Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]
Biuletyn Historii Sztuki
— 58.1996
Cite this page
Please cite this page by using the following URL/DOI:
https://doi.org/10.11588/diglit.48914#0307
DOI issue:
Nr. 3-4
DOI article:Artykuły
DOI article:Kozieł, Andrzej: Michaela Willmanna droga na "szczyty sztuki": wczesne rysunki artysty w grafikach Josefa Gregory'ego
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.48914#0307
MICHAELA WILLMANNA DROGA NA „SZCZYTY SZTUKI"
II. 4. Marcantonio Raimondi wg Baccio Bandinellego, „Męczeństwo św. Wawrzyńca".
Wg „ The Illustrated Bartsch..."
III. 4. Marcantonio Raimondi after Baccio Bandinelli, „ The Martyrdom of St. Laurence".
After „ The Illustrated Bartsch..."
Baccio Bandinellego (il. 4), którym artysta zręcznie
nadał zrównoważony układ z zaakcentowanym cen-
trum kompozycji i dośrodkowo zwróconymi posta-
ciami po obu bokach grupy;
Scena figuralna z nagimi męskimi postaciami -
rozpalenie ognia (il. 18) - tworzą ją dwie grupy,
nieco zacieśnione ku środkowi, z tej samej grafiki
co powyżej; łącząca je w „prototypie" leżąca postać
św. Wawrzyńca w rysunku Willmanna została po-
minięta, przez co scena otrzymała zupełnie inny sens
oraz o wiele bardziej zwartą dośrodkową kompozy-
cję;
Cudzołożnica przed Chrystusem (il. 19) - kompozy-
cja jest wynikiem „nałożenia" na tytułową scenę,
najprawdopodobniej przerysowaną z nie ustalonej
dotąd grafiki, wybranych postaci, które zostały za-
czerpnięte z miedziorytu Wskrzeszenie Łazarza
Hansa Collaerta według Lamberta Lombarda22 (il.
20): zatroskanego starca opartego o pień drzewa,
dwóch osób stojących za nim oraz odwróconego
tyłem kopacza - dodanie nowych postaci wyraźnie
zrytmizowało i niejako domknęło pierwotny układ
kompozycyjny;
- RzeźNiewiniątek z matką trzymającą głowę swojego
dziecka (il. 21) - scena ta, będąca dopiero w stadium
surowego kompozycyjnego szkicu, oparta została na
kontrastowym zestawieniu dwóch, nie związanych
pierwotnie ze sobą, grup postaci, które zostały prze-
jęte z odwróconej kopii sztychu Rzeź Niewiniątek
Marco Denty według Baccio Bandinellego (il. 10) -
zastosowany tutaj układ z dramatycznym „mikrote-
matem" w pustym centrum to jeden z najlepszych
kompozycyjnych pomysłów Willmanna;
- Rzeź Niewiniątek (z grupą jeźdźców) (il. 22) -podo-
bnie jak w poprzednim przypadku jest to dopiero
kompozycyjny szkic, którego zasadniczą część two-
rzy grupa postaci zaczerpnięta z miedziorytu Phili-
psa Galie według Fransa Florisa przedstawiającego
Rzeź Niewiniątek23 (il. 23); skromny układ wzboga-
cony został postaciami przyklękającego mężczyzny
i dwóch jeźdźców - w sumie kompozycja sprawia
wrażenie nieudanej i jakby porzuconej przez artystę;
289
II. 4. Marcantonio Raimondi wg Baccio Bandinellego, „Męczeństwo św. Wawrzyńca".
Wg „ The Illustrated Bartsch..."
III. 4. Marcantonio Raimondi after Baccio Bandinelli, „ The Martyrdom of St. Laurence".
After „ The Illustrated Bartsch..."
Baccio Bandinellego (il. 4), którym artysta zręcznie
nadał zrównoważony układ z zaakcentowanym cen-
trum kompozycji i dośrodkowo zwróconymi posta-
ciami po obu bokach grupy;
Scena figuralna z nagimi męskimi postaciami -
rozpalenie ognia (il. 18) - tworzą ją dwie grupy,
nieco zacieśnione ku środkowi, z tej samej grafiki
co powyżej; łącząca je w „prototypie" leżąca postać
św. Wawrzyńca w rysunku Willmanna została po-
minięta, przez co scena otrzymała zupełnie inny sens
oraz o wiele bardziej zwartą dośrodkową kompozy-
cję;
Cudzołożnica przed Chrystusem (il. 19) - kompozy-
cja jest wynikiem „nałożenia" na tytułową scenę,
najprawdopodobniej przerysowaną z nie ustalonej
dotąd grafiki, wybranych postaci, które zostały za-
czerpnięte z miedziorytu Wskrzeszenie Łazarza
Hansa Collaerta według Lamberta Lombarda22 (il.
20): zatroskanego starca opartego o pień drzewa,
dwóch osób stojących za nim oraz odwróconego
tyłem kopacza - dodanie nowych postaci wyraźnie
zrytmizowało i niejako domknęło pierwotny układ
kompozycyjny;
- RzeźNiewiniątek z matką trzymającą głowę swojego
dziecka (il. 21) - scena ta, będąca dopiero w stadium
surowego kompozycyjnego szkicu, oparta została na
kontrastowym zestawieniu dwóch, nie związanych
pierwotnie ze sobą, grup postaci, które zostały prze-
jęte z odwróconej kopii sztychu Rzeź Niewiniątek
Marco Denty według Baccio Bandinellego (il. 10) -
zastosowany tutaj układ z dramatycznym „mikrote-
matem" w pustym centrum to jeden z najlepszych
kompozycyjnych pomysłów Willmanna;
- Rzeź Niewiniątek (z grupą jeźdźców) (il. 22) -podo-
bnie jak w poprzednim przypadku jest to dopiero
kompozycyjny szkic, którego zasadniczą część two-
rzy grupa postaci zaczerpnięta z miedziorytu Phili-
psa Galie według Fransa Florisa przedstawiającego
Rzeź Niewiniątek23 (il. 23); skromny układ wzboga-
cony został postaciami przyklękającego mężczyzny
i dwóch jeźdźców - w sumie kompozycja sprawia
wrażenie nieudanej i jakby porzuconej przez artystę;
289