Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (58.1996)

KRYSTYNA MOISAN-JABŁOŃSKA


II. 11. Mika Mickun, bez tytułu, blacha miedziana, emalia
barwna, 1950-60. Fot. I. Bandy
III. 11. Mika Mickun, untitled, copperplate, coloured enamel,
195O-'6O. Phot. I. Bandy

zbiorowej wystawie współczesnej sztuki religijnej w
"M.H. de Young Memoriał Museum" w San Francisco.
Trzy lata później dzieła rzeźbiarki zostały pokazane
podczas letniej sesji w "American Gallery" w Los An-
geles.
Artystka brała również udział w kolejnych Salonach
Sztuki Sakralnej (m.in. w roku 1953)34 odbywających
się w paryskim Musee d'Art Moderne. Na Dziesiątym
"Salon d'Art Sacre" rzeźbiarka wystawiła sześć prac35.
W miesięczniku "Theatre" z listopada 1960, w artykule
omawiającym Salon Sztuki Sakralnej została zamiesz-
czona pozytywna opinia o pracach polskiej artystki36.
W czerwcu roku 1950 rzeźbiarka prezentowała duży
wybór swych prac na pierwszej powojennej indywidu-
alnej wystawie w paryskiej "Galerie Chaleyssin"37. W
"Le Parisien Libere" ukazało się przychylne sprawozda-
nie z wystawy autorstwa A.-H. Martinie: maski Miki
Mikoun nie są zwidami o jowialnej inspiracji przezna-
czonymi dla byle karnawału; są to dzieła o tragicznym
wyrazie. Za pomocą emalii o głębokiej i błyszczącej

masie - rozmieszczonej na pociętych i wykutych listkach
miedzi - rysującej, wywołującej twarze postaci mitycz-
nych, niekiedy obojętnych jak Przeznaczenie, bądź o
ustach skrzywionych przez ból lub przekleństwo, niekie-
dy zapadniętych w sen. Te maski z barbarzyńskim bo-
gactwem, o zdecydowanym ekspresjoniźmie nawołują
namiętnie do życia jak również wymagają uwagi i po-
dziwu, którego nie można im odmówić38.
Dziesięć lat później w 1960 ma miejsce kolejna
wystawa rzeźbiarki w "Au Pont des Arts. Galerie Lucie
Weill". Mika Mickun wystawiała wówczas trzydzieści
jeden masek z miedzi emaliowanej. Pierre Courthion w
tekście do katalogu wystawy napisał m.in. emaliernik
czyni dzieło alchemika [...] Mika Mikoun wymaga od
emalii by wyraziła to, co w głębi człowieka czeka na
wzejście u zarania dnia39. Wystawa została odnotowana
i przychylnie oceniona przez najważniejsze dzienniki
paryskie40.
* * *
Mimo że przedwojenna krytyka artystyczna przy-
chylnie odnosiła się do jej twórczości, rzeźbiarka nigdy
nie osiągnęła szerszej popularności. Na pewno na okres
międzywojenny przypada szczyt jej sławy. Artystka
wystawiała w tym czasie nie tylko na prestiżowych
Salonach Jesiennych oraz w Tuileries, ale również wy-
konywała portretowe rzeźby na zamówienie zarówno
we Francji jak i podczas swego pobytu w Stanach Zjed-
noczonych41. Jej praca Siedząca Młoda Dziewczyna
eksponowana w 1929 na Salonie Jesiennym w Paryżu,
wzbudziła zainteresowanie potentata prasowego Willia-
ma Randolpha Hearst'a, który pragnął zamówić jej mar-
murową kopię42. Przypomnijmy że podczas Między-
narodowej Wystawy Paryskiej rzeźbiarka otrzymała za
swoje dzieło wystawione w Pawilonie Polskim srebrny
medal.
Po wojnie artystka borykała się z trudnościami fi-
nansowymi. Zarabiała wykonując wraz z bratem Julia-
nem ceramiczną biżuterię (naszyjniki, kolie, klipsy, gu-
ziki). Choćjej sztuką zainteresowała się baronowa Alix
de Rotschild, która nie tylko zakupiła wykonaną z mie-
dzianej blachy emaliowaną głowę Chrystusa43 lecz tak-
że starała się promować artystkę w środowisku pary-
skim, Mika Mickun pozostawała nadal postacią margi-
nesową w tamtejszym świecie sztuki. Propagatorem
twórczości Miki Mickun był również wieloletni dyre-
ktor paryskich Salonów Sztuki Sakralnej Joseph Pi-
chard, który z okazji jej wystawy w 1960 w "Galerie
Lucie Weill" pisał: sam wystawiałem jej prace ale od-
czuwam radość, że w końcu w tak zamkniętych opinio-
twórcach środowiskach paryskich oddano jej hołd44.

40