DOI Heft:
Nr.2
DOI Artikel:Orańska, Józefa: Przyczynki do dziejów malarstwa polskiego W XVIII W
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.34807#0203
Na jednym z takich konkursów „Clementino" dostał nagrodę
w r. 1716 i poiski artysta Szymon Czechowicz. Tyle o Hkademji
św. Łukasza w Rzymie.
Powrót Czechowicza z Włoch do Połski, podany przez dr. S. Za-
horską na rok 1740, należy przenieść z tego czasu na rok 1731.
Ustalić to możemy na podstawie wiadomości biograficznych tego
artysty, pisanych przez jego wnuka, Konstantego Smuglewicza-).
K. Smuglewicz mówi, że Czechowicz wrócił do kraju za panowania
Hugusta H i stawał do konkursu malarskiego z Mockiem. W kon-
kursie tym przepadł jednak ulatego, „iż panowie dla przypodoba-
nia się dworowi i skłonniejsi zawsze cudzoziemców uwielbiać, wię-
cej pochwały dali Mockowi niż Czechowiczowi". Prawdopodobnie
chodziło tu o tytuł nadwornego malarza królewskiego, jaki otrzy-
mał Mock w roku 1731. ft więc artysta nasz w tym już roku znaj-
dował się w Polsce. Następnie w 1737 r. stara się on ponownie,
za pośrednictwem biskupa Lipskiego, o otrzymanie stypendjum
królewskiego po śmierci tegoż Mocka. Stad tych starań znajduje-
my w liście s) hr. Brühla do biskupa Lipskiego, pisanym w tej
materji.
W „Dziejach Malarstwa Polskiego" jest wzmianka o namalo-
waniu przez Czechowicza dwóch obrazów do bocznych ołtarzy
kościoła św. Stanisława w Rzymie bez podania jednak ich treści.
Faktycznie znajduje się tam tylko jeden jego obraz ołtarzowy — św.
Jadwiga; co zaś do drugiego, prawdopodobnie chodzi tu o św. Jana
Kantego, który Mycielski mylnie przypisywał naszemu artyście;
twórcą bowiem tego dzieła, jak czytamy w aktach ') tego kościoła,
jest włoch, Salvatore Monosilio.
Odnośnie malowania przez Czechowicza w Rzymie pięciu ob-
razów do kościoła pijarów w Krakowie, nasuwa się potrzeba ob-
szerniejszego omówienia tej kwestji. Już Mączyński w r. 1845, a
następnie Rastawiecki, Mycielski, Kieszkowski, Pagaczewski, Kopera
i Zahorska piszą, że dzieła te, a mianowicie: Opieka Matki Boskiej,
Opłakiwanie Chrystusa, Wizja św. /Antoniego, św. Rodzina i św.
Jan Nepomucen wykonał Czechowicz we Włoszech. Kompozycje
te nie są sygnowane, ani datowane i nigdzie dotąd nie ujawniono
dokumentów, któreby stwierdziły autorstwo tego malarza. Na pod-
stawie jednakże analizy stylistycznej i porównawczej z autentycz-
nemu dziełami naszego artysty z okresu rzymskiego, a także z ry-
sunkami jego z ftlbumu Günthera ''), można stwierdzić rękę Cze-
chowicza tylko w Opiece Matki Boskiej, Św. Rodzinie i w Wizji
św. ftntoniego. Natomiast Opłakiwanie Chrystusa ma zbyt dużo
cech manierystycznej sztuki włoskiej tak w kompozycji, jak i w ko-
lorycie, aby można mu bezwzględnie ten utwór przypisać. Obraz
139
w r. 1716 i poiski artysta Szymon Czechowicz. Tyle o Hkademji
św. Łukasza w Rzymie.
Powrót Czechowicza z Włoch do Połski, podany przez dr. S. Za-
horską na rok 1740, należy przenieść z tego czasu na rok 1731.
Ustalić to możemy na podstawie wiadomości biograficznych tego
artysty, pisanych przez jego wnuka, Konstantego Smuglewicza-).
K. Smuglewicz mówi, że Czechowicz wrócił do kraju za panowania
Hugusta H i stawał do konkursu malarskiego z Mockiem. W kon-
kursie tym przepadł jednak ulatego, „iż panowie dla przypodoba-
nia się dworowi i skłonniejsi zawsze cudzoziemców uwielbiać, wię-
cej pochwały dali Mockowi niż Czechowiczowi". Prawdopodobnie
chodziło tu o tytuł nadwornego malarza królewskiego, jaki otrzy-
mał Mock w roku 1731. ft więc artysta nasz w tym już roku znaj-
dował się w Polsce. Następnie w 1737 r. stara się on ponownie,
za pośrednictwem biskupa Lipskiego, o otrzymanie stypendjum
królewskiego po śmierci tegoż Mocka. Stad tych starań znajduje-
my w liście s) hr. Brühla do biskupa Lipskiego, pisanym w tej
materji.
W „Dziejach Malarstwa Polskiego" jest wzmianka o namalo-
waniu przez Czechowicza dwóch obrazów do bocznych ołtarzy
kościoła św. Stanisława w Rzymie bez podania jednak ich treści.
Faktycznie znajduje się tam tylko jeden jego obraz ołtarzowy — św.
Jadwiga; co zaś do drugiego, prawdopodobnie chodzi tu o św. Jana
Kantego, który Mycielski mylnie przypisywał naszemu artyście;
twórcą bowiem tego dzieła, jak czytamy w aktach ') tego kościoła,
jest włoch, Salvatore Monosilio.
Odnośnie malowania przez Czechowicza w Rzymie pięciu ob-
razów do kościoła pijarów w Krakowie, nasuwa się potrzeba ob-
szerniejszego omówienia tej kwestji. Już Mączyński w r. 1845, a
następnie Rastawiecki, Mycielski, Kieszkowski, Pagaczewski, Kopera
i Zahorska piszą, że dzieła te, a mianowicie: Opieka Matki Boskiej,
Opłakiwanie Chrystusa, Wizja św. /Antoniego, św. Rodzina i św.
Jan Nepomucen wykonał Czechowicz we Włoszech. Kompozycje
te nie są sygnowane, ani datowane i nigdzie dotąd nie ujawniono
dokumentów, któreby stwierdziły autorstwo tego malarza. Na pod-
stawie jednakże analizy stylistycznej i porównawczej z autentycz-
nemu dziełami naszego artysty z okresu rzymskiego, a także z ry-
sunkami jego z ftlbumu Günthera ''), można stwierdzić rękę Cze-
chowicza tylko w Opiece Matki Boskiej, Św. Rodzinie i w Wizji
św. ftntoniego. Natomiast Opłakiwanie Chrystusa ma zbyt dużo
cech manierystycznej sztuki włoskiej tak w kompozycji, jak i w ko-
lorycie, aby można mu bezwzględnie ten utwór przypisać. Obraz
139