DOI issue:
Nr. 3
DOI article:Zachwatowicz, Jan: Regulacja placu bankowego w Warszawie według projektu Corazzi'ego
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.34807#0251
niezreałizowanej zresztą, urbanistycznej koncepcji, ustaimy pokrótce
te warunki iokaine i okoiiczności, które przyczyniły się do powsta-
nia Piacu Bankowego w obecnej konfiguracji i ramach, w których
mogła działać twórcza mysi architekta.
Sieć uticzna i układ zabudowania tej części miasta ukształto-
wały trzy czynniki: podział własnościowy gruntu t. zw. włóki, forty-
fikacje i zabudowania pałacowe. Układ włók (Baryczkowskie —
później Ś-to-Krzyskie i Skórczyńskiego—później Leszczyńskich s)
uwarunkował kierunek ułic Leszno i Eiektorainej. Fortyfikacje XVH
wieku oddzietające sieć ułic miejskich od ułic za wałami przyczy-
niają się do skośnego biegu uticy Rymarskiej, łączącej ułicę Leszno
z wjazdem w obręb fortyfikacji, mieszczącym się u wyiotu ułicy
Senatorskiej **). Zabudowania pałacowe, szczegółnie oficyny, ota-
czające nieodzowne cour d'honneur'y, niewieie łiczyły się z linjemi
ułic, a najmniej z całością zabudowania danego błoku. Stąd defor-
macje kierunków ułic i dowołny układ osi pałacowych założeń,
niezmiernie utrudniające zadania racjonałnej regułacji.
W zespołe pałaców zbudowanych w różnym czasie w tym
węźłe ułic, z którego utworzył się w r. 1825 Płac Bankowy, istniały
przed tym rokiem następujące: Potockich (później Ziełińskich),
Ogińskich, Mniszchów i Zamoyskich (Błękitny).
Najważniejszym dła nas jest pałac Ziełińskich, on to bowiem
stał się ośrodkiem sprawy utworzenia Płacu Bankowego. Jako
dworek Rafała Leszczyńskiego dostaje się posiadłość Potockiemu,
który przebudowuje dworek na pałac o typowem założeniu war-
szawskich miejskich rezydencji z dziedzińcem zamkniętym szczeł-
nie oficynami z bramą wjazdową od uł. Rymarskiej ^). Od roku
1818 mieści się w pałacu Komisja Rządowa Przychodów i Skarbu^),
która w roku 1824 przystępuje do przebudowy pałacu według pro-
jektu Corazzi'ego?).
Pałac Ogińskiego, którego dziedziniec zamknięty oficynami
zajmował całą przestrzeń dzisiejszego Płacu Bankowego, nie natę-
żał do rzędu wspaniałych rezydencyj; był to budynek parterowy
z ałkierzami od ogrodu i facjatą o trzech oknach. Oficyny, nie
stykające się pierwotnie z pałacem, otaczały niekształtny dziedzi-
niec z bramą od uł. Rymarskiej s). W pałacu i oficynach gnieździły
się podówczas łiczne rzesze niezamożnych łokatorów, oficynę od
Ełektorałnej zajmowały skłepy; część łokati zajęta była przez
wojsko.
W grudniu 1823 r. rozpoczęto z połecenia Kom. Rząd. Przy-
chodów i Skarbu poszukiwania odpowiedniego łokału dła umiesz-
czenia biur Dyrekcji Jenerałnej Loterji. Złustrowano w tym cełu
Marywił i Gmach pod Kołumnami (obecnie skrzydło Teatru Wieł-
175
te warunki iokaine i okoiiczności, które przyczyniły się do powsta-
nia Piacu Bankowego w obecnej konfiguracji i ramach, w których
mogła działać twórcza mysi architekta.
Sieć uticzna i układ zabudowania tej części miasta ukształto-
wały trzy czynniki: podział własnościowy gruntu t. zw. włóki, forty-
fikacje i zabudowania pałacowe. Układ włók (Baryczkowskie —
później Ś-to-Krzyskie i Skórczyńskiego—później Leszczyńskich s)
uwarunkował kierunek ułic Leszno i Eiektorainej. Fortyfikacje XVH
wieku oddzietające sieć ułic miejskich od ułic za wałami przyczy-
niają się do skośnego biegu uticy Rymarskiej, łączącej ułicę Leszno
z wjazdem w obręb fortyfikacji, mieszczącym się u wyiotu ułicy
Senatorskiej **). Zabudowania pałacowe, szczegółnie oficyny, ota-
czające nieodzowne cour d'honneur'y, niewieie łiczyły się z linjemi
ułic, a najmniej z całością zabudowania danego błoku. Stąd defor-
macje kierunków ułic i dowołny układ osi pałacowych założeń,
niezmiernie utrudniające zadania racjonałnej regułacji.
W zespołe pałaców zbudowanych w różnym czasie w tym
węźłe ułic, z którego utworzył się w r. 1825 Płac Bankowy, istniały
przed tym rokiem następujące: Potockich (później Ziełińskich),
Ogińskich, Mniszchów i Zamoyskich (Błękitny).
Najważniejszym dła nas jest pałac Ziełińskich, on to bowiem
stał się ośrodkiem sprawy utworzenia Płacu Bankowego. Jako
dworek Rafała Leszczyńskiego dostaje się posiadłość Potockiemu,
który przebudowuje dworek na pałac o typowem założeniu war-
szawskich miejskich rezydencji z dziedzińcem zamkniętym szczeł-
nie oficynami z bramą wjazdową od uł. Rymarskiej ^). Od roku
1818 mieści się w pałacu Komisja Rządowa Przychodów i Skarbu^),
która w roku 1824 przystępuje do przebudowy pałacu według pro-
jektu Corazzi'ego?).
Pałac Ogińskiego, którego dziedziniec zamknięty oficynami
zajmował całą przestrzeń dzisiejszego Płacu Bankowego, nie natę-
żał do rzędu wspaniałych rezydencyj; był to budynek parterowy
z ałkierzami od ogrodu i facjatą o trzech oknach. Oficyny, nie
stykające się pierwotnie z pałacem, otaczały niekształtny dziedzi-
niec z bramą od uł. Rymarskiej s). W pałacu i oficynach gnieździły
się podówczas łiczne rzesze niezamożnych łokatorów, oficynę od
Ełektorałnej zajmowały skłepy; część łokati zajęta była przez
wojsko.
W grudniu 1823 r. rozpoczęto z połecenia Kom. Rząd. Przy-
chodów i Skarbu poszukiwania odpowiedniego łokału dła umiesz-
czenia biur Dyrekcji Jenerałnej Loterji. Złustrowano w tym cełu
Marywił i Gmach pod Kołumnami (obecnie skrzydło Teatru Wieł-
175