DOI Heft:
Nr. 3
DOI Artikel:Kruszyński, Tadeusz: Jerzy Pencz z Norymbergi jako twórca malowideł tryptyku w kaplicy Zygmuntowskiej
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.34807#0300
kłoń Trzech Krółi, na łewo Joachim i Hnna spotykający się przy
złotej bramie, na prawo Nawiedzenie. W trzecim rzędzie w środku
Ofiarowanie w świątyni, na łewo święta Rodzina u Joachima i Hn-
ny, na prawo Najśw. Panna przyjęta do świątyni. 0 góry w środku
w łuku Zaśnięcie Najśw. Panny.
inwentarz Katedry Waweiskiej z r. 1563 tak mówi o tych wy-
pukłorzeźbach: „Distinctiones autem in imagine praefata sunt quat-
tuor festivitatum Beatae Virginis Mariae, in ałis vero duabus etiam
ałiae quattuor distinctiones festorum eiusdem Virginis głoriosae".
Na wypukłorzeźbach wpływ Dürera jest znacznie większy niż
na małowidłach, a tern samem mniejsze oddziaływanie włoskiego
odrodzenia. Typy poważnych krępych łudzi są zupełnie dürerow-
skie. Na naszych małowidłach nie spotykamy tak siłnie zbudowa-
nej Madonny, ani takiej barczystej postaci jak anioł na Zwiasto-
waniu. Najśw. Panna siedząca profitem na Pokłonie Mędrców
przypomina drzeworyt Dürera tejże treści z r. 1511, a krół kłęczą-
cy jest bardzo podobny do stojącego po łewej stronie na tymże
drzeworycie. Na ofiarowaniu Najśw. Panna kłęcząca z kłatką z pa-
rą synogarłic, stojący św. Józef i Symeon z Jezusem na rękach,
są podobni jak na tejże rycinie Dürera z Marienłeben, gdzie też
występuje jeden z widzów obejmujących kołumnę. Ogółne kom-
pozycje Zwiastowania i Nawiedzenia są też dürerowskie. Głowa
św. Piotra w tiarze papieskiej na Zaśnięciu podobna jest do Boga
Ojca z ryciny Trójcy św. z 1511 r.
Poczerniałe srebro wypukłorzeźb, z łicznemi złoceniami, któ-
rych czas nie zatarł, ałe tytko nieco przyciemnił, przedstawia się
wspaniałe w całości.
Ciekawe, że Pankracy Labenwołfużyłmodełu obrazu Narodze-
nia z naszego tryptyku do bronzowej tabłicy nagrobkowej dła dzie-
kana z Schwabisch Hałł, Józefa Feuerabenda, w kołłegjacie św. Gum-
perta w Hnsbach, zachowując te same wymiary, dodając do całoś-
ci jedynie napis i obramienie^). Feuerabend zmarł w r. 1543,
a wiemy, że nasz tryptyk ukończono w r. 1538, więc modeł nie
był jeszcze przedawniony.
P R Z Y P i S Y.
1. Sprawozdania Kom. Hist. Sztuki, t. Vf, str. LXfV.
2. Hans Dürer und der Siiberaftar in der Jagieiionenkapeiie zu Krakau.
Jahrbuch der kgi. preussischen Kunstsammiungen. Beriin 1910, t. 31,
str. 79; tenże w TAze/ae BeeAer.* fMigemeines Lexicon der Bild. Künstier,
t. X, str. 71.
3. Beza soda /o. SeAzzyczer per zaanas /Tyeroayzaz Ber dze 27 Jprdzs .50 ro-
sas magnas ^zzadrapdees cam SerapAznźs ża aagad's ad /a^aearża sa/e Aa-
Adatzoaaza saprezaaraza, per ęaanz dar ad adarza per /A 2 pro rosa zyan-
214
złotej bramie, na prawo Nawiedzenie. W trzecim rzędzie w środku
Ofiarowanie w świątyni, na łewo święta Rodzina u Joachima i Hn-
ny, na prawo Najśw. Panna przyjęta do świątyni. 0 góry w środku
w łuku Zaśnięcie Najśw. Panny.
inwentarz Katedry Waweiskiej z r. 1563 tak mówi o tych wy-
pukłorzeźbach: „Distinctiones autem in imagine praefata sunt quat-
tuor festivitatum Beatae Virginis Mariae, in ałis vero duabus etiam
ałiae quattuor distinctiones festorum eiusdem Virginis głoriosae".
Na wypukłorzeźbach wpływ Dürera jest znacznie większy niż
na małowidłach, a tern samem mniejsze oddziaływanie włoskiego
odrodzenia. Typy poważnych krępych łudzi są zupełnie dürerow-
skie. Na naszych małowidłach nie spotykamy tak siłnie zbudowa-
nej Madonny, ani takiej barczystej postaci jak anioł na Zwiasto-
waniu. Najśw. Panna siedząca profitem na Pokłonie Mędrców
przypomina drzeworyt Dürera tejże treści z r. 1511, a krół kłęczą-
cy jest bardzo podobny do stojącego po łewej stronie na tymże
drzeworycie. Na ofiarowaniu Najśw. Panna kłęcząca z kłatką z pa-
rą synogarłic, stojący św. Józef i Symeon z Jezusem na rękach,
są podobni jak na tejże rycinie Dürera z Marienłeben, gdzie też
występuje jeden z widzów obejmujących kołumnę. Ogółne kom-
pozycje Zwiastowania i Nawiedzenia są też dürerowskie. Głowa
św. Piotra w tiarze papieskiej na Zaśnięciu podobna jest do Boga
Ojca z ryciny Trójcy św. z 1511 r.
Poczerniałe srebro wypukłorzeźb, z łicznemi złoceniami, któ-
rych czas nie zatarł, ałe tytko nieco przyciemnił, przedstawia się
wspaniałe w całości.
Ciekawe, że Pankracy Labenwołfużyłmodełu obrazu Narodze-
nia z naszego tryptyku do bronzowej tabłicy nagrobkowej dła dzie-
kana z Schwabisch Hałł, Józefa Feuerabenda, w kołłegjacie św. Gum-
perta w Hnsbach, zachowując te same wymiary, dodając do całoś-
ci jedynie napis i obramienie^). Feuerabend zmarł w r. 1543,
a wiemy, że nasz tryptyk ukończono w r. 1538, więc modeł nie
był jeszcze przedawniony.
P R Z Y P i S Y.
1. Sprawozdania Kom. Hist. Sztuki, t. Vf, str. LXfV.
2. Hans Dürer und der Siiberaftar in der Jagieiionenkapeiie zu Krakau.
Jahrbuch der kgi. preussischen Kunstsammiungen. Beriin 1910, t. 31,
str. 79; tenże w TAze/ae BeeAer.* fMigemeines Lexicon der Bild. Künstier,
t. X, str. 71.
3. Beza soda /o. SeAzzyczer per zaanas /Tyeroayzaz Ber dze 27 Jprdzs .50 ro-
sas magnas ^zzadrapdees cam SerapAznźs ża aagad's ad /a^aearża sa/e Aa-
Adatzoaaza saprezaaraza, per ęaanz dar ad adarza per /A 2 pro rosa zyan-
214