DOI Heft:
Nr. 3
DOI Artikel:Dobrowolski, Tadeusz: Zaślubiny św. Katarzyny, obraz deskowy ze Śląska Cieszyńskiego w Muzeum Śląskiem
DOI Artikel:Dobrowolski, Tadeusz: Zamek w Dzięgielowie, pow. Cieszyński
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.34807#0316
tywnego (tradycyjna kompozycja obrazu w typie trójfiguralnej
„Santa Conversazione"). O opisanym obrazie por. T. Dobrowoiski:
SztuKa województwa śląskiego. Katowice 1933, str. 66, ryc. 63.
TADEUSZ DOBROWOLSKI (KATOWtCE) —
ZAMEK W DZ1ĘG1ELOWIE, POW. C!ESZYŃSKI.
W b. r. miał konserwator śłąski okazję zbadania t. zw. zamku
w Dzięgiełowie (zagrożonego zburzeniem). Zamek ten jest muro-
wanym budynkiem, wzniesionym nad rzeką Puńcówką przy szosie
z Cieszyna do Gołeszowa; stanowi on typową d!a Śłąska Cieszyń-
skiego obszerną rezydencję sziachecką, której odpowiednikiem jest
iepiej zachowany dwór w Kończycach Wiełkich. Budynek w zasa-
dzie jednopiętrowy, składa się z pięciu skrzydeł, z których cztery
tworzą regułarny czworobok, a piąte jest doczepione pod kątem
prostym do skrzydła wschodniego, na jego osi środkowej. Z fasad
budynku zasługują na wymienienie: boczna fasada skrzydła pół-
nocnego (frontowego) o schodowato zazębionym szczycie, fasada
główna tegoż skrzydła z półkołiście zamkniętą bramą wjazdową
(z rokokowym kartuszem z herbami Goczałkowskich i Prażmów,
oraz datą 1766), wreszcie boczna fasada doczepionego od wschodu
skrzydła z lizenowemi podziałami falistych ścian. — Skrzydło fron-
towe zamku, oraz jego część wschodnia, stanowiły części mieszkal-
ne, w niższych skrzydłach zachodniem i południowem mieściły się
stajnie i wogóle ubikacje gospodarskie. — Reprezentacyjne skrzydło
frontowe posiada od podwórza trzy ciężkie i nisko sklepione arka-
dy, między tern skrzydłem a wschodniem stoi rodzaj czworobocz-
nej baszty attykowej z klatką schodową, prowadzącą na piętra bu-
dynku;—do ostatnio wymienionego skrzydła wprowadzają wreszcie nie-
wielkie, barokowe odrzwia z uszami, zwieńczone segmentowym szczy-
tem z herbami Śreniawą Goczałkowskich i Odrowążem Sed!nickich(?).
Przed zamkiem, po obu stronach szosy stoją dwie kamienne
figury rokokowe św. Antoniego Padewskiego i św. Florjana. Figury
z dobrego warsztatu kamieniarskiego (podobne zachowały się
w sąsiednim powiecie rybnickim, w Rogowie, Wodzisławiu i Ryb-
niku) są ustawione na cokołach z dekoracją z „rocaille'ôw" i her-
bami Goczałkowskich i Prażmów. (W ostatnim czasie uszkodzono
figury przez utrącenie ich głów.)
Opisany zamek zbudowany zapewne w XVH, a rozszerzony
w XVH1 w. jest zabytkiem o tyle cennym, że wraz z pałacem La-
rtschów w Cieszynie rzuca snop światła na zagadnienie szlachec-
kiego budownictwa na Śląsku Cieszyńskim w okresie baroku. Jest
228
„Santa Conversazione"). O opisanym obrazie por. T. Dobrowoiski:
SztuKa województwa śląskiego. Katowice 1933, str. 66, ryc. 63.
TADEUSZ DOBROWOLSKI (KATOWtCE) —
ZAMEK W DZ1ĘG1ELOWIE, POW. C!ESZYŃSKI.
W b. r. miał konserwator śłąski okazję zbadania t. zw. zamku
w Dzięgiełowie (zagrożonego zburzeniem). Zamek ten jest muro-
wanym budynkiem, wzniesionym nad rzeką Puńcówką przy szosie
z Cieszyna do Gołeszowa; stanowi on typową d!a Śłąska Cieszyń-
skiego obszerną rezydencję sziachecką, której odpowiednikiem jest
iepiej zachowany dwór w Kończycach Wiełkich. Budynek w zasa-
dzie jednopiętrowy, składa się z pięciu skrzydeł, z których cztery
tworzą regułarny czworobok, a piąte jest doczepione pod kątem
prostym do skrzydła wschodniego, na jego osi środkowej. Z fasad
budynku zasługują na wymienienie: boczna fasada skrzydła pół-
nocnego (frontowego) o schodowato zazębionym szczycie, fasada
główna tegoż skrzydła z półkołiście zamkniętą bramą wjazdową
(z rokokowym kartuszem z herbami Goczałkowskich i Prażmów,
oraz datą 1766), wreszcie boczna fasada doczepionego od wschodu
skrzydła z lizenowemi podziałami falistych ścian. — Skrzydło fron-
towe zamku, oraz jego część wschodnia, stanowiły części mieszkal-
ne, w niższych skrzydłach zachodniem i południowem mieściły się
stajnie i wogóle ubikacje gospodarskie. — Reprezentacyjne skrzydło
frontowe posiada od podwórza trzy ciężkie i nisko sklepione arka-
dy, między tern skrzydłem a wschodniem stoi rodzaj czworobocz-
nej baszty attykowej z klatką schodową, prowadzącą na piętra bu-
dynku;—do ostatnio wymienionego skrzydła wprowadzają wreszcie nie-
wielkie, barokowe odrzwia z uszami, zwieńczone segmentowym szczy-
tem z herbami Śreniawą Goczałkowskich i Odrowążem Sed!nickich(?).
Przed zamkiem, po obu stronach szosy stoją dwie kamienne
figury rokokowe św. Antoniego Padewskiego i św. Florjana. Figury
z dobrego warsztatu kamieniarskiego (podobne zachowały się
w sąsiednim powiecie rybnickim, w Rogowie, Wodzisławiu i Ryb-
niku) są ustawione na cokołach z dekoracją z „rocaille'ôw" i her-
bami Goczałkowskich i Prażmów. (W ostatnim czasie uszkodzono
figury przez utrącenie ich głów.)
Opisany zamek zbudowany zapewne w XVH, a rozszerzony
w XVH1 w. jest zabytkiem o tyle cennym, że wraz z pałacem La-
rtschów w Cieszynie rzuca snop światła na zagadnienie szlachec-
kiego budownictwa na Śląsku Cieszyńskim w okresie baroku. Jest
228