DOI Artikel:
Bieniecki, Zdzisław: Obraz Warszawy z 1701 roku w rysunkach Jana Jerzego Feyge
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.48235#0275
WARSZAWA 1701 W RYSUNKACH J. J. FEYGE
II. 1. J. J. Feyge. Mniejszy widok Warszawy, 1701. (Fot. SAD)
rudno dostępnym ze względu na wojskowy charakter za-
wartych w nim materiałów, zespole Korpusu Inżynierów
(Ingenieurcorps B III) w ówczesnym Saskim Krajowym
Archiwum Głównym (Sachsisches Landeshauptarchiv), obec-
nie Archiwum Państwowym (Staatsarchiv) w Dreźnie7.
Z pozycji, odnalezionych w zbiorze drezdeńskim, przed-
miotem obecnego opracowania są tylko dwie pierwsze, gdyż
wiąże je trojako wspólnota: tematu, autorstwa i czasu powsta-
nia, co skłania do rozpatrzenia ich łącznie. Ukazuje się ono
ze znacznym opóźnieniem od daty dokonania wspomnianych
odkryć. W ciągu owego czasu piszący te słowa, w którego po-
siadaniu początkowo znajdowały się jedyne reprodukcje
fotograficzne wymienionych materiałów, nie szczędził udos-
tępnienia ich do wykorzystania i publikacji zainteresowanym
przeszłością Warszawy 8. Następnie oryginały obu rozpatry-
wanych widoków zostały wraz z przeważającą częścią polo-
niców wypożyczonych w tym celu z Drezna udostępnione
publicznie na wystawie ,,Varsaviana w zbiorach drezdeń-
skich”, zorganizowanej w 1965 r. z inicjatywy Muzeum
Historycznego m. st. Warszawy w jego staromiejskiej sie-
dzibie, przy współudziale ówczesnego Saskiego Krajowego
Archiwum Głównego. Z tejże okazji jeden z rysunków w ca-
łości, jak również część widoków szczegółowych z otoku oka-
lającego na nim widok ogólny miasta reprodukowano w ka-
talogu wystawy i wydanych w związku z nią publikacjach,
dotyczących niektórych zespołów i budowli warszawskich9.
Stąd w tytule obecnego opracowania nie znalazły się —
frapujące posmakiem rewelacji — określenia: „nie znane”
7 W dalszym ciągu: SAD; autor winien jest wdzięczność (nie żyją-
cemu już) prof. drowi Walterowi Hentschel oraz drowi Karlheinz Blaschke
i drowi Eberłiardowi Scholze za udostępnienie zbiorów i zwrócenie uwagi
na nie wykorzystany zespól archiwalny.
• M. in.: I. TURNAU, Odzież mieszczaństwa warszawskiego w XVIII
w.. Wrocław — Warszawa — Kraków 1967, s. 313, il. il. 30, 33, 106, 110,
111, 142, 144, 150, 155; — W. SZANIAWSKA, Zapomniany ratusz Starej
Warszawy, „Stolica” XVIII, 1963, nr 14—15, s. 26—27.
9 Varsaviana .... o.c., [Katalog], nr kat. 3 i 4; — W. SZANIAWSKA,
Zmiany w rozplanowaniu i zabudowie Krakowskiego Przedmieścia do 1733 r'
„Biul. Hist. Sztuki” XXIX, 1967, nr 3, s. 285-316; — A. BARTCZA’
KOWA, Kościół Franciszkanów w Warszawie, ibidem, s. 416—423; —
J. RUTKOWSKA, Brama Krakowska w Warszawie, ibidem, s. 424 — 434;
— Teka do „Biul. Hist. Sztuki” Varsaviana w zbiorach drezdeńskich, do-
datek do nru 3, pl. 2. Ponadto fragmenty rysunków J. J. Eeygego opubli-
kowali m. in.: K. KONARSKI, Warszawa w pierwszym jej stołecznym okre-
sie, Warszawa 1970, il. il. 59, 60, 110, 121—123; — H. SZWANKOWSKA,
Baszta Mostowa, „Stolica” XXII, 1967, nr 32, s. 13. Zob. także przyp. 10,
259
II. 1. J. J. Feyge. Mniejszy widok Warszawy, 1701. (Fot. SAD)
rudno dostępnym ze względu na wojskowy charakter za-
wartych w nim materiałów, zespole Korpusu Inżynierów
(Ingenieurcorps B III) w ówczesnym Saskim Krajowym
Archiwum Głównym (Sachsisches Landeshauptarchiv), obec-
nie Archiwum Państwowym (Staatsarchiv) w Dreźnie7.
Z pozycji, odnalezionych w zbiorze drezdeńskim, przed-
miotem obecnego opracowania są tylko dwie pierwsze, gdyż
wiąże je trojako wspólnota: tematu, autorstwa i czasu powsta-
nia, co skłania do rozpatrzenia ich łącznie. Ukazuje się ono
ze znacznym opóźnieniem od daty dokonania wspomnianych
odkryć. W ciągu owego czasu piszący te słowa, w którego po-
siadaniu początkowo znajdowały się jedyne reprodukcje
fotograficzne wymienionych materiałów, nie szczędził udos-
tępnienia ich do wykorzystania i publikacji zainteresowanym
przeszłością Warszawy 8. Następnie oryginały obu rozpatry-
wanych widoków zostały wraz z przeważającą częścią polo-
niców wypożyczonych w tym celu z Drezna udostępnione
publicznie na wystawie ,,Varsaviana w zbiorach drezdeń-
skich”, zorganizowanej w 1965 r. z inicjatywy Muzeum
Historycznego m. st. Warszawy w jego staromiejskiej sie-
dzibie, przy współudziale ówczesnego Saskiego Krajowego
Archiwum Głównego. Z tejże okazji jeden z rysunków w ca-
łości, jak również część widoków szczegółowych z otoku oka-
lającego na nim widok ogólny miasta reprodukowano w ka-
talogu wystawy i wydanych w związku z nią publikacjach,
dotyczących niektórych zespołów i budowli warszawskich9.
Stąd w tytule obecnego opracowania nie znalazły się —
frapujące posmakiem rewelacji — określenia: „nie znane”
7 W dalszym ciągu: SAD; autor winien jest wdzięczność (nie żyją-
cemu już) prof. drowi Walterowi Hentschel oraz drowi Karlheinz Blaschke
i drowi Eberłiardowi Scholze za udostępnienie zbiorów i zwrócenie uwagi
na nie wykorzystany zespól archiwalny.
• M. in.: I. TURNAU, Odzież mieszczaństwa warszawskiego w XVIII
w.. Wrocław — Warszawa — Kraków 1967, s. 313, il. il. 30, 33, 106, 110,
111, 142, 144, 150, 155; — W. SZANIAWSKA, Zapomniany ratusz Starej
Warszawy, „Stolica” XVIII, 1963, nr 14—15, s. 26—27.
9 Varsaviana .... o.c., [Katalog], nr kat. 3 i 4; — W. SZANIAWSKA,
Zmiany w rozplanowaniu i zabudowie Krakowskiego Przedmieścia do 1733 r'
„Biul. Hist. Sztuki” XXIX, 1967, nr 3, s. 285-316; — A. BARTCZA’
KOWA, Kościół Franciszkanów w Warszawie, ibidem, s. 416—423; —
J. RUTKOWSKA, Brama Krakowska w Warszawie, ibidem, s. 424 — 434;
— Teka do „Biul. Hist. Sztuki” Varsaviana w zbiorach drezdeńskich, do-
datek do nru 3, pl. 2. Ponadto fragmenty rysunków J. J. Eeygego opubli-
kowali m. in.: K. KONARSKI, Warszawa w pierwszym jej stołecznym okre-
sie, Warszawa 1970, il. il. 59, 60, 110, 121—123; — H. SZWANKOWSKA,
Baszta Mostowa, „Stolica” XXII, 1967, nr 32, s. 13. Zob. także przyp. 10,
259