DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:In Memoriam
DOI article:Jaworowski, Henryk: Irena Popławska (1924-1995)
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.48914#0233
Biuletyn Historii Sztuki
R.LVIII, 1996, Nr 1-2
PL ISSN 0006-3967
IRENA POPŁAWSKA
(1924-1995)
Dnia 14 października 1995 r. zmarła prof. dr hab. Irena
Popławska. Odeszła w pełni sił twórczych pozostawiając
szereg rozpoczętych prac naukowych i wiele planowanych
inicjatyw. Jej śmierć stanowi dotkliwą stratę dla nauki pol-
skiej, a zwłaszcza dla środowiska naukowego historyków
architektury.
Irena Popławska, z domu Jarzyńska urodziła się 17 lutego
1924 r. we Lwowie. Świadectwo dojrzałości uzyskała w 1945 r.
w Liceum Ogólnokształcącym w Rzeszowie. W 1946 r. roz-
poczęła studia na kierunku historii sztuki w Uniwersytecie
Łódzkim. Ukończyła je w 1952 r. uzyskując dyplom magistra
filozofii w zakresie historii sztuki.
Już w początkowym okresie studiów podjęła pracę zwią-
zaną z kierunkiem zainteresowań naukowych. Przez rok pra-
cowała w urzędzie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Uczestniczyła w tworzeniu ewidencji zabytków ruchomych i
zabytków architektury na rozległym terenie ówczesnego wo-
jewództwa łódzkiego. Poznawała od podstaw problematykę
działalności konserwatorskiej oraz jej przedmiot - różnorod-
ną substancję zabytkową rozproszoną na znacznym obszarze.
Można sądzić, że w tym właśnie okresie istotny wpływ na
ukierunkowanie późniejszych zainteresowań wywarł kontakt
z zabytkami architektury. Dwuletni okres pracy w Muzeum
Sztuki w Łodzi pozwolił natomiast ówczesnej studentce po-
znać podstawy muzeologii oraz umożliwił bliską styczność z
awangardową sztuką współczesną.
W 1951 r., jeszcze przed uzyskaniem dyplomu, podjęła
pracę w Katedrze Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego,
jako astystentka prof. Mieczysława Wallisa. W 1966 r. uzy-
skała na tymże uniwersytecie stopień naukowy doktora nauk
humanistycznych na podstawie pracy Budownictwo przemy-
słoweŁodzi w XIX w. Promotorem pracy był prof. Mieczysław
Wallis, a recenzentami - prof. Stanisław Herbst i prof. Adam
Miłobędzki.
Od 1966 r. dr Irena Popławska prowadziła samodzielne
wykłady i zajęcia z historii sztuki oraz z historii architektury
na Uniwersytecie Łódzkim. W latach 1966-1974 pracowała
ponadto w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, jako
wykładowca historii sztuki. Współpracowała również z Wo-
jewódzkim Konserwatorem Zabytków i z powołanym ów-
cześnie Konserwatorem Zabytków m. Łodzi opracowując
dokumentację naukową wybranych zabytków architektury.
W 1974 r. na prośbę doc. inż. arch. Jerzego Samujłło
podjęła zajęcia na tworzonym przez niego kierunku architek-
tury w Politechnice Łódzkiej. Początkowo były to zajęcia w
wymiarze 1/2 etatu, wkrótce jednak, w 1978 r. problematyka
tych zajęć obejmująca historię architektury, a więc zgodna z
kierunkiem zainteresowań dr Irena Popławskiej skłoniła ją do
przejścia do pracy w Instytucie Architektury i Urbanistyki
Politechniki Łódzkiej w wymiarze pełnego etatu na stanowi-
sku adiunkta. Prócz tematyki prowadzonych zajęć na decyzję
trwałego związania się z Instytutem Architektury i Urbanisty-
ki P.Ł. wpłynęły niewątpliwie szczególne czynniki związane
z okresem kształtowania się nowego kierunku, budowania
programów i kompletowania kadry. Twórcza atmosfera towa-
rzysząca temu procesowi udzielała się wszystkim członkom
kadry dydaktyczno naukowej, a dr Irena Popławska stała się
jednym z czynnych uczestników tego procesu.
223
R.LVIII, 1996, Nr 1-2
PL ISSN 0006-3967
IRENA POPŁAWSKA
(1924-1995)
Dnia 14 października 1995 r. zmarła prof. dr hab. Irena
Popławska. Odeszła w pełni sił twórczych pozostawiając
szereg rozpoczętych prac naukowych i wiele planowanych
inicjatyw. Jej śmierć stanowi dotkliwą stratę dla nauki pol-
skiej, a zwłaszcza dla środowiska naukowego historyków
architektury.
Irena Popławska, z domu Jarzyńska urodziła się 17 lutego
1924 r. we Lwowie. Świadectwo dojrzałości uzyskała w 1945 r.
w Liceum Ogólnokształcącym w Rzeszowie. W 1946 r. roz-
poczęła studia na kierunku historii sztuki w Uniwersytecie
Łódzkim. Ukończyła je w 1952 r. uzyskując dyplom magistra
filozofii w zakresie historii sztuki.
Już w początkowym okresie studiów podjęła pracę zwią-
zaną z kierunkiem zainteresowań naukowych. Przez rok pra-
cowała w urzędzie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Uczestniczyła w tworzeniu ewidencji zabytków ruchomych i
zabytków architektury na rozległym terenie ówczesnego wo-
jewództwa łódzkiego. Poznawała od podstaw problematykę
działalności konserwatorskiej oraz jej przedmiot - różnorod-
ną substancję zabytkową rozproszoną na znacznym obszarze.
Można sądzić, że w tym właśnie okresie istotny wpływ na
ukierunkowanie późniejszych zainteresowań wywarł kontakt
z zabytkami architektury. Dwuletni okres pracy w Muzeum
Sztuki w Łodzi pozwolił natomiast ówczesnej studentce po-
znać podstawy muzeologii oraz umożliwił bliską styczność z
awangardową sztuką współczesną.
W 1951 r., jeszcze przed uzyskaniem dyplomu, podjęła
pracę w Katedrze Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego,
jako astystentka prof. Mieczysława Wallisa. W 1966 r. uzy-
skała na tymże uniwersytecie stopień naukowy doktora nauk
humanistycznych na podstawie pracy Budownictwo przemy-
słoweŁodzi w XIX w. Promotorem pracy był prof. Mieczysław
Wallis, a recenzentami - prof. Stanisław Herbst i prof. Adam
Miłobędzki.
Od 1966 r. dr Irena Popławska prowadziła samodzielne
wykłady i zajęcia z historii sztuki oraz z historii architektury
na Uniwersytecie Łódzkim. W latach 1966-1974 pracowała
ponadto w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, jako
wykładowca historii sztuki. Współpracowała również z Wo-
jewódzkim Konserwatorem Zabytków i z powołanym ów-
cześnie Konserwatorem Zabytków m. Łodzi opracowując
dokumentację naukową wybranych zabytków architektury.
W 1974 r. na prośbę doc. inż. arch. Jerzego Samujłło
podjęła zajęcia na tworzonym przez niego kierunku architek-
tury w Politechnice Łódzkiej. Początkowo były to zajęcia w
wymiarze 1/2 etatu, wkrótce jednak, w 1978 r. problematyka
tych zajęć obejmująca historię architektury, a więc zgodna z
kierunkiem zainteresowań dr Irena Popławskiej skłoniła ją do
przejścia do pracy w Instytucie Architektury i Urbanistyki
Politechniki Łódzkiej w wymiarze pełnego etatu na stanowi-
sku adiunkta. Prócz tematyki prowadzonych zajęć na decyzję
trwałego związania się z Instytutem Architektury i Urbanisty-
ki P.Ł. wpłynęły niewątpliwie szczególne czynniki związane
z okresem kształtowania się nowego kierunku, budowania
programów i kompletowania kadry. Twórcza atmosfera towa-
rzysząca temu procesowi udzielała się wszystkim członkom
kadry dydaktyczno naukowej, a dr Irena Popławska stała się
jednym z czynnych uczestników tego procesu.
223