dawid dom ro-
dzinny, podobnie jak czynią to jego bracia oraz tysią-
9 Andrzej Tscherning opuścił niedługo Śląsk i po
wieloletnich wędrówkach oraz studiach — m.i. prze-
bywał przez krótki czas w Toruniu — osiadł wreszcie
na stałe w charakterze profesora poezji na uniwersy-
tecie w Rostocku.
10 Por.: Wunderseltzame Gedanken iiber der Ge-
schwinden Resolution Herm David Tschernings Kupf-
ferstechers zu Crackaw; welcher iiber alles uerhoffen
mit der viel Ehren-Tugendreichen Jungfrauen Anna
Maria, Hem George Zimmermannes Biirgers und Bild-
hawers zu Crackaw Ehleiblichen Tochter nechsthiinf-
ce innych Ślązaków w obawie przed panoszącą się
wojną i jej straszliwymi skutkami. Odtąd życie Tscher-
ninga upływać będzie pod znakiem stałych wędrówek
z miasta do miasta, z jednego kraju do drugiego.
Po opuszczeniu Śląska udaje się Dawid prawdopo-
dobnie wprost do Szwajcarii. Jak wynikało by z ów-
czesnych relacji brata artysty Pawła, oraz jego przy-
jaciela Colerusa a także i poety Andrzeja Tscherninga
przebywał rytownik przez jakiś czas w Bernie, Zu-
rychu oraz Lucernie10. Dalsze koleje losu rzucają go
aż na teren Alzacji. W Strassburgu wstępuje do pra-
ftigen I Weinmonats-Tag des jetzt laujenden 1645-
sten Jahres in Gedachter Kónigl. Haupt-Stadt in Po-
len sein Hochzeitliches Ehren-fest Christlichem brau-
che... Entworffen durch Endsbekante respectiue Land-
smann und Brudem. Gedruckt zu Rreslaw durch Geor-
gium Baumann (1645), s.l. Cytuję:
„Wie manches Venus-Stern
schein Dich freundlich an
zu Bern, Zurich und Luzern...“
Powyższy druk, o ośmiu stronach, niedużego formatu,
dochował się do naszych czasów w jedynym egzempla-
488
li. 8. Dawid Tscherning, Widok Kalwarii 'Zebrzydowskiej, 1645, miedzioryt.
dalekim kuzynem, zdradzającym j.uż wówczas duże za-
miłowanie do sztuk pięknych, a szczególnie poezji,
w której zaczął nawet stawiać wstępne kroki. Nie jest
więc wykluczone, że właśnie ów początkujący poeta
obudzić mógł w swoim kuzynie pierwsze zaintereso-
wanie do sztuki graficznej. Drogi o>bu młodzieńców
rozeszły się wprawdzie w niedługim już czasie, tym
niemniej jednak zadzierzgnięte przed laty więzy przy-
jaźni łączyły ich — jak zobaczymy — i później 9.
W latach trzydziestych opuszcza Dawid dom ro-
dzinny, podobnie jak czynią to jego bracia oraz tysią-
9 Andrzej Tscherning opuścił niedługo Śląsk i po
wieloletnich wędrówkach oraz studiach — m.i. prze-
bywał przez krótki czas w Toruniu — osiadł wreszcie
na stałe w charakterze profesora poezji na uniwersy-
tecie w Rostocku.
10 Por.: Wunderseltzame Gedanken iiber der Ge-
schwinden Resolution Herm David Tschernings Kupf-
ferstechers zu Crackaw; welcher iiber alles uerhoffen
mit der viel Ehren-Tugendreichen Jungfrauen Anna
Maria, Hem George Zimmermannes Biirgers und Bild-
hawers zu Crackaw Ehleiblichen Tochter nechsthiinf-
ce innych Ślązaków w obawie przed panoszącą się
wojną i jej straszliwymi skutkami. Odtąd życie Tscher-
ninga upływać będzie pod znakiem stałych wędrówek
z miasta do miasta, z jednego kraju do drugiego.
Po opuszczeniu Śląska udaje się Dawid prawdopo-
dobnie wprost do Szwajcarii. Jak wynikało by z ów-
czesnych relacji brata artysty Pawła, oraz jego przy-
jaciela Colerusa a także i poety Andrzeja Tscherninga
przebywał rytownik przez jakiś czas w Bernie, Zu-
rychu oraz Lucernie10. Dalsze koleje losu rzucają go
aż na teren Alzacji. W Strassburgu wstępuje do pra-
ftigen I Weinmonats-Tag des jetzt laujenden 1645-
sten Jahres in Gedachter Kónigl. Haupt-Stadt in Po-
len sein Hochzeitliches Ehren-fest Christlichem brau-
che... Entworffen durch Endsbekante respectiue Land-
smann und Brudem. Gedruckt zu Rreslaw durch Geor-
gium Baumann (1645), s.l. Cytuję:
„Wie manches Venus-Stern
schein Dich freundlich an
zu Bern, Zurich und Luzern...“
Powyższy druk, o ośmiu stronach, niedużego formatu,
dochował się do naszych czasów w jedynym egzempla-
488