DOI issue:
Nr. 2-3
DOI article:Banacka, Marianna: Grzegorz Łodziński autor polichromii w Kobyłce
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.48738#0267
Biuletyn Historii Sztuki
R.LV, 1993, Nr2-3
PL ISSN 0006-3967
MARIANNA BANACKA
Warszawa, Instytut Sztuki PAN
GRZEGORZ ŁODZIŃSKI
AUTOR POLICHROMII W KOBYŁCE
Nazwisko artysty, twórcy późnobarokowej polichro-
mii w kościele p. w. Św. Trójcy w Kobyłce pod Warszawą,
budziło od dawna wiele kontrowersji wśród historyków
sztuki. Franciszek M. Sobieszczański, podkreślając wyso-
ki poziom malowideł, wysunął hipotezę, że autorem poli-
chromii mógł być któryś z braci Franciszka Smuglewicza.
Zauważył przy tym, że „malowidła godne są być uwa-
żanemi za owoc jego" [Franciszka Smuglewicza przyp.
M. B.] „pędzla"1 W 1925 r. Michał Bohdziewicz przed-
stawił referat o freskach w Kobyłce na Seminarium Hi-
storii Sztuki w Wolnej Wszechnicy Polskiej2. Badacz ten
nie opublikował nigdy wyników swoich badań, ale z
pracy Stefanii Zahorskiej dowiadujemy się, że to właś-
nie Michał Bohdziewicz jako pierwszy proponował po-
łączyć freski w Kobyłce z Sebastianem Ecksteinem3. Piotr
Bohdziewicz powtórzył ustalenia Michała Bohdziewicza i
freski nawy głównej i absydy wiązał z ostatnio wymienio-
nym malarzem4. Autorki Katalogu Zabytków Sztuki uwa-
żały, że polichromia na sklepieniu nawy głównej i w
prezbiterium została "być może" wykonana przez Se-
bastiana Ecksteina lub Józefa Adama Meyera5. Juliusz
A. Chrościcki i Jerzy Kowalczyk przy okazji recenzji
Słownika jezuitów artystów, zwracali uwagę na pobyt w
Kobyłce, w 1. 1754-1762, ks. Ignacego Dorettiego
(malarza) i z jego nazwiskiem proponowali łączyć
autorstwo fresków w kościele 6. Były też sugestie przy-
pisania malowideł Benedyktowi Mazurkiewiczowi lub
malarzowi lwowskiemu z jego kręgu7. Autorstwo Se-
bastiana Ecksteina, ze względu na niższy poziom prac
wykonywanych przez tego malarza, niż poziom repre-
zentowany w Kobyłce, wykluczyła w 1984 r. Hanna
Samsonowicz8. Należy też wspomnieć o pracy magi-
sterskiej S. Czarnockiego na temat programu malar-
skiego w kościele Św. Trójcy, napisanej w Uniwersyte-
cie Warszawskim9.
II. 1. Kobyłka, kość. p. w. Św. Trójcy, widok wnętrza.
Fot. J. Szandomirski, neg. IS PAN
III. I. Kobyłka, 1'eglise de la Sainte-Trinite d Kobyłka.
Photo J. Szandomirski, negatif IS PAN
257
R.LV, 1993, Nr2-3
PL ISSN 0006-3967
MARIANNA BANACKA
Warszawa, Instytut Sztuki PAN
GRZEGORZ ŁODZIŃSKI
AUTOR POLICHROMII W KOBYŁCE
Nazwisko artysty, twórcy późnobarokowej polichro-
mii w kościele p. w. Św. Trójcy w Kobyłce pod Warszawą,
budziło od dawna wiele kontrowersji wśród historyków
sztuki. Franciszek M. Sobieszczański, podkreślając wyso-
ki poziom malowideł, wysunął hipotezę, że autorem poli-
chromii mógł być któryś z braci Franciszka Smuglewicza.
Zauważył przy tym, że „malowidła godne są być uwa-
żanemi za owoc jego" [Franciszka Smuglewicza przyp.
M. B.] „pędzla"1 W 1925 r. Michał Bohdziewicz przed-
stawił referat o freskach w Kobyłce na Seminarium Hi-
storii Sztuki w Wolnej Wszechnicy Polskiej2. Badacz ten
nie opublikował nigdy wyników swoich badań, ale z
pracy Stefanii Zahorskiej dowiadujemy się, że to właś-
nie Michał Bohdziewicz jako pierwszy proponował po-
łączyć freski w Kobyłce z Sebastianem Ecksteinem3. Piotr
Bohdziewicz powtórzył ustalenia Michała Bohdziewicza i
freski nawy głównej i absydy wiązał z ostatnio wymienio-
nym malarzem4. Autorki Katalogu Zabytków Sztuki uwa-
żały, że polichromia na sklepieniu nawy głównej i w
prezbiterium została "być może" wykonana przez Se-
bastiana Ecksteina lub Józefa Adama Meyera5. Juliusz
A. Chrościcki i Jerzy Kowalczyk przy okazji recenzji
Słownika jezuitów artystów, zwracali uwagę na pobyt w
Kobyłce, w 1. 1754-1762, ks. Ignacego Dorettiego
(malarza) i z jego nazwiskiem proponowali łączyć
autorstwo fresków w kościele 6. Były też sugestie przy-
pisania malowideł Benedyktowi Mazurkiewiczowi lub
malarzowi lwowskiemu z jego kręgu7. Autorstwo Se-
bastiana Ecksteina, ze względu na niższy poziom prac
wykonywanych przez tego malarza, niż poziom repre-
zentowany w Kobyłce, wykluczyła w 1984 r. Hanna
Samsonowicz8. Należy też wspomnieć o pracy magi-
sterskiej S. Czarnockiego na temat programu malar-
skiego w kościele Św. Trójcy, napisanej w Uniwersyte-
cie Warszawskim9.
II. 1. Kobyłka, kość. p. w. Św. Trójcy, widok wnętrza.
Fot. J. Szandomirski, neg. IS PAN
III. I. Kobyłka, 1'eglise de la Sainte-Trinite d Kobyłka.
Photo J. Szandomirski, negatif IS PAN
257