DOI Artikel:
Ceptowski, Józef; Ceptowski, Jacek: Michał Zöpf-Ceptowski
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.48235#0394
JÓZEF CEPTOWSKI i JACEK CEPTOWSKI
II. 13. Metryka chrztu Jana Adama, syna artysty Michała
Ceptowskiego i Zofii z Męczyńskich, ur. 3. VI.1798 r. w Poz-
naniu ■— Półwieś 133. Rodzice chrzestni: Józef Skórzewski
i (Aniela) z Kwileckich Węgorzewska
II. 14. Metryka chrztu Karola, syna artysty Michała Ceptow-
skiego i Zofii z Menczyńskich, ur. 23.III.1801 r. w Poznaniu ■—•
Półwieś 133. Rodzice chrzestni: Karol Bynkoski (Bieńkowski)
i Julianna Bynkoska (Bieńkowska)
II. 15. Metryka chrztu Maksymiliana Franciszka, syna Michała
i Zofii z Męczyńskich Ceptowskich, ur. 12.K.1806 r. w Maryno-
polu (?). Rodzice chrzestni: Józef Wielowieyski i Marianna
Barska w asyście Doroty Rogalińskiej
z pałacami w Czerniejewie, Pawłowicach, Poznaniu, Objezie-
rzu i Mchach, a także pałaców projektowanych i budowanych
przez architekta Stanisława Zawadzkiego w Śmiełowie, Dob-
rzycy i Lubostroniu jest uderzająca. Poza tym w posiadaniu
rodziny Ceptowskich jest list pisany dnia 26 stycznia 1818 r.
przez Filipa Lewandowskiego do córek Balbiny i Marii
w Marynopolu pod Poznaniem, w którym jest mowa o tym,
że zięć Michał Ceptowski zaangażował ogrodnika zatrudnio-
nego u W-go Kruszyńskiego (szwagra Fryderyka Skórzew-
skiego), o którego (ogrodnika) ubiega się również Heinrich,
uczony ogrodnik lubostroński, to zaś przemawia za bliskimi
kontaktami mistrza Michała z dworem w Lubostroniu. Można
zatem odtąd postulować, aby we wszystkich nowo ukazują-
cych się opracowaniach, dotyczących artystów rzeźbiarzy
i sztukatorów z terenu Poznania i Wielkopolski, nie podawać
nazwiska Ceptowicz zamiast właściwej osoby — Michała
Ceptowskiego.
Biografia Michała Zópf-Ceptowskiego jest przykładem
pełnej asymilacji artysty-obcokrajowca przez społeczność
polską, tym bardziej znamiennym, że zaistniała ona w czasie
kilkuletnich już rządów pruskich w Wielkopolsce w okresie
tzw. Prus Południowych (1793—1806). Spolszczeniu uległo
wówczas dwóch braci sztukatorów rodem z Bawarii. Starszy
z nich zasłynął jako biegły mistrz dłuta — Polak (por. przyp. 2),
drugi młodszy zmarł w Poznaniu w młodym wieku jako
nieznany bliżej sztukator22.
Postać rzeźbiarza Michała Zópf-Ceptowskiego ma zna-
czenie szczególnie dla historii sztuki w Wielkopolsce, gdyż
dotyczy artysty, który pochodził z wielkopokoleniowej rodzi-
ny sztukatorskiej, związanej z tzw. Szkołą Wessobrunnską
w Górnej Bawarii23, a po osiedleniu się w Wielkopolsce stał się
protoplastą kilku pokoleń już polskich rzeźbiarzy i sztukato-
rów działających w ciągu całego wieku XIX (Aneks 2). Osta-
tnim ich przedstawicielem był rzeźbiarz Paweł Walenty Cep-
towski (1869—1956), czynny w Poznaniu do wybuchu pier-
wszej wojny światowej. Najznakomitszym natomiast i wszech-
stronnie wyszkolonym rzeźbiarzem tego rodu był Karol Cep-
towski (1801—47), zasługujący na osobne monograficzne
opracowanie przez historyków sztuki
22 AA-Diec. P, Lib. mort. Eccl. Martini, Posnaniae, 1779—1807,
pag. 59.
23 THIEME-BECKER, o.c., s. 543; — dr Georg HAGER, Die Bauta-
tigkeit im Kloster Wessobrunn und die Wessobrunner Stuccatoren, Miin-
chen 1893/1894; — H. SCHNELL, Die Wessobrunner Stukkatoren. Ihre
Kulturleistung im Reich und im Ausland, Miinchen 1941.
ANEKS 1
TABELA RODOWA ZOPFÓW W GÓRNEJ BAWARII*
Mathias z Wessobrun
dzieci
1. Johann Michael1 x
sztukator, 22.11.1756
chrzcz. 7.10. w kość.
1730 w kość. Raisting
Wessobrunn,
zm. 13.11.1807
pod Nowym
Młynem
Julianna Yilgertshoferin
z d. Gaispoint
Maria z d. Probst 2. Maria
(c. Bernarda i Anna
Barbary z d.
Schmidt ur. 12.1.
1731 w Sólb,
zm. 28.8.1805 w
Raisting
* Odpisy metryk w posiadaniu rodziny Ceptowskich.
1 Wg informacji plebana Eritza z Raisting (5.5.1941) w metryce
dzieci
1. Johann Michael, ur. 19.9.1757
2. Agatha, ur. 4.2.1760
3. Mathild, ur. 30.7.1761 zamężna
4. Mathias, ur. 21.2.1765 w Raisting, spolszczony w 1796
w Poznaniu jako Michał Ceptowski
5. Kreszens, ur. 24.8.1769 w Raisting, spolszczony w 1796 (?)
w Poznaniu jako Józef Ceptowski
zgonu żony Johanna Michaela — Marii, zaznaczono, że mąż jej, sztukator,
wyjechał „przeszło 30 lat temu na zawsze” i że nazwisko Zdpfów zanika.
374
II. 13. Metryka chrztu Jana Adama, syna artysty Michała
Ceptowskiego i Zofii z Męczyńskich, ur. 3. VI.1798 r. w Poz-
naniu ■— Półwieś 133. Rodzice chrzestni: Józef Skórzewski
i (Aniela) z Kwileckich Węgorzewska
II. 14. Metryka chrztu Karola, syna artysty Michała Ceptow-
skiego i Zofii z Menczyńskich, ur. 23.III.1801 r. w Poznaniu ■—•
Półwieś 133. Rodzice chrzestni: Karol Bynkoski (Bieńkowski)
i Julianna Bynkoska (Bieńkowska)
II. 15. Metryka chrztu Maksymiliana Franciszka, syna Michała
i Zofii z Męczyńskich Ceptowskich, ur. 12.K.1806 r. w Maryno-
polu (?). Rodzice chrzestni: Józef Wielowieyski i Marianna
Barska w asyście Doroty Rogalińskiej
z pałacami w Czerniejewie, Pawłowicach, Poznaniu, Objezie-
rzu i Mchach, a także pałaców projektowanych i budowanych
przez architekta Stanisława Zawadzkiego w Śmiełowie, Dob-
rzycy i Lubostroniu jest uderzająca. Poza tym w posiadaniu
rodziny Ceptowskich jest list pisany dnia 26 stycznia 1818 r.
przez Filipa Lewandowskiego do córek Balbiny i Marii
w Marynopolu pod Poznaniem, w którym jest mowa o tym,
że zięć Michał Ceptowski zaangażował ogrodnika zatrudnio-
nego u W-go Kruszyńskiego (szwagra Fryderyka Skórzew-
skiego), o którego (ogrodnika) ubiega się również Heinrich,
uczony ogrodnik lubostroński, to zaś przemawia za bliskimi
kontaktami mistrza Michała z dworem w Lubostroniu. Można
zatem odtąd postulować, aby we wszystkich nowo ukazują-
cych się opracowaniach, dotyczących artystów rzeźbiarzy
i sztukatorów z terenu Poznania i Wielkopolski, nie podawać
nazwiska Ceptowicz zamiast właściwej osoby — Michała
Ceptowskiego.
Biografia Michała Zópf-Ceptowskiego jest przykładem
pełnej asymilacji artysty-obcokrajowca przez społeczność
polską, tym bardziej znamiennym, że zaistniała ona w czasie
kilkuletnich już rządów pruskich w Wielkopolsce w okresie
tzw. Prus Południowych (1793—1806). Spolszczeniu uległo
wówczas dwóch braci sztukatorów rodem z Bawarii. Starszy
z nich zasłynął jako biegły mistrz dłuta — Polak (por. przyp. 2),
drugi młodszy zmarł w Poznaniu w młodym wieku jako
nieznany bliżej sztukator22.
Postać rzeźbiarza Michała Zópf-Ceptowskiego ma zna-
czenie szczególnie dla historii sztuki w Wielkopolsce, gdyż
dotyczy artysty, który pochodził z wielkopokoleniowej rodzi-
ny sztukatorskiej, związanej z tzw. Szkołą Wessobrunnską
w Górnej Bawarii23, a po osiedleniu się w Wielkopolsce stał się
protoplastą kilku pokoleń już polskich rzeźbiarzy i sztukato-
rów działających w ciągu całego wieku XIX (Aneks 2). Osta-
tnim ich przedstawicielem był rzeźbiarz Paweł Walenty Cep-
towski (1869—1956), czynny w Poznaniu do wybuchu pier-
wszej wojny światowej. Najznakomitszym natomiast i wszech-
stronnie wyszkolonym rzeźbiarzem tego rodu był Karol Cep-
towski (1801—47), zasługujący na osobne monograficzne
opracowanie przez historyków sztuki
22 AA-Diec. P, Lib. mort. Eccl. Martini, Posnaniae, 1779—1807,
pag. 59.
23 THIEME-BECKER, o.c., s. 543; — dr Georg HAGER, Die Bauta-
tigkeit im Kloster Wessobrunn und die Wessobrunner Stuccatoren, Miin-
chen 1893/1894; — H. SCHNELL, Die Wessobrunner Stukkatoren. Ihre
Kulturleistung im Reich und im Ausland, Miinchen 1941.
ANEKS 1
TABELA RODOWA ZOPFÓW W GÓRNEJ BAWARII*
Mathias z Wessobrun
dzieci
1. Johann Michael1 x
sztukator, 22.11.1756
chrzcz. 7.10. w kość.
1730 w kość. Raisting
Wessobrunn,
zm. 13.11.1807
pod Nowym
Młynem
Julianna Yilgertshoferin
z d. Gaispoint
Maria z d. Probst 2. Maria
(c. Bernarda i Anna
Barbary z d.
Schmidt ur. 12.1.
1731 w Sólb,
zm. 28.8.1805 w
Raisting
* Odpisy metryk w posiadaniu rodziny Ceptowskich.
1 Wg informacji plebana Eritza z Raisting (5.5.1941) w metryce
dzieci
1. Johann Michael, ur. 19.9.1757
2. Agatha, ur. 4.2.1760
3. Mathild, ur. 30.7.1761 zamężna
4. Mathias, ur. 21.2.1765 w Raisting, spolszczony w 1796
w Poznaniu jako Michał Ceptowski
5. Kreszens, ur. 24.8.1769 w Raisting, spolszczony w 1796 (?)
w Poznaniu jako Józef Ceptowski
zgonu żony Johanna Michaela — Marii, zaznaczono, że mąż jej, sztukator,
wyjechał „przeszło 30 lat temu na zawsze” i że nazwisko Zdpfów zanika.
374