DOI issue:
Nr. 1-2
DOI article:In Memoriam
DOI article:Jaroszewski, Tadeusz Stefan: Andrzej Jakimowicz (1919-1992)
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.48914#0223
I N M E M O R I A M
Biuletyn Historii Sztuki
R.LVIII, 1996, Nr 1-2
PL ISSN 0006-3967
ANDRZEJ JAKIMOWICZ
(1919-1992)
Bardzo trudno napisać wspomnienie o Nauczycielu, Ko-
ledze i Przyjacielu, którego przez kilkadziesiąt lat widywało
się niemal codziennie. Najpierw słuchałem Jego wykładów,
potem przeszedłem przy Nim przez wszystkie szczeble karie-
ry uniwersyteckiej, na koniec przez kilkanaście lat siedzieli-
śmy razem w Zakładzie Historii Sztuki Nowoczesnej UW.
Zdaję sobie sprawę, że wspomnienie niniejsze będzie miało
charakter subiektywny.
Andrzej Jakimowicz przyszedł na świat 29 stycznia 1919 r.
w Warszawie. Był synem wziętego architekta, Konstantego
Sylwina Jakimowicza i Stanisławy z domu Wywijanek. Przez
babkę, Katarzynę z Rejmentów, spokrewniony był z Władysła-
wem Stanisławem Reymontem, a siostra ojca, Zofia z Jakimo-
wiczów, była żoną znanego malarza, Michała Borucińskiego. Na
wiosnę 1938 r. Andrzej ukończył słynne w Warszawie gimna-
zjum im. Stefana Batorego. Przez ostatni rok szkolny przed
wybuchem wojny był studentem Akademii Sztuk Pięknych w
pracowni malarstwa Tadeusza Pruszkowskiego.
Wybuch II wojny światowej i rzeczywistość okupacyjna
pokrzyżowały dalsze plany edukacyjne Andrzeja. Akademia
została przez Niemców zamknięta, zatem Andrzej nie chcąc
rezygnować z raz obranego kierunku studiów zapisał się do
Zawodowej Szkoły Przemysłu Graficznego (Staatliche Hand-
werkschule fur die Graphische Gewerbe) przy ul. Konwiktor-
skiej 2. Uczęszczał do tej szkoły w roku szkolnym 1939/1940
i w niej rozpoczął działalność konspiracyjną jako członek
NSZ i AK, polegającą początkowo na produkowaniu fałszy-
wych dokumentów. Następnie dwa lata spędził w Krakowie,
gdzie studiował na kierowanym przez Józefa Mehoffera wy-
dziale malarstwa ściennego w Staatliche Handwerker und
Kunstgewerbe Schule powstałej z połączenia ASP ze Szkołą
Sztuk Zdobniczych.
W 1942 r. Andrzej Jakimowicz powrócił do Warszawy i
kontynuował działalność konspiracyjną, wykonując na roz-
kaz AK rysunki do instrukcji wojskowych, ilustrując ulotki,
a przede wszystkim kierując w latach 1943-44 podziemnym
czasopismem kulturalnym "Droga" i związanym z nim wy-
dawnictwem. Pod pseudonimem Anzelm Ander opublikował
w "Drodze" pierwsze artykuły o sztuce. W 1944 r. powstały
w technice linorytu pierwsze okładki roboty Jakimowicza, m.
in. do książki Ewy Pohoskiej (ps. Halina Sosnowska) pt.
Schyłek Pimonitów, do poezji Tadeusza Borowskiego Gdzie-
kolwiek ziemia - Arkusz poetycki nr 1, wreszcie do zbioru
wierszy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego (ps. Jan Bugaj) -
Arkusz poetycki nr 2. Tuż przed wybuchem Powstania War-
szawskiego Andrzej Jakimowicz miał wystawę swych rysun-
ków i grafik przy ul. Rybaki. Jednocześnie uczęszczał w roku
akademickim 1943/1944 na tajne wykłady Uniwersytetu
Warszawskiego z zakresu historii sztuki.
W czasie Powstania Warszawskiego Andrzej Jakimowicz
walczył w zgrupowaniu "Chrobry II". Potem przebywał w
obozach jenieckich, w maju 1945 r. powrócił do Polski.
213
Biuletyn Historii Sztuki
R.LVIII, 1996, Nr 1-2
PL ISSN 0006-3967
ANDRZEJ JAKIMOWICZ
(1919-1992)
Bardzo trudno napisać wspomnienie o Nauczycielu, Ko-
ledze i Przyjacielu, którego przez kilkadziesiąt lat widywało
się niemal codziennie. Najpierw słuchałem Jego wykładów,
potem przeszedłem przy Nim przez wszystkie szczeble karie-
ry uniwersyteckiej, na koniec przez kilkanaście lat siedzieli-
śmy razem w Zakładzie Historii Sztuki Nowoczesnej UW.
Zdaję sobie sprawę, że wspomnienie niniejsze będzie miało
charakter subiektywny.
Andrzej Jakimowicz przyszedł na świat 29 stycznia 1919 r.
w Warszawie. Był synem wziętego architekta, Konstantego
Sylwina Jakimowicza i Stanisławy z domu Wywijanek. Przez
babkę, Katarzynę z Rejmentów, spokrewniony był z Władysła-
wem Stanisławem Reymontem, a siostra ojca, Zofia z Jakimo-
wiczów, była żoną znanego malarza, Michała Borucińskiego. Na
wiosnę 1938 r. Andrzej ukończył słynne w Warszawie gimna-
zjum im. Stefana Batorego. Przez ostatni rok szkolny przed
wybuchem wojny był studentem Akademii Sztuk Pięknych w
pracowni malarstwa Tadeusza Pruszkowskiego.
Wybuch II wojny światowej i rzeczywistość okupacyjna
pokrzyżowały dalsze plany edukacyjne Andrzeja. Akademia
została przez Niemców zamknięta, zatem Andrzej nie chcąc
rezygnować z raz obranego kierunku studiów zapisał się do
Zawodowej Szkoły Przemysłu Graficznego (Staatliche Hand-
werkschule fur die Graphische Gewerbe) przy ul. Konwiktor-
skiej 2. Uczęszczał do tej szkoły w roku szkolnym 1939/1940
i w niej rozpoczął działalność konspiracyjną jako członek
NSZ i AK, polegającą początkowo na produkowaniu fałszy-
wych dokumentów. Następnie dwa lata spędził w Krakowie,
gdzie studiował na kierowanym przez Józefa Mehoffera wy-
dziale malarstwa ściennego w Staatliche Handwerker und
Kunstgewerbe Schule powstałej z połączenia ASP ze Szkołą
Sztuk Zdobniczych.
W 1942 r. Andrzej Jakimowicz powrócił do Warszawy i
kontynuował działalność konspiracyjną, wykonując na roz-
kaz AK rysunki do instrukcji wojskowych, ilustrując ulotki,
a przede wszystkim kierując w latach 1943-44 podziemnym
czasopismem kulturalnym "Droga" i związanym z nim wy-
dawnictwem. Pod pseudonimem Anzelm Ander opublikował
w "Drodze" pierwsze artykuły o sztuce. W 1944 r. powstały
w technice linorytu pierwsze okładki roboty Jakimowicza, m.
in. do książki Ewy Pohoskiej (ps. Halina Sosnowska) pt.
Schyłek Pimonitów, do poezji Tadeusza Borowskiego Gdzie-
kolwiek ziemia - Arkusz poetycki nr 1, wreszcie do zbioru
wierszy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego (ps. Jan Bugaj) -
Arkusz poetycki nr 2. Tuż przed wybuchem Powstania War-
szawskiego Andrzej Jakimowicz miał wystawę swych rysun-
ków i grafik przy ul. Rybaki. Jednocześnie uczęszczał w roku
akademickim 1943/1944 na tajne wykłady Uniwersytetu
Warszawskiego z zakresu historii sztuki.
W czasie Powstania Warszawskiego Andrzej Jakimowicz
walczył w zgrupowaniu "Chrobry II". Potem przebywał w
obozach jenieckich, w maju 1945 r. powrócił do Polski.
213