DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Kronika naukowa
DOI Artikel:Łukszo-Nowakowska, Wanda: Historia sztuki na uniwesytecie łódzkim
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.48914#0238
KRONIKA NAUKOWA
W okresie od 1953 r. do 1965 r., od zniesienia kierunku
studiów z historii sztuki do przejścia prof. Wallisa na emeryturę,
Katedra Historii Sztuki istniejąca od roku akademickiego
1952/1953 (w skład której wchodził, jako jedyny zresztą, Zakład
Historii Sztuki) funkcjonowała jako tzw. katedra usługowa, po-
siadająca nadal status jednostki samodzielnej działającej w ra-
mach Wydziału Filozoficzno-Historycznego (wyłonionego w
1952r. z dawnego Wydziału Humanistycznego). Z chwilą utwo-
rzenia Katedry Historii Sztuki została do niej włączona jako
docent etatowy dr Alicja Simon - muzykolog, która przedtem
kierowała Zakładem Muzykologii - zmarła w 1958 r.
Prof. Wallis prowadził w tym czasie wykłady z historii
sztuki i estetyki dla różnych kierunków studiów, jak również
- międzywydziałowe wykłady monograficzne oraz semina-
rium doktorskie. Problematyka tych zajęć była bardzo zróż-
nicowana i wszechstronna, obejmowała bowiem nie tylko
zakres historii sztuki, lecz także jej teorii oraz estetyki. Dzieje
sztuki omawiał prof. Wallis w szerokim zasięgu, o czym
świadczyć mogą niektóre tematy: Sztuka grecka, Malarstwo
niderlandzkie, flamandzkie i holenderskie ze szczególnym
uwzględnieniem Rembrandta, Wielcy malarze od XV do XVII
w., Sztuka rosyjska XIX i XX w. Szczególne miejsce w tych
wykładach zajmowała sztuka polska, której rozwój na prze-
strzeni XVIII-XX w. ukazywał prof. Wallis w wielu cyklach
wykładowych. Bliska zawsze niezmiernie sercu Profesora
była sztuka nowoczesna i wykłady monograficzne, obejmu-
jące Główne kierunki i problemy sztuki XX wieku, przewijały się
przez cały omawiany tu okres 1953-1965. Zagadnienia estetyki
i teorii sztuki przedstawiał Profesor w wielu ujęciach: Estetyka
starożytna, Estetyka nowożytna, Estetyka XIX i XX w., Dzieje
estetyki na tle dziejów filozofii, Teorie sztuki XIX i XX w.
nym okresie funkcje asystenckie w Zakładzie Historii Sztuki
pełniły: Krystyna Piechowska (1947/1948), Krystyna Mierze-
jewska (1949/1951) oraz od roku akademickiego 1951/1952
— mgr Irena Popławska (w Zakładzie Estetyki natomiast w
latach 1946/1947 - 1950/1951 starszą asystentką była mgr
Janina Zagałowa). W 1952 r. ukończyli studia z historii sztuki
ostatni, jak dotychczas, absolwenci tego kierunku na Uniwer-
sytecie Łódzkim. Od roku akademickiego 1952/1953 studia
na tym kierunku zostały przerwane. Zamknął się tym samym
okres najżywszej działalności Zakładu Historii Sztuki, który
od tej pory zaczął pełnić już tylko funkcje usługowe, uzupeł-
niając wykształcenie zasadnicze specjalistów z innych dzie-
dzin: historyków, polonistów, archeologów, etnografów, pe-
dagogów, socjologów. W 1952 r. dyplom magistra otrzymało
20 studentów, łącznie więc z 2 magistrami u prof. Husarskiego
w latach 1947-1949, dyplomy magisterskie uzyskało 22 ab-
solwentów. Tematy prac magisterskich były bardzo zróżnico-
wane: obejmowały dzieje sztuki polskiej, głównie malarstwa
XIX i XX w. sztukę i kulturę Łodzi oraz regionu łódzkiego,
jak również problematykę, związaną z indywidualnymi zain-
teresowaniami słuchaczy.
II. 1. J. Szumiel, Portret prof. Wacława Husarskiego, 1945 Bardzo "osobistymi" zajęciami Profesora, gdyż związa-
III. 1. J. Szumiel, Portrait of Wacław Husarski, 1945 nymi bezpośrednio z pasjonującymi Go wówczas badaniami
naukowymi były wykłady o autoportrecie jak np.Autoportre-
ty artystów polskich oraz pionierskie wówczas na naszym
gruncie rozważania Przemiany sztuki z punktu widzenia se-
mantycznego czy Sztuki i znaki.8 Ten ostatni problem znalazł
również odbicie w problematyce seminarium doktorskiego,
prowadzonego przez prof. Wallisa dla doktorantów różnych
dyscyplin humanistycznych, jak np. socjologia kultury. Inten-
sywna praca naukowa Profesora znalazła wówczas swoje
odbicie w licznych publikacjach: rozprawach, artykułach, a
przede wszystkim - książkach. Wieloletnie badania nad
twórczościąStanisławaNoakowskiego, zostały ukoronowane
dwiema pozycjami: Kraj lat dziecinnych Stanisława Noako-
wskiego (Warszawa 1960) i Lata nauki i mistrzostwa Stani-
sława Noakowskiego (Warszawa 1970). W 1959 r. ukazała się
Sztuka polska dwudziestolecia. Wybór pism z lat 1921 - 1957,
w 1961 r. Malarze i miasta. Studia i szkice, w 1964 r. Auto-
portret, a w 1966 x.Autoportrety artystów polskich. Podsumo-
waniem twórczości naukowej prof. Wallisa, prowadzonej tak
wieloma torami, były niewątpliwie: Secesja9 wydana w 1967 r.,
która dokonała zasadniczego zwrotu w ocenie tego prądu w
sztuce, oraz Późna twórczość wielkich artystów, opublikowa-
na w 1975 r., niedługo przed końcem życia Autora.
Wszystkie badania i prace prowadzące do ogłoszenia
wyników drukiem, nawet te zainicjowane przed wojną, czy
228
W okresie od 1953 r. do 1965 r., od zniesienia kierunku
studiów z historii sztuki do przejścia prof. Wallisa na emeryturę,
Katedra Historii Sztuki istniejąca od roku akademickiego
1952/1953 (w skład której wchodził, jako jedyny zresztą, Zakład
Historii Sztuki) funkcjonowała jako tzw. katedra usługowa, po-
siadająca nadal status jednostki samodzielnej działającej w ra-
mach Wydziału Filozoficzno-Historycznego (wyłonionego w
1952r. z dawnego Wydziału Humanistycznego). Z chwilą utwo-
rzenia Katedry Historii Sztuki została do niej włączona jako
docent etatowy dr Alicja Simon - muzykolog, która przedtem
kierowała Zakładem Muzykologii - zmarła w 1958 r.
Prof. Wallis prowadził w tym czasie wykłady z historii
sztuki i estetyki dla różnych kierunków studiów, jak również
- międzywydziałowe wykłady monograficzne oraz semina-
rium doktorskie. Problematyka tych zajęć była bardzo zróż-
nicowana i wszechstronna, obejmowała bowiem nie tylko
zakres historii sztuki, lecz także jej teorii oraz estetyki. Dzieje
sztuki omawiał prof. Wallis w szerokim zasięgu, o czym
świadczyć mogą niektóre tematy: Sztuka grecka, Malarstwo
niderlandzkie, flamandzkie i holenderskie ze szczególnym
uwzględnieniem Rembrandta, Wielcy malarze od XV do XVII
w., Sztuka rosyjska XIX i XX w. Szczególne miejsce w tych
wykładach zajmowała sztuka polska, której rozwój na prze-
strzeni XVIII-XX w. ukazywał prof. Wallis w wielu cyklach
wykładowych. Bliska zawsze niezmiernie sercu Profesora
była sztuka nowoczesna i wykłady monograficzne, obejmu-
jące Główne kierunki i problemy sztuki XX wieku, przewijały się
przez cały omawiany tu okres 1953-1965. Zagadnienia estetyki
i teorii sztuki przedstawiał Profesor w wielu ujęciach: Estetyka
starożytna, Estetyka nowożytna, Estetyka XIX i XX w., Dzieje
estetyki na tle dziejów filozofii, Teorie sztuki XIX i XX w.
nym okresie funkcje asystenckie w Zakładzie Historii Sztuki
pełniły: Krystyna Piechowska (1947/1948), Krystyna Mierze-
jewska (1949/1951) oraz od roku akademickiego 1951/1952
— mgr Irena Popławska (w Zakładzie Estetyki natomiast w
latach 1946/1947 - 1950/1951 starszą asystentką była mgr
Janina Zagałowa). W 1952 r. ukończyli studia z historii sztuki
ostatni, jak dotychczas, absolwenci tego kierunku na Uniwer-
sytecie Łódzkim. Od roku akademickiego 1952/1953 studia
na tym kierunku zostały przerwane. Zamknął się tym samym
okres najżywszej działalności Zakładu Historii Sztuki, który
od tej pory zaczął pełnić już tylko funkcje usługowe, uzupeł-
niając wykształcenie zasadnicze specjalistów z innych dzie-
dzin: historyków, polonistów, archeologów, etnografów, pe-
dagogów, socjologów. W 1952 r. dyplom magistra otrzymało
20 studentów, łącznie więc z 2 magistrami u prof. Husarskiego
w latach 1947-1949, dyplomy magisterskie uzyskało 22 ab-
solwentów. Tematy prac magisterskich były bardzo zróżnico-
wane: obejmowały dzieje sztuki polskiej, głównie malarstwa
XIX i XX w. sztukę i kulturę Łodzi oraz regionu łódzkiego,
jak również problematykę, związaną z indywidualnymi zain-
teresowaniami słuchaczy.
II. 1. J. Szumiel, Portret prof. Wacława Husarskiego, 1945 Bardzo "osobistymi" zajęciami Profesora, gdyż związa-
III. 1. J. Szumiel, Portrait of Wacław Husarski, 1945 nymi bezpośrednio z pasjonującymi Go wówczas badaniami
naukowymi były wykłady o autoportrecie jak np.Autoportre-
ty artystów polskich oraz pionierskie wówczas na naszym
gruncie rozważania Przemiany sztuki z punktu widzenia se-
mantycznego czy Sztuki i znaki.8 Ten ostatni problem znalazł
również odbicie w problematyce seminarium doktorskiego,
prowadzonego przez prof. Wallisa dla doktorantów różnych
dyscyplin humanistycznych, jak np. socjologia kultury. Inten-
sywna praca naukowa Profesora znalazła wówczas swoje
odbicie w licznych publikacjach: rozprawach, artykułach, a
przede wszystkim - książkach. Wieloletnie badania nad
twórczościąStanisławaNoakowskiego, zostały ukoronowane
dwiema pozycjami: Kraj lat dziecinnych Stanisława Noako-
wskiego (Warszawa 1960) i Lata nauki i mistrzostwa Stani-
sława Noakowskiego (Warszawa 1970). W 1959 r. ukazała się
Sztuka polska dwudziestolecia. Wybór pism z lat 1921 - 1957,
w 1961 r. Malarze i miasta. Studia i szkice, w 1964 r. Auto-
portret, a w 1966 x.Autoportrety artystów polskich. Podsumo-
waniem twórczości naukowej prof. Wallisa, prowadzonej tak
wieloma torami, były niewątpliwie: Secesja9 wydana w 1967 r.,
która dokonała zasadniczego zwrotu w ocenie tego prądu w
sztuce, oraz Późna twórczość wielkich artystów, opublikowa-
na w 1975 r., niedługo przed końcem życia Autora.
Wszystkie badania i prace prowadzące do ogłoszenia
wyników drukiem, nawet te zainicjowane przed wojną, czy
228