DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Artykuły
DOI Artikel:Kozak, Anna: Sigmund Lipinsky a sztuka niemiecka w rzymie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.48914#0061
SIGMUND LIPINSKY
II. 7. Sigmund Lipinsky, »Latyńskie wybrzeże«, akwaforta i sucha igła, 1929,
Muzeum Narodowe w Warszawie. Fot. Muzeum
III. 7. Sigmund Lipinsky, "Latin shores", etching and dry point, 1929,
National Museum in Warsaw. Phot. Museum
takie jej elementy, jak pogodny, "leniwy" nastrój sceny,
picie wina, muzykowanie. Podobnie jak w przypadku
poprzedniej ryciny, niektóre jej fragmenty przypomina-
ją dzieła określonych artystów. I tak np. przedstawienie
chłopca grającego na flecie należy do obiegowych mo-
tywów wśród Deutsch-Rómer. Spotyka się je w dziełach
Hildebranda (il. 2)27, Thomy, Langa i in. Także postać
kobiety zrywającej winogrona jest charakterystyczna
dla tego kręgu. W zbliżonych pozach występuje u
Mareesa, Hofmanna i Thomy.
Ostatnią ryciną, o której chciałabym wspomnieć w
związku z idyllicznością w twórczości Lipinsky 'ego jest
Nauzykaa (il. 3)28. Dochodzi tu element panicznego
przerażenia, które przez teoretyków idylli jest wymie-
niane jako jedna z jej form, a zarazem granica tego
gatunku29. Przykładem są tu np. obrazy Bócklina uka-
zujące Pana wzbudzającego strach u pasterza bądź saty-
ra goniącego nimfę3' oraz Thomy Zachód słońca31. Z
twórczością tego ostatniego wiąże się postać Odysa ze
wspomnianej wyżej ryciny - kalka Mefistofelesa z jed-
nej z wersji jego Kuszenia Chrystusa (il. 4)32. Wię-
kszość bohaterów cyklu Odysei nawiązuje do rzeźby
antycznej, choć poza paroma przykładami, iw. postacia-
mi Ateny i Zeusa w rycinie Narada bogów", Odysa w
scenie Rzeź zalotników34, Penelopy w rycinie Penelo-
pa3' oraz nagich kobiet, nawiązujących przeważnie do
posągów Wenus, nie sposób wskazać bliższych pierwo-
wzorów.
W rycinie Parki Lipinsky zahaczył także o popu-
larną wśród Deutsch-Rómer, zwłaszcza u Mareesa, ideę
wieku ludzkiego, którą Werner Hofmann wyjaśnił w
następujący sposób: "Dopiero kiedy ziemski raj wchła-
II. 8. Ludwig von Hofmann, »Jeźdźcy nad morzem«.
Fot. wg O. Fischel, Ludwig von Hofmann. Bielefeld u. Leipzig
1903, il. 27
III. 8. Ludvig von Hofmann, "Riders by the sea". Phot.
according to O. Fischel, "Ludwig von Hofmann". Bielefeld u.
Leipzig 1903, ill. 27
51
II. 7. Sigmund Lipinsky, »Latyńskie wybrzeże«, akwaforta i sucha igła, 1929,
Muzeum Narodowe w Warszawie. Fot. Muzeum
III. 7. Sigmund Lipinsky, "Latin shores", etching and dry point, 1929,
National Museum in Warsaw. Phot. Museum
takie jej elementy, jak pogodny, "leniwy" nastrój sceny,
picie wina, muzykowanie. Podobnie jak w przypadku
poprzedniej ryciny, niektóre jej fragmenty przypomina-
ją dzieła określonych artystów. I tak np. przedstawienie
chłopca grającego na flecie należy do obiegowych mo-
tywów wśród Deutsch-Rómer. Spotyka się je w dziełach
Hildebranda (il. 2)27, Thomy, Langa i in. Także postać
kobiety zrywającej winogrona jest charakterystyczna
dla tego kręgu. W zbliżonych pozach występuje u
Mareesa, Hofmanna i Thomy.
Ostatnią ryciną, o której chciałabym wspomnieć w
związku z idyllicznością w twórczości Lipinsky 'ego jest
Nauzykaa (il. 3)28. Dochodzi tu element panicznego
przerażenia, które przez teoretyków idylli jest wymie-
niane jako jedna z jej form, a zarazem granica tego
gatunku29. Przykładem są tu np. obrazy Bócklina uka-
zujące Pana wzbudzającego strach u pasterza bądź saty-
ra goniącego nimfę3' oraz Thomy Zachód słońca31. Z
twórczością tego ostatniego wiąże się postać Odysa ze
wspomnianej wyżej ryciny - kalka Mefistofelesa z jed-
nej z wersji jego Kuszenia Chrystusa (il. 4)32. Wię-
kszość bohaterów cyklu Odysei nawiązuje do rzeźby
antycznej, choć poza paroma przykładami, iw. postacia-
mi Ateny i Zeusa w rycinie Narada bogów", Odysa w
scenie Rzeź zalotników34, Penelopy w rycinie Penelo-
pa3' oraz nagich kobiet, nawiązujących przeważnie do
posągów Wenus, nie sposób wskazać bliższych pierwo-
wzorów.
W rycinie Parki Lipinsky zahaczył także o popu-
larną wśród Deutsch-Rómer, zwłaszcza u Mareesa, ideę
wieku ludzkiego, którą Werner Hofmann wyjaśnił w
następujący sposób: "Dopiero kiedy ziemski raj wchła-
II. 8. Ludwig von Hofmann, »Jeźdźcy nad morzem«.
Fot. wg O. Fischel, Ludwig von Hofmann. Bielefeld u. Leipzig
1903, il. 27
III. 8. Ludvig von Hofmann, "Riders by the sea". Phot.
according to O. Fischel, "Ludwig von Hofmann". Bielefeld u.
Leipzig 1903, ill. 27
51