DOI Heft:
Nr. 1
DOI Artikel:Eckhardtówna, Joanna: Grupa nagrobków barokowych w stylu Florisa na Pomorzu i w Wielkopolsce
DOI Artikel:Starzyński, Juliusz: Do dziejów polsko-gdańskich stosunków artystycznych w XVII wieku
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.34807#0100
bickiego, gdyż obaj w roku 1636 już dawno nie żyją. Mogli oni nato-
miast rzeźbić nagrobek Wojciecha Baranowskiego, który powstał po
roku 1613 w Gnieźnie i biskupa Cieieckiego w Płocku, który marł
w roku 1626. Abraham von dem Błock miał zamówienia dła biskupów
potskich (por. tom )V., str. 121), które po jego śmierci
wykończył również rzeźbiarz gdański Wiłheim Richter. Ten artysta
mógłby też być twórcą nagrobka Wawrzyńca Gembickiego w roku 1636.
J ULJ USZ STARZYŃSK!(z. A. p.)-DODZ)EJÓWPOLSKO-
GDAŃSKtCH STOSUNKÓW ARTYSTYCZNYCH W XV)! W!EKU
(przyczynek archiwatny).
Doniosła rota, jaką odegrało środowisko gdańskie w dziejach
potskiej kuttury artystycznej, domaga się rychłego a wyczerpujące-
go opracowania. Bogate miasto portowe, protegowane przez wietu
potskich monarchów, ogniskujące w sobie mnogość różnorodnych
wpływów kutturatnych, było dta Rzeczypospotitej jedną z najważ-
niejszych bram, wiodących na zachód. Dzięki temu szczegótnie
z końcem XVt i w ciągu XVtt w. urosło *ono w zamożność, stając się
nietytko wybitnym ośrodkiem handtu, ate zarazem ogniskiem życia
umysłowego i artystycznego. Wybitny udział wpływów gdańskich
tub przez Gdańsk idących stwierdzić można w wietu potskich zabyt-
kach z tych czasów zarówno z dziedziny architektury, rzeźby, ma-
tarstwa, jak i przemysłu artystycznego. W tym wzgtędzie rota Gdań-
ska zdaje się przedewszystkiem potegać na przetwarzaniu zdobyczy
wietkiej sztuki niderlandzkiej i datszem ich przekazywaniu potskim
środowiskom.
Sztuka gdańska z końcem XVł i w pierwszej połowie XVtt w.
posiada charakter przedewszystkiem rzeźbiarski i w tym kierunku
oddziaływała na Potskę. Wpływy te odnajdziemy u nas w ticznych
przejawach rzeźby architektonicznej i dekoracji, przedewszystkiem
zaś w plastyce nagrobkowej. Drogą poprzez Gdańsk przyjął się
w Poisce typ nagrobka, wywodzący się od Cornetisa Ftorisa, a wy-
kształcony na podłożu sztuki Sansovina; typ ten gdańsko-nidertan-
dzki z końcem XVt i w ciągu XVH w. zaznaczył się u nas szere-
giem znakomitych przykładów ^). Z możtiwością wpływów, a częś-
ciowo i importu gdańskiego natęży się ticzyć również w dziedzinie
epitafjów. Wykonywaniem epitafjów na zamówienie panów potskich
zajmował się tak wybitny artysta, jak Abraham von dem Btock^),
a również wiete innych, bezimiennych przykładów z tej dziedziny,
rozsianych po całej Potsce, wykazuje niezawodne cechy dłuta gdań-
skiego. Jak w pierwszej, tak samo w drugiej połowie XVt! wieku
wyroby gdańskiego przemysłu artystycznego cieszyć się będę w Pot-
67
miast rzeźbić nagrobek Wojciecha Baranowskiego, który powstał po
roku 1613 w Gnieźnie i biskupa Cieieckiego w Płocku, który marł
w roku 1626. Abraham von dem Błock miał zamówienia dła biskupów
potskich (por. tom )V., str. 121), które po jego śmierci
wykończył również rzeźbiarz gdański Wiłheim Richter. Ten artysta
mógłby też być twórcą nagrobka Wawrzyńca Gembickiego w roku 1636.
J ULJ USZ STARZYŃSK!(z. A. p.)-DODZ)EJÓWPOLSKO-
GDAŃSKtCH STOSUNKÓW ARTYSTYCZNYCH W XV)! W!EKU
(przyczynek archiwatny).
Doniosła rota, jaką odegrało środowisko gdańskie w dziejach
potskiej kuttury artystycznej, domaga się rychłego a wyczerpujące-
go opracowania. Bogate miasto portowe, protegowane przez wietu
potskich monarchów, ogniskujące w sobie mnogość różnorodnych
wpływów kutturatnych, było dta Rzeczypospotitej jedną z najważ-
niejszych bram, wiodących na zachód. Dzięki temu szczegótnie
z końcem XVt i w ciągu XVtt w. urosło *ono w zamożność, stając się
nietytko wybitnym ośrodkiem handtu, ate zarazem ogniskiem życia
umysłowego i artystycznego. Wybitny udział wpływów gdańskich
tub przez Gdańsk idących stwierdzić można w wietu potskich zabyt-
kach z tych czasów zarówno z dziedziny architektury, rzeźby, ma-
tarstwa, jak i przemysłu artystycznego. W tym wzgtędzie rota Gdań-
ska zdaje się przedewszystkiem potegać na przetwarzaniu zdobyczy
wietkiej sztuki niderlandzkiej i datszem ich przekazywaniu potskim
środowiskom.
Sztuka gdańska z końcem XVł i w pierwszej połowie XVtt w.
posiada charakter przedewszystkiem rzeźbiarski i w tym kierunku
oddziaływała na Potskę. Wpływy te odnajdziemy u nas w ticznych
przejawach rzeźby architektonicznej i dekoracji, przedewszystkiem
zaś w plastyce nagrobkowej. Drogą poprzez Gdańsk przyjął się
w Poisce typ nagrobka, wywodzący się od Cornetisa Ftorisa, a wy-
kształcony na podłożu sztuki Sansovina; typ ten gdańsko-nidertan-
dzki z końcem XVt i w ciągu XVH w. zaznaczył się u nas szere-
giem znakomitych przykładów ^). Z możtiwością wpływów, a częś-
ciowo i importu gdańskiego natęży się ticzyć również w dziedzinie
epitafjów. Wykonywaniem epitafjów na zamówienie panów potskich
zajmował się tak wybitny artysta, jak Abraham von dem Btock^),
a również wiete innych, bezimiennych przykładów z tej dziedziny,
rozsianych po całej Potsce, wykazuje niezawodne cechy dłuta gdań-
skiego. Jak w pierwszej, tak samo w drugiej połowie XVt! wieku
wyroby gdańskiego przemysłu artystycznego cieszyć się będę w Pot-
67