Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (2.1933/1934)

nym, umieszczonym w prostokątnej wnęce o takim samym profitu
(watec). Dawny rzygacz zastąpiono btaszaną rynną, odprowadzającą
wodę nabok, pod ścianę wieży. Ponad tinją oparcia górnej krawę-
dzi dachu obiega na całej długości attyki ażurowa arkatura, wyko-
nana ze specjałnie formowanej cegły o motywie ostrołukowego
maswerku. Hrkatura, wsparta na gzymsie z profiłowanej cegły, za-
kończona jest górą poziomą tinją bez żadnych wyskoków.
Kruchta z attyką stanowi skromny dodatek do imponującej
bryły wieży i kościoła, zastanawia więc cel takiego właśnie ukształ-
towania budowti. Zwykły typ pokrycia w danych warunkach pote-
gałby na wykonaniu dachu jednospadkowego z półszczytem na
krótszej stronie, tak właśnie jak rozwiązane zostało pokrycie kruchty
południowej. Wzgiędy obronności nie odgrywały tu żadnej roti, za-
równo jak zabezpieczenie przed pożarem — odpada przeto możność
funkcjonatnego wytłumaczenia attyki. Pozostaje więc przyjąć, że
czynnikiem decydującym w takiem ukształtowaniu dobudowy była
kompozycyjna wota budowniczego, który pragnął nadać kruchcie
formę bardziej pełną i samodzietną, niż to. można było osiągnąć
przy pokryciu dachem jednospadkowym.
Hnatogiczne attyki o formach gotyckich spotykamy na kruch-
cie przy kościeie N. M. Panny w Gdańsku oraz dobudowie przy
kościete św. Jana w Gdańsku, z tą jednak różnicą, że attyki za-
miast ażurowej arkatury zwieńczone są biankami.
Drugim przykładem attyki w tej grupie jest pochodząca z prze-
łomu XVt i XVtt w.6) attyka zamku w Gotubiu, wykonana przy adap-
tacji budowti na siedzibę starosty (ryc. 3). Putpitowy dach jed-
nym spadkiem przykrył szerokotraktowe (łl.5 m.) zabudowania
krzyżackiego zamku, zmuszając do wykonania bardzo wysokiego
oparcia — ściany attykowej. Wietkie płaszczyzny attyki opraco-
wane są w płaskich i spokojnych geometrycznych formach rene-

72